BS.CK1 Nguyễn Trần Như Thủy, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM - Cơ sở 3, tắm khuya hoặc tắm đêm được coi là thói quen không tốt cho sức khỏe. Dựa trên lý luận của y học cổ truyền (YHCT), việc này có thể gây ra những tác hại không tốt.
Theo học thuyết Thiên Nhân Hợp Nhất - một trong năm học thuyết cơ sở của YHCT, cơ thể con người được coi là một tiểu vũ trụ. Muốn cơ thể được khỏe mạnh thì tất cả công năng tạng phủ, kinh mạch, khí huyết luôn cần được duy trì ở trạng thái cân bằng.
Ban đêm là lúc dương khí (năng lượng bảo vệ cơ thể) dần suy giảm và âm khí (năng lượng nuôi dưỡng cơ thể) tăng lên để chuẩn bị cho giấc ngủ và phục hồi. Thói quen tắm đêm khiến cơ thể trần thường xuyên tiếp xúc với ngoại nhân phong, hàn, thấp nên dù là nước ấm hay nước lạnh thì tác hại cũng không có nhiều sự khác biệt.
Tác hại của thói quen tắm khuya, tắm đêm
Gây mất cân bằng âm dương, làm suy yếu dương khí
Vào ban đêm, dương khí suy, âm khí thịnh. Tắm nước lạnh hoặc nước ấm vào thời điểm này làm tổn thương dương khí, gây mất cân bằng âm dương và làm suy yếu dương khí do toàn thân trần tiếp xúc với nước.
Gây giảm chức năng phòng vệ ngoại tà của cơ thể
Phong, hàn, thấp là các yếu tố ngoại tà dễ xâm nhập vào ban đêm, khi vệ khí bị suy yếu, cơ thể dễ cảm nhiễm các chứng phong hàn, người luôn mệt mỏi, yếu sức, dễ bị cảm lạnh, cảm cúm.
Gây tắc nghẽn kinh mạch
Khi dương khí không đủ mạnh để lưu thông, việc tiếp xúc với nước thường xuyên kéo dài dễ khiến các đường kinh mạch tắc nghẽn. Từ đó gây đau nhức mỏi xương khớp cơ bắp hoặc nặng nề hơn có thể dẫn đến tê bì, gây giới hạn hoặc liệt vận động nếu người bệnh có nhiều bệnh nền, cơ thể sẵn yếu nhược.
Ảnh hưởng tới công năng tạng phủ
Thận chủ về thủy chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Tắm khuya nhiều tháng nhiều năm có thể khiến thận dương suy yếu, là nguyên nhân hoặc là yếu tố khởi phát các vấn đề như đau lưng, mỏi gối, tiểu đêm.
Ảnh hưởng đến giấc ngủ
Tuy tắm khuya đôi lúc giúp bạn thư giãn, tỉnh táo lại sau một ngày vất vả, nhưng nếu kéo dài có thể gây phản tác dụng kích thích hệ thần kinh thường xuyên. Đặc biệt, khi ở tuổi trung niên, việc tắm khuya khiến bạn khó đi vào giấc ngủ, giảm chất lượng giấc ngủ.
Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống
Những bệnh lý không mong muốn và giấc ngủ phục hồi vào ban đêm bị ảnh hưởng, về lâu dài sẽ làm giảm chất lượng cuộc sống.
Tắm đêm gây nhiều tác hại với cơ thể. Ảnh: Pexels
Cách phòng ngừa và khắc phục theo y học cổ truyền
Thay đổi thói quen sinh hoạt
Tránh tắm sau 7-8 giờ tối, đặc biệt vào mùa đông, lúc trời lạnh hoặc khi có áp thấp nhiệt đới. Chú ý nhất là đối tượng người cao niên, trẻ nhỏ, người đang có thể chất hư nhược, suy yếu.
Nếu bắt buộc phải tắm, nên dùng nước ấm và tắm nhanh, không ngâm mình trong bồn nước, tránh tiếp xúc cơ thể trần với nước hơn 10 phút.
Bảo vệ cơ thể
Khi tắm xong cần lau khô người ngay lập tức, mặc quần áo ấm và tránh gió lùa. Nếu có gội đầu cần phải sấy khô tóc bằng máy sấy chuyên dụng cho tóc, tránh để tóc khô tự nhiên.
Sử dụng phương pháp dưỡng sinh
Chườm nóng hoặc ngâm chân bằng nước ấm với gừng hoặc muối trước khi đi ngủ khoảng 5 phút để thúc đẩy tuần hoàn khí huyết. Có thể kết hợp với xoa bóp vùng lòng bàn chân, day ấn huyệt.
Xông hơi bằng các loại lá như lá bưởi, sả, ngải cứu để đẩy phong hàn ra khỏi cơ thể. Lưu ý không xông vào ban đêm, nên thực hiện vào buổi sáng hoặc trưa ngày hôm sau.
Dùng thảo dược hỗ trợ
Sau khi tắm xong có thể uống nước gừng ấm hoặc trà thảo dược như hoa cúc, tâm sen để giữ ấm cơ thể và an thần. Dùng túi chườm thảo dược.
Một số lời khuyên từ bác sĩ
Luôn lắng nghe cơ thể, nếu cảm thấy mệt mỏi, hãy nghỉ ngơi, đừng cố gắng làm quá sức, nhất là vào buổi tối.
Nên giữ gìn dương khí bằng cách giữ ấm cơ thể, ăn uống đủ chất, tránh thức khuya. Tập thể dục nhẹ nhàng để tăng cường sức đề kháng.
Duy trì thói quen tắm vào buổi sáng hoặc chiều tối để bảo vệ sức khỏe.
Mỹ Ý
