Nhà báo Diễm Quỳnh: "Tôi nghĩ mức độ cao nhất của truyền cảm hứng là truyền cho người khác niềm tin để hành động"

Nhà báo - MC Diễm Quỳnh sinh năm 1972, từng học chuyên Văn trường Hà Nội - Amsterdam. Cô tốt nghiệp thạc sĩ ngành Ngôn ngữ Trung Quốc và Hán ngữ tại Bắc Kinh năm 1997. Cô hiện là Phó trưởng ban Ban Văn nghệ VTV, trước đó từng đảm nhiệm vai trò Trưởng Ban thanh thiếu niên (VTV6), Giám đốc Trung tâm sản xuất phim truyền hình VFC và là 1 trong 5 thành viên Hội đồng thẩm định WeChoice Awards 2015.

Khi còn là sinh viên du học ở Trung Quốc, Diễm Quỳnh được mời về làm việc ở Bộ Ngoại giao nhưng duyên số lại muốn cô trở thành người của VTV. Đến giờ, cô là một trong những MC ấn tượng nhất tại Việt Nam. Diễm Quỳnh từng tham gia dẫn nhiều chương trình truyền hình như Trò chơi âm nhạc, Tạp chí MTV và các chương trình truyền hình trực tiếp...

Sự nhanh nhạy, đối đáp thông minh, phong thái hoạt bát đã góp phần lớn vào thành công của Diễm Quỳnh. Cô nhanh chóng "vụt sáng" và nằm trong số ít những nữ MC có lượng fan hâm mộ đông đảo. Trước thềm Gala WeChoice Awards 2023 diễn ra vào ngày 27/1 sắp tới, nhà báo đã có những chia sẻ về 23 đề cử của năm nay.

Xin chào nhà báo Diễm Quỳnh! Đâu là lý do khiến chị quyết định nhận lời giữ vị trí Hội Đồng Thẩm Định của WeChoice Awards 2023?

Tôi biết đến WeChoice Awards từ năm đầu tiên và cũng đã được mời tham gia chấm giải trong quá khứ. Bản thân tôi luôn hào hứng với việc lắng nghe và hiểu thêm giới trẻ đang quan tâm đến điều gì. Tôi cũng muốn có cơ hội tìm điểm tương đồng giữa mình và các bạn ấy. WeChoice Awards là nơi tập trung một lượng người trẻ đông đảo ở nhiều vị trí xã hội, nhiều công việc, nhiều sở thích, nhiều đam mê khác nhau.

Tôi cũng đặc biệt thích cách WeChoice Awards chọn ra nhân vật ở các lĩnh vực. Những cái tên đó luôn làm cho tôi cảm thấy thật thân thuộc, thật thuyết phục nhưng cũng vẫn bất ngờ và thú vị. Vì vậy, sau khoảng 6-7 năm theo dõi với tư cách khán giả, lần này ban tổ chức có ngỏ ý mời nên tôi đã đồng ý để xem chương trình đã thay đổi như thế nào.

Chị nghĩ sao về thông điệp "Dám đam mê Dám rực rỡ" của WeChoice Awards 2023?

Tôi thấy thông điệp này rất hay, đặc biệt với những người trẻ. Chúng ta nhiều khi cứ ngần ngại, lo sợ thiếu khả năng, không đủ điều kiện để theo đuổi đam mê, lo sợ mọi thứ quá khó. Thế nhưng, để thổi bùng mong muốn đích thực của bản thân cũng phải bắt đầu từ một suy nghĩ sâu sắc. Nếu không nhìn sâu và tìm hiểu chính bên trong mình, ta sẽ không biết đam mê của mình là gì và không dám thử theo đuổi nó. Vì vậy, theo tôi, dám đam mê cũng là một việc khó khăn. Ta có thể thích 1 điều gì đấy nhưng có đam mê nó không hay là vì nhiều lý do mà ta chỉ dừng lại ở mức sở thích, mong muốn thôi?

Để những sở thích, mong muốn đó trở thành đam mê thì bắt buộc phải có một sự nỗ lực tự thân rất lớn. Tôi cũng cảm nhận được rằng các bạn trẻ ngày nay cũng sẽ cần một sự kích hoạt nào đó để có thể đi được hết với đam mê của mình. Bởi vì bây giờ cuộc sống có quá nhiều lựa chọn, cũng có nhiều phép thử. Mọi người có thể được phép sai, sai liên tục, được dừng lại và bắt đầu.

Việc dừng lại và bắt đầu một hành trình mới bây giờ tương đối dễ với nhiều bạn trẻ. Vì thế, để vượt qua tất cả những khó khăn rồi đi hết con đường của mình đôi khi lại trở thành thử thách khá lớn. Để tìm được vẻ đẹp ở đằng sau những khó khăn ấy, rồi lại tiếp tục miệt mài và kiên trì với nó, tôi nghĩ rằng lúc đó cái sở thích mới trở thành niềm đam mê. Và khi đam mê đã lớn rồi, ta sẽ bắt đầu nhìn thấy được sự rực rỡ mà chúng ta đang xây dựng nên.

