Chuyện gì đang xảy ra?
Từ cuối năm 2022, Vương tử Harry và đội ngũ truyền thông đã tích cực chạy chiến dịch truyền thông cho cuốn hồi ký "bom tấn" mang tên Spare (tạm dịch: Người thừa).
Cuốn hồi ký này là phần tiếp theo trong một loạt các dự án truyền thông được khởi động bởi vợ chồng Harry và Meghan với mục đích mà theo lời họ là "nói lên sự thật" và kể câu chuyện của chính mình.
Hồi ký của Harry là diễn biến mới nhất trong loạt dự án truyền thông - hay nói đúng hơn là chiến dịch "bóc phốt" Vương thất của nhà Sussex.
Vương tử Harry và vợ là Meghan Markle đã tuyên bố rút khỏi các nghĩa vụ Vương thất từ năm 2020 khi họ chuyển đến định cư ở California. Kể từ sau đó, họ có nhiều lần chính thức xuất hiện trong các cuộc phỏng vấn truyền hình, báo chí, phim tài liệu để tung ra những thông tin gây sốc về gia đình Vương thất Anh.
Nổi bật nhất trong số đó là cuộc phỏng vấn với Oprah Winfrey (lên sóng tháng 3 năm 2021), cuộc phỏng vấn của Meghan với tờ The Cut (tháng 8/2022), loạt phim tài liệu Harry & Meghan (lên sóng tháng 12/2022), và mới nhất là cuốn hồi ký này.
Để quảng bá cho cuốn hồi ký, Vương tử Harry đã đích thân trả lời trong 4 cuộc phỏng vấn của các đài truyền hình khác nhau. Trong những cuộc phỏng vấn này, anh tiếp tục làm rõ lý do viết cuốn hồi ký là vì không còn lựa chọn nào khác và anh buộc phải lên tiếng khi đó là cách duy nhất kể được sự thật.
Ngoài Vương thất Anh, Harry cũng đặc biệt nhắm tới báo giới Anh, nhất là các tờ báo lá cải đã góp phần "phá hoại" mối quan hệ của anh với gia đình bằng những câu chuyện thêu dệt.
Những thông tin đáng chú ý về cuốn sách
Không rõ Harry bắt đầu đặt bút viết cuốn hồi ký chính xác từ khi nào, nhưng nó được chắp bút bởi J. R. Moehringer - tác giả từng nhận giải Pulitzer. Cuối tháng 10 năm 2022, trước thời điểm loạt phim Harry & Meghan ra mắt, các thông tin chính thức như tựa đề, bìa sách, nội dung chính, ngày ra mắt... đã được tiết lộ.
Bằng tựa đề Spare, Harry có hàm ý nhắc đến mối quan hệ "The heir and the spare" (người được thừa kế ngai vị và người dự bị) trong Vương thất Anh. Quả thật, mối quan hệ của anh với anh trai, Thân vương William, cũng là một chủ đề xuyên suốt của hồi ký.
Lộ diện trang bìa, nội dung cuốn hồi ký của Vương tử Harry: Sẽ ôn lại những ‘hình ảnh nhức nhối nhất’ của thế kỷ 20
Nhà xuất bản Penguin Random House cho biết họ đã in tới 2,5 triệu ấn bản bìa cứng chỉ riêng ở Bắc Mỹ. Cuốn sách được niêm yết giá 34 USD (khoảng 800.000 đồng) và vốn dự kiến ra mắt 10/1.
Tuy nhiên, vì lỗi sai của nhà phát hành tại một số thị trường, phiên bản tiếng Tây Ban Nha đã được phát hành sớm gần 1 tuần, để lộ nhiều chi tiết đắt giá.
Theo thông tin tính đến ngày 12/1, tức chưa đầy 48 giờ sau khi chính thức bày bán ở các thị trường nói tiếng Anh, cuốn sách đã đạt doanh số kỷ lục 1,4 triệu bản, là ấn phẩm phi giả tưởng bán chạy nhất trong những ngày đầu ở Anh.
Harry nhận được bao nhiêu tiền từ cuốn sách?
BBC báo cáo rằng Harry được nhà xuất bản trả trước số tiền kếch xù 20 triệu đô, chưa kể các thỏa thuận liên quan đến doanh thu hay bản quyền khác.
Ngoài ra, Công tước xứ Sussex xác nhận ít nhất 1,5 triệu USD và 300.000 bảng Anh từ số tiền thu được sẽ dành để quyên góp cho các tổ chức từ thiện Sentebale cùng WellChild.
Loạt tuyên bố và tiết lộ đáng chú ý trong cuốn sách
Nhà xuất bản quảng cáo rằng cuốn sách đi sâu vào "hành trình cá nhân từ chấn thương đến chữa lành" của Vương tử Harry.
Bằng nỗ lực "kể lại sự thật", Harry đã phơi bày rất nhiều bí mật riêng tư cả về bản thân và gia đình, một vài trong số đó có thể gây sốc. Dưới đây là loạt chi tiết đáng chú ý nhất.
