"Người nhập cư bất hợp pháp này là một công dân Ấn Độ được cấp bằng lái tại nơi được gọi là 'bang trú ẩn' California, với những chính sách liều lĩnh đe dọa tính mạng công dân Mỹ mỗi ngày", Nhà Trắng ngày 18/8 ra thông cáo về vụ tai nạn do xe đầu kéo quay đầu trái phép trên cao tốc khiến ba người thiệt mạng.
Trong vụ tai nạn thảm khốc chiều 12/8, tài xế Harjinder Singh, được xác định là người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ, đã điều khiển xe đầu kéo quay đầu tại lối rẽ chỉ dành cho xe công vụ trên đoạn cao tốc Turnpike gần Fort Pierce, Florida. Cú rẽ bất ngờ khiến một xe minivan đi cùng chiều không kịp phanh, lao vào gầm xe đầu kéo, cả ba người trên xe không qua khỏi.
Cảnh sát xác định Singh được bang California cấp bằng lái xe thương mại (CDL), dành cho những người điều khiển các loại xe chở hàng, chở khách cỡ lớn. California là một trong những bang cho phép người nhập cư không giấy tờ thi bằng lái.
"Thay vì thừa nhận thảm kịch, Thống đốc California Gavin Newsom, người đồng lõa với dân nhập cư bất hợp pháp, lại lạnh lùng tuyên bố việc cấp bằng lái cho họ 'giúp cải thiện an toàn công cộng'", thông cáo của Nhà Trắng có đoạn. "Bộ An ninh Nội địa Mỹ đặt câu hỏi: 'Còn bao nhiêu người vô tội phải chết trước khi ông Newsom ngừng đùa giỡn với sự an toàn của người dân?'".

Tài xế Singh điều khiển xe đầu kéo quay đầu trên cao tốc Mỹ, gây tai nạn. Video: X/Breaking911
Cáo buộc từ Nhà Trắng khơi mào tranh cãi mới giữa chính quyền Tổng thống Donald Trump và chính quyền California cùng giới truyền thông bang này.
Tờ San Francisco Chronicle lập luận thông cáo từ Nhà Trắng có hai điểm gây không rõ ràng về mặt thông tin. Thứ nhất, nghị viện California thông qua luật cho phép người nhập cư không giấy tờ được thi và cấp bằng lái năm 2013, song luật nêu rõ không áp dụng cho bằng CDL.
Thứ hai, California có luật "bang trú ẩn", hạn chế việc cảnh sát địa phương hợp tác với lực lượng di trú liên bang, nhưng không áp dụng với hành vi người nhập cư lái xe gây tai nạn chết người và nhiều ngoại lệ khác.
Diana Crofts-Pelayo, người phát ngôn của Thống đốc Newsom, xác nhận Singh có bằng lái CDL, nhưng cho hay người đàn ông này được cấp giấy phép lao động (EAD) vào năm 2018, dưới nhiệm kỳ thứ nhất của ông Trump.
Các bang ở Mỹ đều coi giấy phép lao động được cấp trong quá trình người nhập cư xin tị nạn là căn cứ hợp pháp để họ thi và lấy bằng lái CDL.
"Anh ta đã có thể đủ điều kiện thi lấy bằng lái ở bất kỳ bang nào. California tuân thủ luật liên bang, điều Tổng thống không hay biết", bà Crofts-Pelayo viết.

Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kristi Noem (trái) và Thống đốc California Gavin Newsom. Ảnh: Reuters
Trên X, Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kristi Noem cũng đăng bài chỉ trích với nội dung tương tự thông cáo từ Nhà Trắng.
"Ba người vô tội thiệt mạng ở Florida vì Sở Giao thông Vận tải California của ông Gavin Newsom đã cấp bằng CDL cho một người nhập cư bất hợp pháp. Thảm kịch này đáng lẽ đã không xảy ra. Bộ sẽ phối hợp cùng Bộ Giao thông Vận tải để truy quét và ngăn người nhập cư bất hợp pháp nhận bằng lái ở 'vùng trú ẩn'", bà Noem viết.
Văn phòng Thống đốc Newsom đã phản pháo bài viết này. "Chính các người đã cấp giấy phép lao động cho nghi phạm", văn phòng của ông Newsom viết, kèm câu hỏi dành cho AI của X: "Tái bút, ai là Tổng thống Mỹ năm 2018?".
Singh, 28 tuổi, hiện bị giam với các cáo buộc ngộ sát, vi phạm luật nhập cư. Giới chức xác định Singh vượt biên từ Mexico vào Mỹ và lưu trú bất hợp pháp ở nước này từ năm 2018.
Đức Trung (Theo AP, Washington Post, SF Chronicle)