Ngày 17/12, TS. BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết đơn vị liên tục tiếp nhận các ca ngộ độc do người dân tin vào lời truyền miệng nuốt mật cá để bồi bổ sức khỏe, tăng cường sinh lực. Điển hình là bệnh nhân nam 48 tuổi ở Thanh Hóa, chuyển đến cuối tháng 11 với các triệu chứng đau bụng dữ dội, nôn nhiều, tiêu chảy và vàng da.
Gia đình bệnh nhân cho hay trước đó có mua cá trắm từ chợ về nấu canh. Dù mật cá bị vỡ khiến món ăn có vị đắng ngắt, người đàn ông này vẫn cố ăn hết thịt và uống nước canh trong khi những người khác bỏ đũa. Hậu quả, người bệnh nhanh chóng xuất hiện dấu hiệu ngộ độc, kết quả xét nghiệm xác định suy thận cấp kèm tổn thương gan nghiêm trọng.
Trước đó, Trung tâm cũng điều trị cho một nam bệnh nhân 38 tuổi nguy kịch vì nuốt mật cá sống. Nghe lời đồn mật cá trắm tốt cho sức khỏe sinh lực, người này tự mổ cá, lấy mật hòa rượu uống. Chỉ hai giờ sau, cơ thể phản ứng dữ dội bằng nôn thốc tháo, tiêu chảy và khó thở.
Bệnh nhân bị vàng da do suy gan vì uống mật cá trắm. Ảnh: Nguyên Hà
Bác sĩ Nguyên giải thích mật của các loài thuộc họ cá chép (như cá trắm đen, trắm cỏ, cá chép, cá mè...) chứa độc tố 5α-cyprinol. Đây là hợp chất rất bền vững, giữ nguyên độc tính ngay cả khi đã nấu chín. Chất này khi vào cơ thể sẽ kích ứng mạnh đường tiêu hóa, tàn phá ống thận và tế bào gan. Nạn nhân nếu không cấp cứu kịp thời sẽ đối mặt nguy cơ tử vong cao. Ngoài ra, mật của cá tầm, kỳ giông, ếch hay các động vật như lợn, rắn cũng tiềm ẩn rủi ro tương tự.
Bên cạnh độc tố hóa học, mật động vật còn là ổ chứa vi khuẩn, virus và ký sinh trùng. Các tác nhân gây bệnh từ động vật thường khác biệt hoàn toàn với vi sinh vật gây bệnh ở người, khiến các xét nghiệm thông thường tại bệnh viện dễ cho kết quả âm tính giả. Thực tế, các bác sĩ từng tiếp nhận nhiều trường hợp viêm gan nặng sau khi nuốt mật lợn nhưng không thể xác định nguyên nhân do thiếu dữ liệu khoa học và bộ xét nghiệm chuyên sâu phù hợp. Việc chẩn đoán và điều trị lúc này trở nên vô cùng phức tạp, gây thiệt thòi lớn cho người bệnh.
Chuyên gia khuyến cáo người dân tuyệt đối từ bỏ thói quen nuốt mật cá hay bất kỳ loài động vật nào. Khi sơ chế, cần loại bỏ sạch túi mật, rửa kỹ nhiều lần dưới vòi nước nếu mật vỡ và luôn nấu chín thực phẩm để hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm khuẩn.
Lê Nga