1. Harry cho biết đã bị anh trai William đánh sau khi hai người cãi nhau về Meghan
Chuyện xảy ra vào năm 2019 tại nhà riêng của Harry trong Cung điện Kensington. Theo cuốn hồi ký, lúc đó William đã rất giận dữ và tấn công em trai mình, thậm chí hai người còn mắng nhiếc nhau.
2. Meghan nhận xét thô lỗ về tâm lý chị dâu Kate rồi tỏ ra bị hại
Trong một cuộc tranh cãi giữa 2 chị em dâu trước thềm đám cưới Harry - Meghan, cả hai có những lời qua tiếng lại không mấy thân thiện dành cho nhau.
Thời điểm đó, Meghan ám chỉ rằng Kate có "óc em bé" (nguyên văn: "baby brain") do hormone trong thời điểm mang thai bé Louis. Một nguồn tin cho hay bình luận này khiến William không khỏi khó chịu và dẫn tới việc Meghan bị "khiển trách".
3. Harry tố William và Kate cổ xúy anh mặc bộ trang phục phản cảm
Harry từng gây tranh cãi hồi năm 2005 khi mặc trang phục Đức Quốc xã trong một buổi tiệc hóa trang. Dù thừa nhận đây là sai lầm lớn nhất cuộc đời mình, phần nào anh đổ tội cho anh trai và Kate đã trực tiếp đề nghị mình chọn trang phục như vậy.
4. Loạt chi tiết liên quan đến sự ra đi của mẹ
Một phần không nhỏ của cuốn sách đề cập đến mối quan hệ của anh với người mẹ quá cố, cũng như cách anh đối diện với nỗi đau mất mẹ.
Harry kể lại khoảnh khắc Vua Charles III báo cho anh tin Vương phi Diana qua đời. Anh nhận ra ông bị sốc đến thế nào và bản thân anh cũng tê liệt, thậm chí có tâm lý chối bỏ với tin dữ đó.
Cú sốc này vẫn ám ảnh Harry suốt nhiều năm sau.
5. Quá khứ nghiện ngập
Harry không ngần ngại tiết lộ mình từng lạm dụng ma túy và chất có cồn.
Để đối mặt với sự ra đi của mẹ và các áp lực cá nhân, Harry từng tìm tới ma túy, chất kích thích để xoa dịu bản thân. Anh kể chi tiết về các loại chất bất hợp pháp và ảo giác chúng mang lại, thậm chí tin rằng một số chất đã giúp anh trị liệu.
6. Những chi tiết cá nhân khiến người khác đỏ mặt
Không chỉ "vạch trần" cả gia đình mình, Harry cũng không ngần ngại tự vạch áo cho người xem lưng. Một vài chi tiết về bản thân anh khiến người đọc đỏ mặt và không hiểu vì sao Harry dám kể hết những thứ riêng tư như vậy.
Chẳng hạn, anh kể rằng mình từng bị một vết bỏng lạnh ở khu vực nhạy cảm và nó vẫn đau suốt thời gian anh tham dự đám cưới anh trai. Trước cuộc hẹn đầu tiên với Meghan, anh "tự làm ướt quần mình" và phải xử lý vội trước khi lao tới điểm hẹn. Hoặc, một lần khác, anh sử dụng thực phẩm bổ sung và gặp tác dụng phụ là "Tào Tháo rượt" trong đám cưới một người bạn.
Ngoài ra, anh còn kể về "lần đầu tiên" của mình một cách chi tiết.
7. Tiết lộ gây sốc về Vua Charles III
Harry khi còn nhỏ được bế bởi cha.
Ngoài việc kể chi tiết về mối quan hệ cha con, bao gồm cả những chi tiết tình cảm, Harry cũng không ngại ngần khiến danh tiếng của ông bị tác động. Cụ thể, cuốn sách kể rằng vào ngày Harry ra đời, Vua Charles III đã reo lên với vợ mình: "Tuyệt vời! Giờ em đã sinh cho anh một người thừa kế và một người dự bị - anh xong việc rồi".
8. Harry ngụ ý mình là một chiến binh xuất sắc và có "thành tích" cao
Trong cuốn hồi ký, Vương tử Harry có thuật lại cuộc đời binh nghiệp của mình. Anh có 2 chuyến đi tới Afghanistan trong vai trò phi công máy bay trực thăng. Thậm chí, anh còn tiết lộ số thương vong anh đã gây ra cho phe đối địch.
Điều này đã gây bức xúc lớn từ cả phía đối diện lẫn thành viên Quân đội Anh. Đại tá Richard Kemp, chỉ huy lực lượng Anh tại Afghanistan năm 2006 nói với BBC chỉ trích gay gắt việc Harry sử dụng từ quân cờ với lực lượng đối phương thay vì coi họ là con người. Ông cũng bất bình vì câu chuyện của Vương tử có thể làm hoen ố danh tiếng quân đội Anh.
