Các ca ung thư ở người dưới 50 tuổi đang tăng nhanh, đặc biệt với ung thư vú, u lympho và ung thư đại tràng. Một số loại khác như ung thư tinh hoàn, thận và tuyến tụy ở người trẻ cũng tăng, dù ít gặp hơn. Theo các bác sĩ, có 6 dấu hiệu điển hình mà người trẻ thường bỏ qua, song có thể cảnh báo ung thư giai đoạn sớm.
Thay đổi thói quen đi vệ sinh
Thay đổi hình dạng, màu sắc hoặc có máu trong phân có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư đại tràng. Một số người cũng có thể cảm thấy đầy hơi kéo dài, đau quặn bụng hoặc cảm giác đi ngoài không hết. Đây là những triệu chứng quan trọng cần được kiểm tra y tế kịp thời, đặc biệt nếu kéo dài nhiều tuần. Các chuyên gia cho rằng sự gia tăng ung thư đại tràng ở người trẻ có thể liên quan đến chế độ ăn nhiều thịt đỏ, ít chất xơ, lối sống ít vận động và ô nhiễm môi trường, nhưng nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định.
Sụt cân không rõ lý do
Người mắc ung thư thường có biểu hiện giảm cân đột ngột, ăn ít lại, nhanh no, thay đổi mức năng lượng hoặc giấc ngủ. Trong đó, sụt cân không chủ ý là dấu hiệu dễ nhận biết nhất và cần được trao đổi với bác sĩ. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí BMJ năm 2017 cho thấy sụt cân không giải thích được là một trong những triệu chứng ban đầu phổ biến nhất ở người được chẩn đoán ung thư, đặc biệt là ung thư dạ dày, thực quản, tuyến tụy và phổi. Các bác sĩ khuyến cáo nếu giảm hơn 5% trọng lượng cơ thể trong vòng 6 đến 12 tháng mà không có thay đổi về chế độ ăn uống hoặc vận động, người bệnh nên đi khám để loại trừ nguy cơ ung thư hoặc các bệnh lý tiềm ẩn khác.
Xuất hiện khối u bất thường
Ở phụ nữ trẻ, khối u, sự thay đổi màu da hoặc dịch tiết ở vú có thể là dấu hiệu ung thư vú. Một nghiên cứu của Hiệp hội Ung thư Mỹ cho thấy gần 9% tổng số ca ung thư vú mới được chẩn đoán mỗi năm xảy ra ở phụ nữ dưới 45 tuổi. Vì vậy, việc tự kiểm tra vú định kỳ và đi khám ngay khi có bất thường là rất quan trọng.
Ở nam giới, các bất thường ở tinh hoàn, như nổi cục, sưng, hoặc thay đổi cảm giác, có thể có hoặc không gây đau, nhưng vẫn cần được kiểm tra kỹ lưỡng. Theo dữ liệu từ Viện Ung thư Quốc gia Mỹ, ung thư tinh hoàn là loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới từ 20 đến 34 tuổi. Phát hiện sớm giúp tăng đáng kể tỷ lệ chữa khỏi, lên đến hơn 95% trong giai đoạn đầu.
Các chuyên gia khuyến nghị phụ nữ nên chụp quang tuyến vú để tầm soát ung thư. Ảnh: Stock Image
Tổn thương hoặc thay đổi trên da
Ung thư da, bao gồm ung thư hắc tố, thường khởi phát bằng những thay đổi nhỏ trên da như nốt ruồi mới xuất hiện, thay đổi về kích thước, hình dạng hoặc màu sắc của nốt ruồi cũ, hay các vết thương lâu lành.
Theo Tổ chức Ung thư Da Mỹ, khoảng 20-30% ca ung thư hắc tố bắt đầu từ những nốt ruồi đã có từ trước, còn lại là từ tổn thương mới. Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí JAMA Dermatology năm 2020 cũng cho thấy việc tự kiểm tra da định kỳ giúp phát hiện sớm ung thư hắc tố, từ đó cải thiện đáng kể tiên lượng điều trị. Bất kỳ thay đổi nào ở da, đặc biệt là ở những vùng dễ tiếp xúc ánh nắng, đều nên được theo dõi và kiểm tra bởi bác sĩ da liễu.
