Hình ảnh dị vật hỏa khí cản quang trong ổ bụng trên phim chụp cắt lớp vết thương ổ bụng của người bệnh. Ảnh: BVCC
Người bệnh 46 tuổi, là chiến sĩ công an, vào viện với vết thương vùng khoang liên sườn VIII cạnh xương ức bên trái khoảng 1 cm và vết thương đùi trái kích thước 1cm. Qua khai thác thông tin, người bệnh bị tội phạm sử dụng vũ khí (súng) bắn vào người.
Người bệnh vào viện với chẩn đoán đa chấn thương: vết thương thấu ngực, bụng, vết thương đùi trái do hỏa khí. Người bệnh lập tức được kíp trực ngoại chỉ định mổ cấp cứu xử trí tổn thương.
TS.BSCKII Nguyễn Việt Dũng, Trưởng Khoa Phẫu thuật kỹ thuật cao theo yêu cầu, trưởng kíp trực cho biết: Khi mở bụng thám sát toàn diện, có phát hiện dị vật hỏa khí đi vào chân cơ hoành, xuyên thấu gan ở mặt trước và mặt dưới phân thùy III đi sát tam giác mật, tụ máu vùng cuống gan. Đây là vùng đặc biệt nguy hiểm vì chứa đường mật và các mạch máu lớn nguy cơ gây chảy máu dữ dội, ngập máu ổ bụng, rò mật vào ổ bụng, có thể khiến người bệnh tử vong ngay tức khắc.
Các bác sĩ đã phẫu thuật thành công cầm máu vết thương gan, bảo tồn nguyên vẹn các thành phần của gan, khâu lại vết thương chân cơ hoành, lấy bỏ dị vật hỏa khí nằm ở vị trí tam giác mật và trong phần mềm vùng đùi trái.
Sau mổ, người bệnh đã được hồi sức tích cực và điều trị hậu phẫu tại Khoa Phẫu thuật kỹ thuật cao theo yêu cầu. Hiện tình trạng sức khỏe người bệnh đã ổn định và đã xuất viện.
Theo TS.BSCKII Nguyễn Việt Dũng, các tổn thương dạng hỏa khí thường ít gặp trong điều kiện thời bình. Đây là loại tổn do tác nhân vũ khí nổ có vận tốc lớn gây ra, vết thương rất đa dạng và phức tạp, có thể kết hợp thương tổn nhiều bộ phận cơ quan cùng một lúc và dễ nhiễm khuẩn do tính chất ô nhiễm lớn, dập nát mô tế bào.
Đối với vết thương do hỏa khí, tổn thương có năng lượng truyền dẫn cao, do đó khó tiên đoán được mức độ tổn thương khi bị xuyên thấu. Hình thái thương tổn của vết thương do hỏa khí là rất phức tạp. Khi xuyên thấu vào trong ổ bụng có thể bị dồn ép ra xa vết thương, dịch và hơi các tạng rỗng đột ngột bị nén, bị giãn rộng nên tạng có thể bị vỡ, rách tuy không bị đạn chạm trực tiếp vào. Nhìn bằng mắt thường ban đầu có thể không thấy có biến đổi gì nhưng về vi thể có hiện tượng rỉ máu, tắc mao mạch, dẫn đến thiếu máu cục bộ ở tổ chức, thiếu oxy ở tổ chức và cuối cùng bị hoại tử thứ phát xuất hiện ở những ngày kế tiếp.
Do đó, khi nghi ngờ bị vết thương do hỏa khí, nạn nhân cần được sơ cứu kịp thời, băng ép vết thương cẩn thận bằng gạc sạch và nhanh chóng chuyển đến cơ sở y tế chuyên khoa để được xử trí kịp thời. Không cố lấy viên đạn ra dù miệng vết thương nhỏ vì không thể dựa vào vết thương bề mặt để đánh giá những tổn thương, mức độ phức tạp của tổn thương phụ thuộc vào đường di chuyển của viên đạn.
