Có lẽ nhiều người đã từng rơi vào hoàn cảnh "chạm tay vào một vị trí trên cơ thể, đột nhiên phát hiện một khối u. Mgay lập tức tra cứu trên internet thì thấy có người nói là hạch bạch huyết, có người lại bảo là ung thư, và bạn vô cùng hoang mang". Những lo lắng như thế này là hoàn toàn bình thường. Ai cũng sợ ung thư bởi nhiều bệnh ung thư khi bước vào giai đoạn tiến triển đồng nghĩa với việc không có cách chữa khỏi nên tốt nhất bạn nên phát hiện sớm.
Hầu hết những khối u nhỏ xuất hiện đột ngột này là tình trạng viêm trong cơ thể, và khi nó to lên, kèm theo đau đớn là dấu hiệu hệ bạch huyết yêu cầu được giúp đỡ.
Các khối u mà chúng ta có thể cảm nhận được bằng tay thường phân bố ở các bộ phận sau: Dưới da của toàn bộ cơ thể; trên các cơ quan bề mặt như tuyến vú và tuyến giáp; cổ, nách, háng... Chúng ta cũng nên cảnh giác với những khối u bất thường đó, vì chúng có thể gây ra khối u vì 3 lý do.
Đầu tiên là mụn do viêm trong cơ thể: Tình trạng này cũng là phổ biến nhất, chẳng hạn như viêm amidan, viêm nướu, viêm họng,... Khối u này thường kèm theo đau hoặc đau, đường kính dưới 3cm, có thể cảm thấy cử động tự do khi chạm vào, có kết cấu mềm mại và sẽ dần trở lại bình thường khi tình trạng viêm tan biến.
Thứ hai, mụn được gây ra bởi rối loạn hệ thống miễn dịch do viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống và bệnh mô liên kết lan tỏa.
Loại cuối cùng cần chú ý hơn là khối u do ung thư gây ra. Ung thư vú và ung thư tuyến giáp sẽ có nốt hoặc khối cục bộ, trong khi một số khối u rắn ác tính sẽ có hạch bạch huyết tại vị trí di căn khi di căn hạch bạch huyết, bệnh bạch cầu và ung thư hạch cũng có thể cho thấy hạch bạch huyết tại chỗ.
Cần làm gì khi phát hiện khối u?
Khi cảm nhận được một khối u, việc đặt ra các câu hỏi sau sẽ rất hữu ích cho việc đánh giá ban đầu và chẩn đoán sau này:
Bạn phát hiện một hay nhiều khối u?
Có bất kỳ bất thường nào trước khi phát hiện khối u không (chấn thương, tiếp xúc với bệnh nhân truyền nhiễm)?
Có bất kỳ triệu chứng nào khác đi kèm không (sốt, đau ngực, mệt mỏi, nôn/ho ra máu, máu trong phân, sụt cân nhanh, nước da bất thường, đau họng)?
Có nhiều trường hợp tương tự trong gia đình hoặc khu vực bạn sống không?
Tuy nhiên, đây chỉ là những phán đoán ban đầu. Điều quan trọng là phải chú ý đến các đặc điểm sau của khối u:
- Khối u có đau không?
Khối u do viêm: Thường kèm theo cơn đau rõ ràng.
Khối u do ung thư: Về cơ bản không đau khi chạm vào.
- Kích thước của khối u
Hạch bạch huyết: Nói chung, dưới 1cm có khả năng lành tính, nhưng không tuyệt đối. Kích thước trên 1cm, đặc biệt là lớn hơn, cần được quan tâm nhiều hơn.
Các nốt sần khác ngoài hạch bạch huyết: Bất kể kích thước, nếu có nốt sần, chúng đều bất thường. Nốt càng nhỏ, khả năng lành tính càng cao, nhưng đây cũng chỉ là xác suất. Nếu nốt sần lớn hơn 1cm hoặc tiếp tục to lên nhanh chóng, cần đặc biệt chú ý.
- Ranh giới của khối u
Lành tính: Các nốt sần và khối có vỏ bọc nguyên vẹn, bề mặt nhẵn và ranh giới rõ ràng.
Ác tính: Thường do sự phát triển không kiểm soát, xâm lấn các mô xung quanh, không có lớp vỏ hoàn chỉnh, bám vào mô xung quanh nên ranh giới không rõ ràng.
- Kết cấu của khối u
Lành tính: Thường mềm hơn.
Ác tính: Thường cứng hơn.
Lưu ý: Không chỉ dựa vào yếu tố này để kết luận mà cần xem xét cùng các biểu hiện khác.
- Mức độ di động của khối u
Lành tính: Khả năng di động tốt, không cố định, có thể trượt khi ấn vào.
Ác tính: Khả năng di động kém, tương đối cố định và không thể trượt khi ấn bằng tay do bám vào các mô xung quanh.
Khi bạn cảm thấy một khối u bất thường trên cơ thể, hãy đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và chẩn đoán. Bác sĩ sẽ đưa ra kết luận chính xác và quyết định hướng điều trị phù hợp nhất thông qua sờ nắn và các kiểm tra chuyên sâu.