Chảy máu bất thường
Máu trong nước tiểu có thể là dấu hiệu sớm của bệnh lý ở thận hoặc bàng quang. Một nghiên cứu công bố trên tạp chí European Urology cho thấy 13% nam giới trên 50 tuổi có triệu chứng tiểu ra máu được chẩn đoán mắc ung thư bàng quang sau khi kiểm tra. Chảy máu âm đạo bất thường, đặc biệt là ngoài chu kỳ kinh nguyệt hoặc sau khi quan hệ tình dục, có thể liên quan đến ung thư cổ tử cung hoặc nội mạc tử cung.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ung thư cổ tử cung là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ dưới 45 tuổi, nhưng hoàn toàn có thể phát hiện sớm qua xét nghiệm Pap định kỳ.
Đổ mồ hôi đêm và sưng hạch
Đổ mồ hôi vào ban đêm, kèm theo sốt hoặc ớn lạnh không rõ nguyên nhân, có thể là dấu hiệu cảnh báo u lympho, một dạng ung thư hệ bạch huyết. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, u lympho không Hodgkin chiếm khoảng 4% tổng số ca ung thư và có thể gặp ở người trẻ tuổi. Sưng hạch ở nách, cổ hoặc vùng bẹn, đặc biệt khi không đau và không rõ nguyên nhân, nên được đánh giá bởi bác sĩ, vì đây có thể là biểu hiện sớm của bệnh lý ác tính.
Các dấu hiệu khác cần lưu ý
Dễ bầm tím, nhiễm trùng thường xuyên hoặc mệt mỏi kéo dài có thể liên quan đến bệnh bạch cầu, một dạng ung thư máu phổ biến ở trẻ em nhưng cũng có thể xảy ra ở người lớn.
Một nghiên cứu của Đại học Harvard cho thấy 62% bệnh nhân bạch cầu cấp tính từng có triệu chứng mệt mỏi không rõ nguyên nhân trong nhiều tuần trước khi được chẩn đoán. Đau, gãy xương bất thường có thể là dấu hiệu của sarcoma, ung thư mô mềm hoặc xương.
Thị lực thay đổi, đau đầu kéo dài, đau lưng không rõ nguyên nhân có thể liên quan đến ung thư não hoặc tủy sống. Các biểu hiện như sụt cân, đau bụng âm ỉ lan ra sau lưng, vàng da và nước tiểu sẫm màu có thể là dấu hiệu ung thư tuyến tụy, loại ung thư hiếm gặp nhưng đang gia tăng ở người trẻ tuổi theo báo cáo gần đây từ Viện Ung thư Quốc gia Mỹ.
Giảm nguy cơ ung thư bằng cách nào
Các chuyên gia khuyến cáo duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, bỏ thuốc lá, tăng cường vận động và thực hiện các xét nghiệm tầm soát định kỳ theo độ tuổi và yếu tố nguy cơ cá nhân.
Phụ nữ dưới 50 tuổi nên chụp nhũ ảnh và làm xét nghiệm Pap để phát hiện sớm ung thư vú và cổ tử cung. Người từ 45 tuổi trở lên được khuyến nghị nội soi đại tràng để tầm soát ung thư ruột kết. Một số nam giới có thể cần tầm soát ung thư tuyến tiền liệt hoặc tuyến giáp nếu có yếu tố di truyền trong gia đình.
Dù tỷ lệ ung thư ở người dưới 50 tuổi đang gia tăng, các bác sĩ cho rằng việc nâng cao nhận thức, tăng cường sàng lọc và can thiệp sớm có thể giúp giảm nguy cơ và phát hiện bệnh kịp thời.
Thục Linh (Theo NY Post)
