Đó là trường hợp của anh N.T.C. (51 tuổi, ngụ Đồng Nai) được đưa đến khoa Cấp cứu, Bệnh viện (BV) Chợ Rẫy (TP.HCM) trong tình trạng đau ngực dữ dội, đau lan ra sau lưng.
Sau khi được tiến hành xét nghiệm sàng lọc COVID-19 tại khoa Cấp cứu, bệnh nhân nhanh chóng được chuyển lên khoa Hồi sức - Phẫu thuật tim.
Qua thăm khám, hỏi bệnh sử và xem xét kết quả CT-scan ngực, bệnh nhân được chẩn đoán phình động mạch chủ ngực vỡ, rò vào thực quản.
Các bác sĩ khoa Hồi sức – Phẫu thuật tim đánh giá đây là một trường hợp bệnh rất nặng, nguy cơ tử vong cao.
Một cuộc hội chẩn liên chuyên khoa lập tức được tổ chức ngay trong đêm tại khoa Hồi sức - Phẫu thuật tim, với sự tham gia của các chuyên gia đến từ các khoa: Hồi sức - Phẫu thuật tim, Ngoại lồng ngực, Ngoại tiêu hóa, Tim mạch can thiệp, Nội soi, Bệnh nhiệt đới và Gây mê - Phẫu thuật tim.
Sau gần 30 phút hội chẩn và đánh giá tình trạng bệnh nhân, các bác sĩ thống nhất phương án tối ưu cho bệnh nhân là mổ cấp cứu.
Ca mổ được tiến hành trong 11 tiếng đồng hồ xuyên đêm.
Trong thời gian các bác sĩ hội chẩn, bệnh nhân cũng đã nhanh chóng được thực hiện các xét nghiệm tiền phẫu cũng như chụp mạch vành.
19 giờ đêm, bệnh nhân được đưa vào phòng mổ.
Sau khi ê-kíp Nội soi tiêu hóa tiến hành nội soi, xác định và ghi nhận vị trí rò động mạch chủ vào thực quản, 21 giờ cùng ngày, ekip bác sĩ khoa Hồi sức – Phẫu thuật tim thực hiện phẫu thuật thay động mạch chủ ngực xuống bằng ống ghép được tạo ra từ màng ngoài tim bò.
Đây là kỹ thuật lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam. Bên cạnh đó, ê-kíp phẫu thuật còn sử dụng nhiều kỹ thuật cao như hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể nhưng không làm ngưng tim, cùng các kỹ thuật phẫu thuật xâm lấn tối thiểu để bảo vệ tủy sống và tim trong quá trình phẫu thuật…
Sau đó, ê-kíp bác sĩ khoa Ngoại lồng ngực tiến hành cắt bỏ thực quản, đưa thực quản ra da (để chuẩn bị cho cuộc mổ tái tạo thực quản sau này).
Ekip khoa Ngoại tiêu hóa tiến hành mở hỗng tràng để nuôi ăn cho bệnh nhân…
Ca phẫu thuật được kéo dài xuyên đêm với sự phối hợp khẩn trương của các bác sĩ, phẫu thuật viên…
Đến 8 giờ sáng hôm sau, cuộc mổ mới kết thúc sau 11 giờ đồng hồ.
Hậu phẫu, bệnh nhân tiếp tục được chăm sóc tích cực bởi các bác sĩ hồi sức, được truyền kháng sinh, hỗ trợ dinh dưỡng, hô hấp… và tình trạng sức khỏe cải thiện từng ngày.
Bệnh nhân được xuất viện vào ngày 18/5/2021.
Ngày 4/6/2021, bệnh nhân tái khám tại BV Chợ Rẫy sau hơn 2 tháng phẫu thuật với các xét nghiệm đều cho kết quả tốt, bệnh nhân ăn tốt qua sonde, vết mổ khô, da hồng hào, tự đi lại nhanh nhẹn…
Bệnh nhân thoát chết sau ca mổ.
BS CK2 Nguyễn Thái An, Trưởng khoa Hồi sức - Phẫu thật tim BV Chợ Rẫy cho biết, đối với bệnh nhân này việc chẩn đoán phải được tiến hành thật nhanh để xác định đúng là bị rò động mạch chủ thực quản.
Bởi nếu không chẩn đoán đúng và giải quyết kịp thời, bệnh nhân sẽ bị tử vong do mất máu.
Điểm thứ hai là cần phải giải quyết trước phần thương tổn ở động mạch chủ. Nhưng ở bệnh lý này, điểm đặc biệt chính là thương tổn phình động mạch chủ nằm trong một môi trường nhiễm trùng, nên cần có những phương án phẫu thuật đặc biệt và kỹ lưỡng.
Nếu dùng những ống ghép thông thường để nối, chỉ sau vài tuần ống ghép có thể bị bung ra do môi trường nhiễm trùng, khiến bệnh nhân tử vong. Do đó, các bác sĩ đã quyết định sử dụng vật liệu sinh học để tạo thành ống ghép.
Theo đó, ê-kíp bác sĩ của khoa Hồi sức – Phẫu thuật tim đã dùng một màng ngoài tim bò đã qua xử lý, có kích thước 8cmx14cm, cuộn và khâu lại thành một đoạn ống để thay vào đoạn động mạch chủ cần cắt đi.
Lần đầu tiên tại Việt Nam, một loại vật liệu sinh học là màng ngoài tim bò được sử dụng trong phẫu thuật động mạch chủ.
Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam, một loại vật liệu sinh học là màng ngoài tim bò được sử dụng trong phẫu thuật động mạch chủ. Vật liệu này có tính đàn hồi và có khả năng chống nhiễm trùng tốt hơn các loại vật liệu cơ học.
Dù bệnh nhân đã thoát chết nhưng theo bác sĩ, đây mới chỉ là giai đoạn đầu tiên trong quá trình điều trị là giải quyết thương tổn ở động mạch chủ để giữ lại mạng sống.
Bước tiếp theo, các bác sĩ đang tiếp tục điều trị cho bệnh nhân bằng toa thuốc ngoại trú, đưa ra chế độ dinh dưỡng phù hợp để nâng tổng trạng của bệnh nhân lên, nhằm chuẩn bị cho cuộc phẫu thuật tái tạo đường tiêu hóa.
