Người phụ nữ 39 tuổi, quê Thanh Hóa, được chẩn đoán suy tim giai đoạn cuối. Cách đây 5 năm, chị được cấy dụng cụ hỗ trợ thất trái (LVAD: Left Ventricular Assist Device - được hiểu là tim nhân tạo bán phần) để chờ đợi cơ hội được ghép tim.
Giữa tháng 5/2024, chị được các bác sĩ Bệnh viện Trung ương quân đội 108 thông báo về cơ hội ghép tim từ người hiến là nam giới sinh năm 2005, bị chết não sau tai nạn giao thông.
Theo GS.TS Lê Hữu Song, Giám đốc Bệnh viện Trung ương quân đội 108, bệnh nhân ghép tim lần này từng được cấy dụng cụ hỗ trợ thất trái, nguy cơ trong phẫu thuật rất cao.
Trước ghép tim, bệnh viện tổ chức hội chẩn xuyên đêm để xây dựng kế hoạch ghép kỹ lưỡng, đảm bảo nhân lực, trang thiết bị, thuốc cho các ca ghép. “Trong các ca ghép được thực hiện, ghép tim cho bệnh nhân đã cấy dụng cụ hỗ trợ thất trái được đánh giá phức tạp nhất”, GS.TS Lê Hữu Song đánh giá.
Trước ghép, chức năng tâm thu thất trái của bệnh nhân chỉ còn 15%. Bệnh nhân sống hoàn toàn lệ thuộc vào máy, nghĩa là nếu hệ thống ngừng hoạt động, bệnh nhân sẽ tử vong.
Các bác sĩ cẩn trọng trong từng thao tác để lấy tạng.(Ảnh: BVCC)
TS.BS Ngô Vi Hải, Chủ nhiệm khoa Ngoại lồng ngực, Bệnh viện Trung ương quân đội 108 thông tin, khó khăn của ca mổ này là bệnh nhân từng mổ đặt dụng cụ hỗ trợ. Ca mổ trước đó không đóng màng ngoài tim, tim dính vào ngay mặt sau xương ức, khi mở ngực nếu không cẩn thận sẽ có nguy cơ thủng, rách buồng tim gây chảy máu.
Khối dụng cụ hỗ trợ cũng khá lớn, nằm ở vị trí sâu nhất trong khoang màng tim có nguy cơ dính rất nhiều vào các cơ quan lân cận như phổi, màng tim, cơ hoành gây khó khăn rất nhiều cho việc bóc tách.
Đây là lần đầu tiên thực hiện kỹ thuật này tại Việt nam nên chưa đơn vị nào trong nước có kinh nghiệm. Bác sĩ phải rất thận trọng tính toán mọi tình huống và đưa ra giải pháp chiến thuật hợp lý để thực hiện ca mổ an toàn.
Ghép tim cho bệnh nhi nhỏ tuổi nhất Việt Nam
Ca ghép cũng tốn khá nhiều thời gian do việc gỡ dính, cắt trái tim bệnh lý cùng với hệ thống tim nhân tạo ra khỏi cơ thể người bệnh mất tới 3 giờ. Sau khi ghép xong, bác sĩ mất thêm 1 giờ để cầm máu các diện bóc tách.
16h55 ngày 14/5, những nhịp đập đầu tiên ở người nhận tim đã chạy trên màn hình monitor, các tạng khác cũng thực hiện thành công.
Sau gần 1 tuần ghép, sức khoẻ của bệnh nhân phục hồi tốt. Người phụ nữ được ghép tim tiếp xúc tốt, rút nội khí quản, tự thở thoả đáng. Bệnh nhân tiếp tục được theo dõi và chăm sóc, điều trị 24/24.
Suy tim giai đoạn cuối là hậu quả cuối cùng của tất cả các bệnh lý tim mạch, 50% người bệnh sẽ tử vong sau 5 năm và phương pháp điều trị tối ưu nhất là ghép tim. Tuy nhiên, thế giới cũng như Việt Nam, tim ghép vẫn luôn là bài toán khó do số lượng người hiến tim vô cùng ít, rất nhiều người bệnh suy tim sẽ không có cơ hội chờ đợi may mắn đến với mình.
GS.TS Lê Hữu Song đánh giá, kết quả ghép tạng được triển khai tốt nên ngày càng có nhiều bệnh nhân có nhu cầu ghép tạng và đăng ký được ghép tạng. Tuy nhiên, nhu cầu của người đăng ký ghép tạng thì nhiều nhưng nguồn hiến tạng lại vô cùng ít, bởi vậy danh sách bệnh nhân chờ ghép ngày càng dài thêm.
