Trong thời đại mạng xã hội bùng nổ, các trào lưu làm đẹp và chăm sóc sức khỏe lan truyền nhanh chóng. Một trong những xu hướng nổi bật gần đây là việc các cô gái trẻ Trung Quốc thi nhau ăn gan heo được chế biến đơn giản để "bổ huyết" và làm da đẹp hồng hào. Hàng loạt video chia sẻ kinh nghiệm, với hashtag như "Ăn gan heo bổ máu" hay "Bí quyết da đẹp từ gan lợn", thu hút hàng triệu lượt xem và theo dõi. Xu hướng đó cũng ngay lập tức lan truyền và hiện tại trên các nền tảng mạng xã hội tại Việt Nam như Tiktok, Facebook, Threads cũng bắt đầu chia sẻ bằng các bài viết với nội dung "con gái Trung Quốc có một bí quyết dưỡng nhan" hay "Các tỷ tỷ Trung Quốc đang có một trào lưu mới: điên cuồng ăn gan heo để làm đẹp"...
Theo đó, món gan heo mà các cô gái dùng để dưỡng nhan là gan heo luộc. Cách làm vô cùng đơn giản, sau khi mua gan heo về, cho vào ngâm trong sữa tươi khoảng 15 phút. Sau đó rửa sạch rồi cho vào nồi nước thêm vài lát gừng cùng 1 thìa canh rượu nấu ăn rồi luộc chín. Làm đẹp là nhu cầu thường trực của phụ nữ, do đó khi được mách nước một món ăn đơn giản, rẻ tiền lại có "công dụng thần kỳ" là dưỡng nhan sắc, bổ khí huyết thì họ khó "đứng ngoài rìa". Cũng chính vì thế, trào lưu này đã nhanh chóng thành hot trend. Món gan luộc với nhiều người là "một món khó ăn" do khô, khó nuốt và có mùi đặc trưng. Tuy nhiên vì công cuộc "thăng hạng" nhan sắc thì không ít các cô gái đã lao theo trào lưu này. Có người luộc nguyên cả một khối gan heo lớn rồi "nhắm mắt" ăn từng miếng. Có người vì để "dễ nuốt" hơn thì thái gan heo ra thành các miếng nhỏ hơn rồi ăn kèm khoai tây chiên hoặc sữa chua Hy Lạp, thịt viên chiên, xúc xích, bánh quy...
Khi một trào lưu ăn uống bùng nổ lại gửi kèm thông điệp "giúp đẹp da", "dưỡng nhan" thì độ lan tỏa rất nhanh. Nhiều cô gái tin rằng việc tiêu thụ gan heo hàng ngày sẽ giúp cải thiện tình trạng thiếu máu, da dẻ sáng mịn, thậm chí giảm mụn và tăng cường sức khỏe tổng thể. Trào lưu này khiến vô số phụ nữ trẻ làm theo mà không cân nhắc kỹ lưỡng.
Gan heo - Nguyên liệu quen thuộc trong đời sống ẩm thực của người dân Trung Quốc
Thực tế, gan heo vốn là nguyên liệu rất quen thuộc trong ẩm thực Trung Quốc từ lâu. Người dân thường chế biến gan heo thành các món ăn hàng ngày như gan xào hành, canh gan heo nấu rau củ, hoặc pate gan trong các bữa cơm gia đình. Tại các khu chợ truyền thống hay nhà hàng, gan heo được bán phổ biến và coi là thực phẩm rẻ tiền nhưng bổ dưỡng. Trong văn hóa ẩm thực, nó thường xuất hiện trong các món ăn dưỡng sinh, đặc biệt ở vùng nông thôn hoặc trong các dịp lễ hội, giúp bổ sung dinh dưỡng cho lao động chân tay. Điều này phần nào giải thích tại sao trào lưu ăn gan heo lại dễ dàng lan rộng, vì nó dựa trên nền tảng ẩm thực quen thuộc.
Gan heo là nguyên liệu quen thuộc chế biến thành nhiều món ăn trong đời sống ẩm thực của người dân Trung Quốc.