Cho nên, 2 từ "đam mê" và "rực rỡ" đòi hỏi thời gian, công sức, mồ hôi, sự nỗ lực và dũng cảm. Tôi nghĩ phải rất can đảm mới có thể đạt được 2 từ này.

Điều "Dám đam mê Dám rực rỡ" nhất mà chị Diễm Quỳnh từng làm là gì?

Khi còn trẻ, tôi cũng có những giai đoạn gặp khó khăn trong công việc. Tôi cũng gặp áp lực, tự hỏi bản thân tại sao không đi một con đường khác, chọn công việc nào đó giản dị, ít sức ép hơn. Thế nhưng, tôi cứ từng bước đi qua những khó khăn đó, nắm lấy những bàn tay chìa ra với mình. Tôi cũng nhìn những đồng đội, những người bạn vẫn vất vả cùng mình. Nếu không thấy lẻ loi, ta sẽ bước qua thử thách và đi được hết sự nghiệp của mình.

Hậu đại dịch Covid-19, khó khăn là tình hình chung của đa phần các doanh nghiệp. Theo chị, WeChoice Awards 2023 và thông điệp "Dám đam mê Dám rực rỡ" có ý nghĩa thế nào trong bối cảnh này?

Sau Covid-19, mọi người đều cố gắng nghĩ thực tế hơn rất nhiều. Những trải nghiệm đau đớn, những mất mát trong quãng thời gian đó khiến chúng ta sống trân trọng những thứ mình đang có hơn. Trước kia, sự phóng túng, liều lĩnh có thể kéo chúng ta đi rất xa. Thế nhưng, sau đại dịch, con người ta có xu hướng bám rễ sâu hơn vào gia đình, vào những giá trị mình đang có. Cho nên, ta lại có cảm giác e sợ, sợ mất đi những điều mà ta đã từng trải qua hoặc nhìn thấy nhiều người khác đánh mất rồi.

Khi càng trân quý những thứ xung quanh thì khi cần rời đi và làm những việc ở xa, chúng ta lại càng gặp sức cản lớn vì phải đánh đổi. Sau Covid-19, mọi người sống thận trọng, ít liều lĩnh hơn. Vì thế, cái sự rực rỡ hình như càng trở nên xa vời vì sống thực tế hơn thì sẽ bớt lãng mạn hơn. Lãng mạn thì mới rực rỡ được! Tôi nghĩ thông điệp này được đặt ra rất phù hợp khi Covid-19 đã ở lại phía sau rồi.

Nhưng hoàn cảnh đó cũng mở ra cơ hội nhiều hơn cho những bạn thực sự "Dám đam mê Dám rực rỡ". Bây giờ, nếu có 10 người thì có 8 người đang chần chừ, đang suy nghĩ để bảo toàn giá trị. Những ai dám lần nữa liều mình bước đi, dám vượt qua những sức kéo, bỏ lại những trở lực ở sau lưng và bước về phía trước sẽ càng có cơ hội thành công lớn hơn. Tôi không nói là họ chắc chắn thành công, nhưng rõ ràng khi dám đi xa hơn với ước mơ thì cơ hội nhìn thấy những thứ mới, chạm tới chân trời mới sẽ lớn hơn.

Theo góc nhìn cá nhân, chị đánh giá thế nào về 23 nhân vật truyền cảm hứng của WeChoice Awards năm nay?

Tôi thấy lựa chọn của độc giả rất đa dạng. Khi nhìn thấy chữ "truyền cảm hứng", tôi luôn đặt câu hỏi là họ đang làm gì, những việc họ làm có khiến mình cảm thấy: "Ôi! Tại sao tôi không làm như thế?". Ví dụ, câu chuyện của Hoàng Hoa Trung rất đơn giản. Có rất nhiều người đi thăm các học sinh ở vùng cao nhưng không phải ai cũng nghĩ đến chuyện sẽ làm thế nào để cho các em có thêm một số tiền nhỏ để có thêm bữa ăn. Sau đó, bạn ấy lại đi kêu gọi mọi người cùng làm điều đó. Bản thân tôi và rất nhiều đồng nghiệp cũng đã tham gia vào quỹ nuôi em. Tôi năm nay đang nuôi 1 em ở Điện Biên, năm ngoái cũng nuôi 1 em ở Cao Bằng.

Lấy một ví dụ khác không phải ở lĩnh vực cộng đồng mà trong nghệ thuật, chẳng hạn như Phạm Thiên Ân. Bạn ấy là người học IT và đam mê phim ảnh. Ân sau đó tự bỏ tiền ra làm 1 bộ phim trong 4 năm. Tất nhiên, tôi không phải người có thiên hướng về điện ảnh. Thế nhưng, tôi nghĩ câu chuyện của bạn ấy sẽ khiến rất nhiều người trẻ tự hỏi tại sao mình không làm được như thế. Chúng ta thi vào một ngành đại học, ngồi văn phòng làm công ăn lương. Tại sao ta không dám bước ra làm 1 điều gì đó để thỏa đam mê của mình? Đó thực sự là 1 câu chuyện truyền cảm hứng của năm nay.

