Chính phủ Thái Lan cuối tháng 5 thông báo hoãn triển khai giai đoạn 3 của chương trình phát 10.000 baht (hơn 300 USD) cho dân, do "cần chờ đợi tình hình kinh tế thuận lợi hơn".
Đây là một phần trong kế hoạch phân phát 450 tỷ baht (13,6 tỷ USD) cho dân nhằm kích thích kinh tế, vốn là trọng tâm cam kết của đảng cầm quyền Pheu Thai trong chiến dịch tranh cử năm ngoái.
Giai đoạn ba dự kiến phát tiền cho khoảng 2,7 triệu công dân Thái Lan 16-20 tuổi thông qua ví điện tử. Chương trình đã triển khai giai đoạn đầu tiên hồi tháng 9/2024 dành cho người có thẻ phúc lợi và người khuyết tật, giai đoạn 2 vào tháng 1/2024 dành cho người cao tuổi.
Quyết định lùi triển khai giai đoạn 3 khiến dư luận Thái Lan thất vọng. Ngân sách 157 tỷ baht (4,7 tỷ USD) dành cho giai đoạn này sẽ được chuyển hướng sang các biện pháp kích thích kinh tế khác, gồm các dự án về quản lý nước, giao thông, du lịch, hỗ trợ nhà xuất khẩu cùng doanh nghiệp vừa và nhỏ, tạo việc làm, phát triển giáo dục và kỹ thuật số.
"Tôi rất thất vọng và tức giận", Rungthiwa Pimphanit, công chức 34 tuổi ở tỉnh Nong Bua Lam Phu phía đông bắc, nói. Cô đã định dùng số tiền này để mua đồ dùng học tập cho con trai.
Theo khảo sát hồi tháng 5 của Viện Quản lý Phát triển Quốc gia, khoảng 60% trong số hơn 1.300 người được hỏi ủng hộ tiếp tục chương trình. Trong khi khoảng 46% nói sẽ rất tức giận nếu chương trình bị hủy.
"Tôi rất buồn", Sathanee Siriphonchaikul, 52 tuổi, sống Bangkok, cho biết. "Tôi không nghĩ chính phủ sẽ phát thêm tiền. Nền kinh tế đang trở nên tồi tệ". Bà trước đó dự định dùng số tiền để mua máy giặt.
Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra họp báo ở Bangkok tháng 8/2024. Ảnh: AP
Chính phủ Thái Lan giải thích rằng kinh tế toàn cầu suy thoái và chính sách thuế của Mỹ khiến họ phải đánh giá lại các kế hoạch kích thích kinh tế.
Phát ngôn viên Văn phòng Thủ tướng Thái Lan Jirayu Houngsub nhấn mạnh chính phủ "còn thời gian trong nhiệm kỳ" và chương trình chỉ bị hoãn lại. "Nếu kinh tế khởi sắc, chúng tôi có thể đưa những động thái tốt hơn cả chương trình này", ông nói.
Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Pichai Chunhavajiran cho biết cần phải chờ tình hình kinh tế thuận lợi hơn, cho biết đây không phải quyết định riêng lẻ của chính phủ, mà cả Hội đồng Phát triển Kinh tế và Xã hội Quốc gia (NESDC) và Ngân hàng Trung ương Thái Lan đồng tình.
Người dân rút tiền sau khi được chính phủ chuyển 10.000 baht, tháng 9/2024. Ảnh: Bangkok Post
Kể từ khi bắt đầu chương trình phát tiền, chính phủ đã phân bổ 1/3 trong số 13,6 tỷ USD, song chưa thể thúc đẩy tiêu dùng. Nguyên nhân chủ yếu là do người dân đôi khi dùng khoản tiền nhận được để trả nợ, Thống đốc Ngân hàng Thái Lan Sethaput Suthiwartnarueput nói.
Nợ hộ gia đình của Thái Lan thuộc hàng cao nhất châu Á, ở mức 88,4% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Trong chiến dịch tranh cử, đảng Pheu Thái đã công bố kế hoạch phát tiền như một sáng kiến để khởi động lại nền kinh tế bị ảnh hưởng hậu đại dịch, đặt mục tiêu tăng trưởng 5%.
Nhưng kinh tế Thái Lan tăng trưởng 2,5% vào năm 2024, chậm hơn các nước trong khu vực. Giới chuyên gia cảnh báo mức tăng trưởng năm nay còn thấp hơn. Nước này đang đối mặt mức thuế 36% từ Mỹ, nếu không kịp đàm phán trước tháng 7.
"Lý do xem xét lại chương trình không phải do thiếu tiền, do nhà nước đủ dự trữ. Nếu số tiền này được dùng cho các gói kích thích kinh tế khác, GDP có thể tăng thêm 0,17-1%", ông Pichai nói, khẳng định chương trình không bị hủy bỏ. "Nếu tình hình kinh tế cải thiện, chúng tôi sẵn sàng tái khởi động".
Đức Trung (Theo Bangkok Post, Nation Thailand)
