Ở tuổi 75, ông C.N (trú tại TP.HCM) quen với những cơn ho kéo dài của bệnh lao phổi và những lần mệt lả vì tiểu đường. Chiều 8/3, ông yếu dần, hơi thở đứt quãng, mạch gần như không còn. Cảm nhận thời khắc cuối cùng đang đến, ông cố gắng gom chút sức lực, dặn dò con cháu nguyện vọng khi qua đời muốn hiến tặng giác mạc để giúp những người kém may mắn tìm lại ánh sáng.
Khoảnh khắc ông trút hơi thở cuối cùng, giữa nỗi đau đè nặng, anh Phạm Lê Tuấn Nghĩa - con trai ông - giữ lời hứa với cha, bình tĩnh nhấc điện thoại, gọi đến Ngân hàng Mô của Bệnh viện Mắt Hà Nội 2, thông báo về tâm nguyện thiêng liêng này.
Một hành trình đặc biệt bắt đầu hơn 1.000 km từ Hà Nội vào TP.HCM, tất cả chỉ để kịp thời thực hiện di nguyện của người đã khuất. Khi đến Sân bay Nội Bài, đội ngũ nhân viên hàng không nhanh chóng hỗ trợ, giúp ê-kíp di chuyển nhanh nhất có thể, bởi từng giây phút đều vô cùng quý giá.
“Chuyến bay sớm nhất tại thời điểm đó được cất cánh, mang theo quyết tâm và hy vọng từ hai đầu đất nước” - chị Nguyễn Trần Thùy Dương, nhân viên Ngân hàng Mô, Bệnh viện Mắt Hà Nội 2 kể lại. Nhờ sự hợp tác của người đi đường, kíp nhanh chóng đến nhà anh Nghĩa.

Giác mạc được lấy ra và nhanh chóng đưa vào dung dịch bảo quản. (Ảnh: Thuỳ Dương)
Sau các thủ tục cần thiết, công việc thu nhận giác mạc diễn ra nhanh chóng. Hai giác mạc lập tức được bảo quản trong dung dịch và đưa về Hà Nội trong đêm 8/3, mang ánh sáng cho hai người mù lòa đang tìm lại cuộc sống.
Loại rau giúp người dân 1 xã “lãi to”, thu về hơn trăm triệu đồng/năm: Hóa ra có nhiều lợi ích bất ngờ
Ghép giác mạc hiện là phương pháp duy nhất và hiệu quả giúp các bệnh nhân phục hồi thị lực, đặc biệt khi các biện pháp điều trị khác không hiệu quả. Việc hiến không yêu cầu khắt khe về điều kiện thực hiện, có thể thực hiện ở bất cứ đâu và không ảnh hưởng đến thẩm mỹ của người hiến. Bác sĩ chỉ lấy lớp màng giác mạc mỏng phía trước và bảo quản trong ngân hàng mô trước khi ghép cho bệnh nhân.
Việt Nam có gần một triệu người mù do các bệnh lý mắt, trong đó khoảng 300.000 người mất thị lực vì các bệnh giác mạc. Riêng tại Bệnh viện Mắt Trung ương, danh sách chờ ghép gần 1.000 người và con số này tiếp tục tăng từng ngày. Tuy nhiên, nguồn hiến tặng lại rất hạn chế, chỉ đáp ứng được một phần nhỏ nhu cầu.
Thống kê cho thấy từ ca hiến giác mạc đầu tiên năm 2007, đến nay, cả nước ghi nhận gần 1.000 người hiến, tập trung chủ yếu tại Ninh Bình và Nam Định. Nhờ đó, nhiều bệnh nhân được ghép giác mạc, tìm lại ánh sáng và tiếp tục cuộc sống bình thường, nhưng trên thực tế, số lượng này vẫn còn quá ít so với nhu cầu khẩn thiết.