Danh sách đề cử năm nay đa dạng, với những người ở nhiều lĩnh vực, vị trí xuất phát điểm khác nhau. Thế nhưng, họ đều có 1 cách để truyền cảm hứng cho mọi người. Tôi nghĩ với "bộ sưu tập" 23 nhân vật này, ta đều nên tôn vinh họ bằng một cách nào đó chứ để chọn ai xứng đáng hơn thực sự rất khó.

Theo chị, WeChoice Awards đã định nghĩa lại cụm từ "truyền cảm hứng" ra sao?

Tôi nghĩ khái niệm truyền cảm hứng của WeChoice Awards được chia ra nhiều mức độ. Mức độ đầu tiên là những người làm những công việc rất hay, tạo ra hàng loạt tác phẩm khiến cho ta cảm thấy hứng khởi hơn, yêu hơn cuộc sống này. Ta thấy họ giỏi và hay quá! Trong cuộc sống khó khăn, để giúp người khác có được những giây phút vui vẻ thì cũng là một mức độ của truyền cảm hứng.

Mức thứ hai là khi ta nhìn vào một công việc rất nhỏ như hành động đẹp của chị bán vải, một thầy giáo nhiều tuổi nhưng vẫn làm thêm kiếm tiền để giúp đỡ học sinh. Những trường hợp đó lại khiến bản thân phải suy nghĩ: "Tại sao mình chưa bao giờ làm được việc đấy? Mình từng có cơ hội để làm được như họ chưa nhỉ?". Công việc của họ đã khiến cho tôi nghĩ là mình có thể sống tốt hơn.

Như Chi Pu chẳng hạn, bạn ấy là một nghệ sĩ dám bước ra khỏi biên giới Việt Nam để làm điều gì đó cho chính bạn ấy. Sau đó, Chi Pu nói muốn làm điều gì đó cho giới trẻ Việt Nam. Tôi nghĩ đấy là ước mơ cực kì lớn. Chi Pu nhỏ bé bao nhiêu thì ước mơ của bạn ấy lại tầm vóc bấy nhiêu. Cái cách bạn ấy làm rất là lặng lẽ, đến khi thành công rồi thì mọi người mới biết. Không ai biết Chi Pu đã ngã, bị đau hay mệt mỏi lúc nào. Chúng ta chỉ biết thành công sau cùng của bạn ấy nhưng lật ngược lại con đường thì sẽ thấy mọi chuyện không đơn giản chút nào. Tôi nghĩ là đấy là con người thực sự truyền cảm hứng. Chúng ta có bao giờ dám nghĩ lớn như thế chưa? Người truyền cảm hứng là người truyền cho chúng ta những câu hỏi, những sự tự vấn.

Còn một mức độ nữa, cũng là mức độ tôi đánh giá cao nhất, là những câu chuyện của Đen Vâu hay Hoàng Hoa Trung. Qua những dự án họ làm, tôi rất nhanh gia nhập vào đội ngũ đó. Tức là hành động của các bạn ấy đã trở thành bàn tay lôi tôi đi vào những con đường mới, nơi tôi làm được nhiều việc tốt hơn. Tôi nghĩ đó là mức độ truyền cảm hứng cao nhất, không phải là cảm hứng nữa mà là truyền hành động. Họ gieo cho ta những căn cứ và niềm tin để hành động. Tôi nghĩ suy nghĩ tốt là tốt rồi nhưng hành động tốt nữa thì còn là "double" tốt.

Giữa vô vàn lễ trao giải, WeChoice Awards vẫn có một chỗ đứng riêng cho mình. Vậy theo chị, điều gì khiến WeChoice Awards trở nên khác biệt và trở thành một giải thưởng uy tín nhằm tôn vinh những người dám đam mê để vươn mình rực rỡ?

Tôi vẫn nhớ nhất hồi đi trao giải thưởng này lần đầu. Lúc đó, tôi nghe thấy giải "Nước uống được yêu thích". Tôi mới nghĩ là tại sao giải này có tất cả những nhân vật thành công, từ giới nghệ sĩ giới tới những người làm đẹp cho đời lại có thêm giải đồ uống. Tôi nhớ năm đó hình như vinh danh trà chanh. Tôi nhận ra WeChoice rất "chạm đất". Người ta nghĩ đến những điều cao xa nhưng hãy relax đi, thoải mái đi.

WeChoice Awards có cái sự thoải mái của người trẻ. Như ở mùa năm nay, tôi có thấy đội ngũ truyền thông của Hỏa Lò được đề cử. Tôi nghĩ các bạn ấy rất trẻ trung, rất sáng tạo và rất là WeChoice. Tôi thực sự thích giải thưởng này vì đấy là cuộc sống của người trẻ, không bị gồng quá, không bị chính chuyên. Wechoice không làm điều đấy!

Cảm ơn những chia sẻ của nhà báo Diễm Quỳnh và hẹn gặp chị tại đêm Gala vinh danh và trao giải WeChoice Awards vào ngày 27/1 sắp tới.