Gan là một trong những cơ quan làm việc chăm chỉ nhất trong cơ thể con người. Nó giải độc các chất độc hại, giúp tiêu hóa, dự trữ chất dinh dưỡng và điều chỉnh sự trao đổi chất.
Mặc dù có khả năng phục hồi đáng kể - và thậm chí khả năng tái tạo - gan không phải là không thể phá hủy. Trên thực tế, nhiều thói quen hàng ngày, thường bị bỏ qua, có thể từ từ gây ra tổn thương mà cuối cùng có thể dẫn đến các tình trạng nghiêm trọng như xơ gan (sẹo gan vĩnh viễn) hoặc suy gan.
Katie Mohan (57 tuổi, Morristown, Mỹ) chia sẻ với NJ.com về trải nghiệm suýt mất mạng của mình sau khi sử dụng viên nghệ hàng ngày. Ban đầu, cô Mohan gặp các triệu chứng như mệt mỏi, buồn nôn, đau dạ dày và vàng mắt (một dấu hiệu của bệnh vàng da).
Vào tháng 4, cô đã đi khám nhưng các xét nghiệm và kết quả chụp chiếu đều bình thường. Tình trạng sức khỏe của cô tiếp tục xấu đi cho đến tháng 6. Khi đó, cô đọc được một bài báo trên NBC News về trường hợp một người đàn ông có triệu chứng tương tự và được chẩn đoán bị tổn thương gan do thuốc sau khi sử dụng nghệ hàng ngày. Cô Mohan chia sẻ: "Tôi đã vứt ngay những viên thuốc đó đi và tự hỏi liệu đây có phải là nguyên nhân gây ra các triệu chứng của mình không".
Cô Mohan đã mua các viên nghệ do YouTheory sản xuất tại Costco. Sản phẩm ghi liều dùng hàng ngày là ba viên, chứa 2.250 miligam. Liều lượng này vượt quá khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là tối đa 3 miligam/kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày.
Thường xuyên mặc quần áo và uống nước kiểu này, người phụ nữ 42 tuổi đối mặt với tình trạng viêm đường tiết niệu
Sau khi đọc bài báo trên NBC News, cô Mohan đã đến cơ sở y tế khẩn cấp và được chỉ định chuyển tuyến. Tại đây, các bác sĩ phát hiện cô bị tổn thương gan nghiêm trọng. Cô được điều trị bằng thuốc kháng virus truyền tĩnh mạch nhưng da vẫn bị vàng. Lo lắng, cô Mohan đã nghĩ: "Liệu mình có cần ghép gan không? Liệu mình có chết không? Tôi đã rất, rất, rất sợ hãi".
Sau đó, cô được chuyển đến NYU Langone (New York). Tại đây, bác sĩ Nikolaos Pyrsopoulos đã phát hiện "bằng chứng của viêm gan cấp tính, suy gan sắp xảy ra và khả năng cần đánh giá ghép gan". Bác sĩ Pyrsopoulos nhận định: "Cô ấy thực sự rất ốm. Chỉ số gan của cô ấy cao gấp 60 đến 70 lần so với giới hạn bình thường. Và cô ấy rất vàng da".
Cô Mohan cho biết, bác sĩ đã xác nhận lo ngại của cô rằng nghệ là nguyên nhân gây ra các triệu chứng. Cô thuật lại lời bác sĩ: "Về cơ bản, cô đã đầu độc gan bằng nghệ. Đó là do liều lượng kết hợp với thực tế là nó có chứa hạt tiêu đen". Bác sĩ Pyrsopoulos cũng cho biết bệnh viện của ông tiếp nhận từ ba đến bốn ca ghép gan mỗi năm liên quan đến ngộ độc nghệ.
Hiện tại, cô Mohan đã được xuất viện. Mặc dù men gan vẫn còn cao nhưng đang giảm dần và các triệu chứng đã hoàn toàn biến mất. Cô đã báo cáo về loại thực phẩm chức năng này lên Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA). Phóng viên của The Independent đã liên hệ với Costco và YouTheory để xin bình luận về vụ việc.
3 thói quen khác khiến gan phải "khóc thét"
Ngoài dùng các thực phẩm chức năng một cách "vô tội vạ", có những thói quen khác cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của gan như:
Phương pháp làm sạch máu "kỳ quặc" có giá hơn 261 triệu VNĐ để loại bỏ vi nhựa khỏi cơ thể: Những ý kiến trái chiều từ giới khoa học
1. Uống quá nhiều rượu
Rượu có lẽ là nguyên nhân phổ biến nhất gây tổn thương gan. Khi bạn uống, gan phải hoạt động để phân hủy rượu và loại bỏ nó khỏi cơ thể. Nhưng uống quá nhiều rượu sẽ lấn át quá trình này, khiến các sản phẩm phụ độc hại tích tụ và làm hỏng các tế bào gan.
Ngay cả việc uống rượu vừa phải, nếu kéo dài trong nhiều năm, cũng có thể gây thiệt hại, đặc biệt là khi kết hợp với các yếu tố nguy cơ khác như béo phì hoặc sử dụng thuốc.
2. Chế độ ăn uống kém và thói quen ăn uống không lành mạnh
Chất béo có thể tích tụ trong gan do chế độ ăn uống không lành mạnh, dẫn đến một tình trạng hiện được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chức năng chuyển hóa (MASLD), trước đây được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
Thực phẩm giàu chất béo bão hòa, chẳng hạn như thịt đỏ, thực phẩm chiên rán và đồ ăn nhẹ chế biến, có thể làm tăng mức cholesterol và góp phần tích tụ mỡ gan. Thực phẩm và đồ uống có đường cũng là một yếu tố nguy cơ chính. Vào năm 2018, một đánh giá cho thấy những người tiêu thụ nhiều đồ uống có đường có nguy cơ phát triển bệnh gan nhiễm mỡ cao hơn 40%.
Chất béo dư thừa trong gan có thể làm suy giảm chức năng của gan và theo thời gian, gây viêm, sẹo và cuối cùng là xơ gan. Những người thừa cân - đặc biệt là những người mang trọng lượng dư thừa quanh bụng - có nhiều khả năng phát triển MASLD. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm huyết áp cao, tiểu đường và cholesterol cao.
3. Lạm dụng thuốc giảm đau
Nhiều người chuyển sang sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol để chữa đau đầu, đau cơ hoặc sốt. Nhưng dùng quá nhiều, thậm chí vượt quá liều khuyến cáo một chút, cũng có thể cực kỳ nguy hiểm cho gan của bạn. Kết hợp paracetamol với rượu cũng có thể làm tăng nguy cơ gây hại nghiêm trọng.
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào có thể gợi ý vấn đề về gan, chẳng hạn như mệt mỏi liên tục, buồn nôn hoặc vàng da, đừng trì hoãn nói chuyện với bác sĩ. Các vấn đề về gan được phát hiện càng sớm thì cơ hội điều trị thành công càng cao.
