COVID-19 vẫn là gánh nặng lớn đối với sức khỏe toàn cầu, ngay cả khi đã bước sang giai đoạn hậu đại dịch. Nhiều người vẫn phải chịu đựng các di chứng hậu COVID, trong đó các triệu chứng về đường hô hấp thường đi kèm với sự suy giảm nghiêm trọng về thể lực và không thể thực hiện các hoạt động bình thường.
Đáng nói, hiện nay COVID-19 có dấu hiệu tăng nhanh số lượng ca bệnh trở lại với biến chủng mới có khả năng lây lan nhanh.
Gần đây, Đại học Kiel, một trường đại học danh tiếng của Đức, đã công bố một nghiên cứu trên tạp chí Nature Metabolism, khảo sát tác động của việc bổ sung niacinamide (vitamin B3) đối với các bệnh nhân mắc COVID-19 mức độ nhẹ đến trung bình. Kết quả cho thấy, việc dùng niacinamide giúp bệnh nhân phục hồi thể lực nhanh hơn và sớm quay lại với các hoạt động bình thường.
Ngoài tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, đây cũng là 1 con đường khác lây truyền COVID-19 mà người dân không chủ quan
Nghiên cứu lâm sàng này là một thử nghiệm ngẫu nhiên, mù đôi, có nhóm đối chứng dùng giả dược và mang tính tiên lượng. 900 bệnh nhân ngoại trú có triệu chứng được tuyển chọn tham gia. Các đối tượng được chia ngẫu nhiên để sử dụng mỗi ngày 1 gram niacinamide (500mg dạng giải phóng tức thì và 500mg dạng giải phóng chậm) hoặc giả dược tương ứng, trong vòng 4 tuần. Dữ liệu về an toàn được thu thập từ toàn bộ 900 người tham gia; dữ liệu về hiệu quả được phân tích chủ yếu ở nhóm người có nguy cơ cao phát triển COVID-19 nặng (gọi là nhóm RFITT).
Kết quả cho thấy việc bổ sung niacinamide giúp cải thiện các triệu chứng của COVID-19. Trong nhóm người có nguy cơ cao, 57,6% số người dùng niacinamide đã phục hồi thể lực vào tuần thứ 2, so với 42,6% ở nhóm dùng giả dược.
Những người dùng niacinamide cũng phục hồi khả năng thực hiện các hoạt động bình thường nhanh hơn so với nhóm giả dược. Với các triệu chứng ho nặng, kết quả có sự khác biệt ở mức gần đạt ý nghĩa thống kê. Mặc dù có xu hướng cải thiện, niacinamide cũng tỏ ra hiệu quả hơn giả dược trong việc giảm khó thở và cải thiện điểm số trên thang đo chức năng thể chất trong bảng câu hỏi SF-36. Phân tích nhóm phụ cho thấy những người có tiền sử bệnh phổi hoặc từng hút thuốc có thể hưởng lợi đặc biệt từ niacinamide, trong khi không có sự khác biệt rõ ràng giữa các giới.
Tôi đã thử uống nước tía tô khi bị Covid-19 và đây là điều bất ngờ xảy ra sau 3 ngày
Để đánh giá sự thay đổi của hệ vi sinh đường ruột do can thiệp, các nhà nghiên cứu đã phân tích mẫu phân của bệnh nhân. Mặc dù sự đa dạng và phong phú nội tại của vi khuẩn đường ruột không thay đổi đáng kể, nhưng phân tích sự khác biệt giữa các mẫu (β-diversity) cho thấy có sự khác biệt rõ ràng giữa nhóm dùng niacinamide và nhóm giả dược ở tuần thứ 2 và tuần thứ 4, dù mức độ ảnh hưởng còn nhỏ. Đáng chú ý, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng COVID-19 có liên quan đến hướng thay đổi của vi sinh vật trong nhóm giả dược.
Vào tuần thứ 2, nhóm giả dược cho thấy sự gia tăng trong các con đường sinh tổng hợp vi sinh (như tryptophan, phenylalanine, methionine và lysine), cũng như các con đường oxy hóa khử và bổ sung NAD+. Trong khi đó, nhóm niacinamide không có sự gia tăng này, cho thấy người dùng giả dược có thể gặp thiếu hụt tương đối trong quá trình tổng hợp NAD+ và sinh tổng hợp tryptophan, trong khi niacinamide đã ngăn chặn hiệu quả hiện tượng này. Niacinamide giúp đưa chức năng hệ vi sinh đường ruột của bệnh nhân COVID-19 trở về gần với trạng thái của người khỏe mạnh, bảo vệ hệ vi sinh khỏi sự mất cân bằng do COVID-19 gây ra.
Do mức độ nghiêm trọng của các ca COVID-19 trong nghiên cứu là tương đối thấp nên tỷ lệ mắc di chứng hậu COVID cũng thấp. Tuy nhiên, ở nhóm có nguy cơ cao mắc di chứng hậu COVID và đã được bổ sung niacinamide trong giai đoạn cấp tính, niacinamide cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc ngăn ngừa các di chứng này. Về độ an toàn, tỷ lệ tác dụng phụ giữa nhóm niacinamide và giả dược không có sự khác biệt đáng kể.
Vì sao niacinamide lại có hiệu quả như vậy?
COVID-19 có đặc điểm là làm giảm nồng độ NAD+, yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể chống lại virus. Niacinamide là tiền chất của NAD+ và đóng vai trò then chốt trong quá trình chuyển hóa và miễn dịch tế bào. Đặc tính chống virus của niacinamide đã được ghi nhận trong nhiều loại virus, bao gồm cả virus HIV.
Những thay đổi về hệ vi sinh đường ruột quan sát được trong nghiên cứu này tương đồng với những rối loạn phức tạp liên quan đến COVID-19 mà các nghiên cứu khác cũng đã ghi nhận. Dù thay đổi về mặt phân loại vi sinh vật là nhẹ và không đồng nhất, nhưng sự thay đổi về chức năng vi sinh vật lại rất đáng kể, cho thấy tầm quan trọng của chức năng hệ vi sinh, thay vì chỉ tập trung vào danh mục vi khuẩn hiện diện.
Kết quả của thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn này cho thấy, việc can thiệp bằng niacinamide (1000mg, kết hợp giữa dạng giải phóng ở ruột non và dạng hấp thụ toàn thân) giúp người bệnh phục hồi nhanh hơn khỏi các triệu chứng chính của COVID-19. Điều này phù hợp với những quan sát trước đây về việc COVID-19 làm cạn kiệt NAD+, đồng thời gây ra các rối loạn chuyển hóa tryptophan và thay đổi tương tác giữa cơ thể và hệ vi sinh vật. Niacinamide còn điều chỉnh chức năng hệ vi sinh liên quan đến COVID-19, đưa chúng trở lại gần hơn với tình trạng khỏe mạnh.
Hàm lượng niacinamide (vitamin B3) trong một số thực phẩm phổ biến:
- Trong 100g thịt bò: khoảng 4-5mg.
- Trong 100g cá ngừ hoặc cá hồi: khoảng 10-20mg.
- Trong 100g đậu nành: khoảng 2-3mg.
- Trong 100g đậu phộng: khoảng 17mg.
Nguồn và ảnh: Nature