9. Khoảnh khắc Nữ vương qua đời
Trong cuốn sách, Harry phản bác các tuyên bố của cung điện và cho hay anh không nhận được thông tin bà nội qua đời từ cha mình đầu tiên, mà từ trang web của BBC khi máy bay của anh đang hạ cánh ở Scotland.
10. Vương hậu Camilla cũng "không thoát"
Không có gì bất ngờ khi Vương hậu Camilla trở thành một đối tượng bị tấn công khá "thê thảm" trong cuốn sách này do mối quan hệ của bà với Vua Charles III trong khi ông còn ở bên Diana.
Trong hồi ký, Harry kể anh từng ngẫm nghĩ xem bà có phải "bà mẹ kế xấu xa" hay không. Hai anh em từng cầu xin cha không kết hôn với bà. Thậm chí có cả việc bà có âm mưu phối hợp với báo giới, hy sinh các thành viên khác để lôi kéo danh tiếng cho bản thân.
11. Tố gia đình có "thành kiến vô thức" về chủng tộc
Trong quá khứ, vợ chồng Harry từng tố thành viên Vương thất phân biệt chủng tộc. Tuy nhiên trong cuốn sách và phỏng vấn gần đây, Harry thay đổi vấn đề thành "thành kiến vô thức".
Harry cho rằng anh và mọi người trong Vương thất có thành kiến chủng tộc cố hữu mà không hề nhận ra. Anh giải thích đây là lý do anh từng dùng một từ miệt thị chủng tộc với đồng đội người Pakistan khi còn trong quân ngũ.
Phản ứng của báo giới, dư luận và Vương thất
Về phía truyền thông, không phải ai cũng đồng tình với cách mà Harry kể chuyện hoặc những nhận định anh đưa ra.
Chủ bút mục Văn hóa của tờ Guardian, Charlotte Higgins nhận xét Spare là một "nỗ lực thiếu sót nhằm viết lại câu chuyện". Trong khi đó, BBC nhận xét Spare là "cuốn sách kỳ lạ nhất từng được viết bởi một thành viên Vương thất".
Trong khi đó, Vox nhận định đây là một cuốn sách mâu thuẫn và "Nó tạo cảm giác như lời công kích từ một người vừa mới biết rằng có thể nói chuyện cởi mở về cuộc sống và cơn giận của mình nhưng hiện không biết làm thế nào để điều chỉnh bản thân".
Tờ Daily Express cho biết Vương tử không bao giờ có thể làm hòa với gia đình mình với dòng tiêu đề: "Hòa giải? Nhưng anh đã bán linh hồn của mình mà Harry".
Tờ Daily Express chạy dòng tit không hề khoan nhượng với Harry.
Các nhà bình luận được trích dẫn trong bài báo cho biết Harry sẽ không còn đường lui sau những lời buộc tội bùng nổ và "không thể tha thứ" được đưa ra trong cuốn sách.
Vương tử Harry và những động thái dùng dằng xung quanh cuốn hồi ký: Dấu hiệu một tâm hồn 'chưa kịp lớn'Đọc ngay
Dường như đa số người dân hứng thú với cuốn sách đã chọn đặt mua nó trực tuyến bởi theo CBS ghi nhận tại London buổi sáng 10/1 vừa qua, chỉ có lác đác một vài người chờ mua bên ngoài nhà sách từ sớm.
Trả lời phỏng vấn, bà Caroline Lennon cho biết mình rất sốc vì không có nhiều người xếp hàng mua sách như bà nghĩ. Dù vậy, bà vẫn rất vui mừng vì cuối cùng đã có thể đọc sách. Bà Lennon nói mình không về phe ai trong drama Vương thất này.
Một khách hàng khác đến sau và cũng mua cuốn sách cho biết ông cảm thấy tiếc cho Vương tử. Độc giả này tiết lộ có lẽ Harry đã phạm sai lầm khi tiết lộ một số thứ trong hồi ký.
Về phía Vương thất, phản ứng vẫn như truyền thống trước nay là hoàn toàn im lặng trong các phát biểu chính thức. Họ vẫn trung thành với khẩu hiệu "không phàn nàn, không giải thích" đã từng được áp dụng xuyên suốt rất nhiều cuộc khủng hoảng trong quá khứ.
Tuy nhiên, có vài tiết lộ từ các nguồn tin nội bộ Vương thất được báo chí Anh đăng tải cho rằng Thân vương William đặc biệt khó chịu về một số phần trong cuốn sách.
Theo nguồn tin từ Daily Mail thì các thành viên cấp cao của Vương thất không hề thích việc tiếp tục bị Harry phơi bày các cuộc hội thoại trong tương lai. Do đó, họ sẽ không chào đón sự hiện diện của anh tại lễ đăng quang Vua Charles III.
Trả lời người dẫn chương trình Tom Bradby, Harry cho rằng còn rất nhiều thứ xảy ra từ giờ cho tới lễ đăng quang tháng 5 nên chưa thể chắc chắn anh có dự sự kiện này không. Tuy nhiên, với lời khẳng định này, Vương thất có thể hiểu rằng sóng gió năm 2023 của họ mới chỉ bắt đầu mà thôi.
