Diamandis cao khoảng 1,63 mét, thân hình nở nang, vai rộng, bắp tay rắn chắc và khuôn mặt góc cạnh. Tổng thể ngoại hình của ông gợi liên tưởng đến một vị thần đèn bước ra từ truyện cổ tích. Thứ mà vị thần ấy ban tặng không phải ba điều ước, mà là viễn cảnh về một cuộc sống "không tuổi già".
"Đây chỉ là vấn đề phần cứng hay phần mềm, và chúng ta hoàn toàn có thể giải quyết!" Diamandis nói đầy hào hứng trước hai trăm bác sĩ và nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Lão khoa Buck, ở phía bắc San Francisco, vào tháng 12 năm ngoái.
Ở tuổi 64, Diamandis - một doanh nhân kỳ cựu người Mỹ gốc Hy Lạp, có bằng cử nhân di truyền học phân tử và bằng thạc sĩ kỹ thuật hàng không vũ trụ tại MIT, đồng thời tốt nghiệp trường Y Harvard. Nhưng ông không hành nghề bác sĩ. Vai trò của ông là "sứ giả của những điều khả thi", người kết nối khoa học, công nghệ và vốn đầu tư để thúc đẩy các lĩnh vực mới như du hành vũ trụ, AI và đặc biệt là trường thọ.
Năm 1996, ông thành lập XPrize, quỹ giải thưởng 10 triệu USD cho nhóm đầu tiên chế tạo tàu vũ trụ tư nhân đưa người bay lên không gian hai lần trong vòng hai tuần. Thành công của XPrize tạo tiền đề cho hàng loạt giải thưởng khác về thám hiểm đại dương, giáo dục, thu giữ carbon.
Với vấn đề trường thọ, ông khởi động XPrize Healthspan, một cuộc thi quốc tế với giải thưởng lên tới 81 triệu USD dành cho nhóm có thể cải thiện chức năng cơ, não và hệ miễn dịch của bệnh nhân thêm 20 năm trong một năm điều trị.
Song song, Diamandis điều hành Fountain Life, chuỗi phòng khám cao cấp cung cấp dịch vụ kiểm tra toàn diện, phát hiện sớm ung thư và các bệnh nguy hiểm bằng công nghệ AI, xét nghiệm chuyên sâu về gene, vi khuẩn đường ruột, chỉ số sinh học, và các liệu pháp như thay huyết tương, tiêm chất bổ sung, truyền tĩnh mạch... Gói dịch vụ cơ bản có giá từ 21.500 USD/năm, chưa kể hàng nghìn USD cho các liệu trình chuyên sâu.
Peter Diamandis, doanh nhân người Mỹ gốc Hy Lạp. Ảnh: Rich Roll
Các bệnh nhân chủ yếu thuộc tầng lớp thượng lưu, phần lớn là nam giới da trắng, thành đạt, dùng hàng chục viên uống bổ sung mỗi ngày, và tin rằng công nghệ có thể trì hoãn hoặc đảo ngược quá trình lão hóa. Diamandis gọi hệ sinh thái xoay quanh mình là "Peterverse", nơi các nhà sáng lập startup, nhà đầu tư mạo hiểm, nhà khoa học và bệnh nhân đồng thời là khách hàng, cổ đông, người quảng bá cho công nghệ trường thọ.
Bên cạnh phòng khám và giải thưởng, Diamandis còn điều hành hội nghị thường niên Abundance360, tổ chức Platinum Trip, hành trình gặp gỡ các nhà khoa học lão khoa nổi tiếng trên thế giới để vừa đầu tư, vừa được điều trị. Ông cũng đồng sáng lập quỹ đầu tư Bold Capital với danh mục 600 triệu USD, trong đó khoảng 60% rót vào các công ty tuổi thọ và công nghệ sinh học. Với ông, "hai cơ hội tạo ra của cải lớn nhất hiện nay là AI và trường thọ".
Ông không đơn độc. Những tỷ phú như Jeff Bezos, Yuri Milner, Sam Altman đều rót hàng trăm triệu USD vào các công ty nghiên cứu chống lão hóa. Một số startup không thử nghiệm trên chuột mà trên chính những khách hàng siêu giàu, những người vừa có tiền, vừa sẵn sàng chấp nhận rủi ro.
Tuy nhiên, làn sóng đầu tư vào ngành trường thọ vấp phải nhiều hoài nghi. Thuốc và thiết bị y tế cần nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, thử nghiệm trên động vật, rồi thử nghiệm lâm sàng để đảm bảo an toàn. Sau đó, các công ty nộp hồ sơ dữ liệu lên Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA). Nếu may mắn được phê duyệt, sản phẩm vẫn phải trải qua quá trình theo dõi, trước khi đưa ra thị trường. Trung bình, FDA mất khoảng 12 năm để phê duyệt một loại thuốc mới và 3-7 năm để phê duyệt một thiết bị y tế.
FDA hiện chưa phê duyệt bất kỳ loại thuốc hoặc liệu pháp nào dành riêng cho điều trị lão hóa. Cơ quan này không coi lão hóa là một căn bệnh, mà là một quá trình tự nhiên. Các phương pháp như thay huyết tương, tiêm tế bào gốc, uống NAD+, dùng rapamycin... vẫn chưa có đủ bằng chứng lâm sàng ở người. Cơ thể con người là một hệ thống phức tạp, tác động vào một dấu hiệu lão hóa có thể gây rối loạn dấu hiệu khác. Ví dụ, rapamycin giúp giảm viêm nhưng cũng có thể làm suy giảm miễn dịch.
Diamandis thừa nhận những rủi ro và xung đột lợi ích, nhưng ông tin rằng cần những người "dám thử" để mở đường. Ông thường trích luật riêng của mình: "Một ngày trước khi điều gì đó đột phá, nó vẫn là một ý tưởng điên rồ".
Ông so sánh các bệnh nhân của mình với những người thử nghiệm ban đầu, chấp nhận rủi ro, nhưng cũng chính là người mở ra con đường cho tương lai.
"Họ đã dành sức khỏe để kiếm tiền, giờ dùng tiền để lấy lại sức khỏe", bác sĩ tại Fountain Life nói.
Giấc mơ lớn hơn của Diamandis là xây thành phố trên mặt trăng. Nhưng trước đó, ông muốn giúp nhân loại sống lâu hơn để có thể chứng kiến điều đó.
"Tôi muốn nhìn thấy các chắt của mình và thế giới qua mắt chúng", ông nói. Trong khi chờ đợi những đột phá thực sự, ông duy trì một lối sống nghiêm ngặt như thiền, tập thể dục, theo dõi sinh trắc học bằng ba thiết bị cùng lúc, uống 50 viên thuốc mỗi ngày và tự mình thử các liệu pháp tại phòng khám của chính mình.
Một số chuyên gia coi ông là người mơ mộng. Một số khác nói ông đang xây dựng tôn giáo mới của thế kỷ 21, nơi niềm tin vào công nghệ thay thế cho đức tin vào thần thánh. Nhưng với những người theo đuổi trường thọ, Diamandis là biểu tượng của niềm tin và cơ hội.
"Tôi không chắc chúng ta sẽ thành công", ông từng nói, "nhưng tôi biết chắc nếu không bắt đầu từ bây giờ, chúng ta sẽ không bao giờ có cơ hội".
Thục Linh (Theo New Yorker)