Thực tế, theo y học cổ truyền, gan heo được coi là thực phẩm bổ dưỡng, ứng với tạng "Can" (gan) trong cơ thể con người. Trong lý thuyết ngũ hành, gan thuộc hành Mộc và có chức năng "tàng huyết" (chứa máu), giúp điều tiết khí huyết, bổ sung máu thiếu hụt và cải thiện lưu thông. Đông y cho rằng ăn gan heo có thể "dĩ tạng bổ tạng" (dùng tạng bổ tạng), từ đó hỗ trợ bổ huyết, dưỡng nhan, làm da hồng hào và mắt sáng. Nhiều tài liệu cổ như "Bản Thảo Cương Mục" đã ghi chép về công dụng này, và trong thực tế, gan heo thường được kê đơn để trị chứng huyết hư (thiếu máu) trong Đông y.
Dùng muối và baking soda rửa nho là sai, đây mới là cách đúng khiến trứng côn trùng cũng phải tự động "trượt đi"
Từ góc nhìn khoa học hiện đại, gan heo thực sự chứa đựng nhiều dưỡng chất có lợi cho việc bổ máu. Đây là nguồn giàu sắt heme (dễ hấp thụ), vitamin B12, folate và vitamin A – những chất thiết yếu cho quá trình tạo hồng cầu và ngăn ngừa thiếu máu. Một khẩu phần gan heo có thể cung cấp hơn 100% nhu cầu sắt hàng ngày, giúp cải thiện tình trạng mệt mỏi, da xanh xao do thiếu máu. Ngoài ra, vitamin A trong gan còn hỗ trợ sức khỏe da, thúc đẩy tái tạo tế bào và làm da sáng mịn hơn. Các nghiên cứu dinh dưỡng xác nhận rằng gan động vật là thực phẩm giàu dinh dưỡng, đặc biệt hữu ích cho người thiếu máu hoặc phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt.
Rủi ro cực nguy hiểm cho sức khỏe khi chạy theo trào lưu
Dù thực tế là gan heo có lợi ích nhất định đối với sức khỏe nhưng đó là khi nó được sử dụng hợp lý và chế biến đúng cách. Trào lưu ăn gan heo hiện tại đang bị lạm dụng "thổi phồng quá đà", dẫn đến nhiều rủi ro sức khỏe mà không phải ai cũng nhận ra. Đầu tiên, việc tiêu thụ gan heo quá nhiều có thể gây tăng mỡ máu (hyperlipidemia). Gan heo chứa lượng cholesterol cao (khoảng 300-400mg/100g) và chất béo bão hòa, vượt xa khuyến nghị hàng ngày. Khi chạy theo trào lưu và ngày nào cũng ăn/ăn thường xuyên sẽ khiến cholesterol tích tụ trong máu, làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, cao huyết áp và bệnh tim mạch. Các chuyên gia dinh dưỡng cảnh báo rằng những người có tiền sử mỡ máu cao hoặc béo phì nên tránh, và ngay cả người khỏe mạnh cũng chỉ nên ăn 1-2 lần/tuần với khẩu phần nhỏ.
Một sai lầm phổ biến trong trào lưu là kết hợp gan heo với sữa chua và khoai tây chiên để "dễ nuốt" và tạo cảm giác ngon miệng hơn. Về mặt khoa học, sự kết hợp này không chỉ giảm lợi ích mà còn hại thêm. Sữa chua giàu canxi, nhưng canxi có thể liên kết với sắt trong gan heo, làm giảm khả năng hấp thụ sắt lên đến 50%, khiến mục tiêu bổ máu trở nên vô hiệu. Hơn nữa, khoai tây chiên là thực phẩm chế biến sẵn, chứa nhiều chất béo trans, muối và calo rỗng, làm tăng gánh nặng cho gan và thúc đẩy tích tụ mỡ. Kết hợp với gan heo – vốn đã giàu cholesterol – sẽ làm tình trạng mỡ máu tệ hơn, đồng thời gây hại cho hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể. Các nghiên cứu về dinh dưỡng nhấn mạnh rằng thực phẩm chiên rán và sữa chua nên tránh kết hợp với nguồn sắt động vật để tối ưu hóa hấp thụ.
Tóm lại, dù là trào lưu ẩm thực ăn gan heo phản ánh mong muốn làm đẹp tự nhiên của giới trẻ, nhưng khi tiếp cận tìm hiểu một cách khoa học và có chừng mực. Thay vì theo đuổi mù quáng, các cô gái nên tham khảo ý kiến bác sĩ, cân bằng chế độ ăn với rau củ, trái cây và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Sức khỏe thực sự không nằm ở một thực phẩm "thần kỳ", mà ở lối sống cân bằng.
