Việc sử dụng kem chống nắng hàng ngày là bước thiết yếu trong quy trình chăm sóc da hiện đại, giúp ngăn ngừa tác hại từ tia UV, lão hóa sớm và nguy cơ ung thư da. Tuy nhiên, không ít người gặp tình trạng da bị kích ứng, nổi mẩn đỏ hoặc ngứa sau khi dùng kem - dấu hiệu của dị ứng kem chống nắng. Các triệu chứng dị ứng gồm:
- Phát ban đỏ, nổi mẩn li ti
- Cảm giác nóng rát, châm chích
- Da khô, bong tróc, sưng tấy
- Trong trường hợp nặng, có thể xuất hiện mụn nước hoặc thâm nhiễm
Khi bị dị ứng kem chống nắng, da có thể phát ban đỏ, nổi mẩn li ti.
Nguyên nhân gây dị ứng kem chống nắng
Dị ứng kem chống nắng thường xuất phát từ phản ứng của hệ miễn dịch đối với một hoặc nhiều thành phần hóa học có trong sản phẩm. Theo báo cáo của Hiệp hội Da liễu Hoa Kỳ (AAD), khoảng 10% dân số có thể gặp phản ứng dị ứng với sản phẩm bôi ngoài da, trong đó kem chống nắng chiếm tỷ lệ không nhỏ. Một số thành phần trong kem chống nắng dễ gây dị ứng gồm:
Hóa chất chống nắng (Chemical Filters)
Các thành phần như oxybenzone, avobenzone, octinoxate, homosalate thường bị nghi ngờ là tác nhân chính gây dị ứng. Một nghiên cứu đăng trên Journal of the American Academy of Dermatology (JAAD) cho thấy oxybenzone là nguyên nhân hàng đầu gây viêm da tiếp xúc dị ứng (Allergic Contact Dermatitis).
Chất tạo mùi và chất bảo quản
Hương liệu tổng hợp, paraben, formaldehyde-releasers có thể kích ứng hoặc gây dị ứng, nhất là với làn da nhạy cảm.
Phản ứng quang độc (Phototoxicity)
Một số thành phần trở nên độc hại khi tiếp xúc với ánh nắng, gây ban đỏ, ngứa hoặc rát bỏng.
Ngoài ra, người có da nhạy cảm, da bị tổn thương hàng rào bảo vệ hoặc tiền sử dị ứng mỹ phẩm cũng làm tăng nguy cơ phản ứng phụ với kem chống nắng. Một số nghiên cứu trên Journal of the American Academy of Dermatology chỉ ra rằng người có làn da sáng màu, mỏng, hoặc mắc bệnh viêm da tiếp xúc dị ứng sẽ nhạy cảm hơn với sản phẩm chăm sóc da chứa chất bảo quản hoặc hương liệu.
Bác sĩ da liễu quốc tế Dr. Shereene Idriss, chuyên gia tại New York, cho biết: "Nhiều bệnh nhân của tôi không biết rằng tình trạng ngứa, rát hoặc nổi mụn li ti sau khi dùng kem chống nắng là dị ứng nhẹ. Khi gặp phải, cần ngừng sử dụng sản phẩm ngay và chọn loại kem chống nắng dịu nhẹ hơn".
Cách xử lý khi bị dị ứng kem chống nắng
Ngay khi phát hiện các dấu hiệu bất thường như ngứa, nổi ban, mẩn đỏ, bong tróc, sưng tấy sau khi bôi kem chống nắng, hãy ngưng sử dụng sản phẩm. Tiếp theo, rửa sạch da bằng nước ấm và sữa rửa mặt dịu nhẹ để loại bỏ hoàn toàn lớp kem còn sót lại trên da.
Nếu tình trạng kích ứng vẫn tiếp tục sau vài giờ, bạn nên dùng các loại kem làm dịu da chứa panthenol, chiết xuất yến mạch, hoặc lô hội. Trường hợp nghiêm trọng, da sưng phồng hoặc nổi mụn nước, cần đến khám bác sĩ da liễu để được kê toa thuốc kháng histamine hoặc kem corticosteroid nhẹ.
Đồng thời, bạn cần đọc kỹ thành phần trước khi chọn kem chống nắng trong tương lai và ưu tiên sản phẩm có ghi chú "non-comedogenic", "fragrance-free" hoặc "sensitive skin".
Gợi ý các sản phẩm chống nắng lành tính, ít gây dị ứng
Các bác sĩ da liễu trên thế giới khuyến khích người có làn da nhạy cảm hoặc từng bị dị ứng nên lựa chọn kem chống nắng vật lý (sunblock) chứa zinc oxide và titanium dioxide - hai thành phần khoáng chất không thẩm thấu sâu vào da và ít gây phản ứng.
Dưới đây là một số sản phẩm kem chống nắng được đánh giá cao vì độ an toàn và lành tính:
Bioderma Photoderm Mineral SPF 50+. Thành phần chính: zinc oxide, titanium dioxide; dạng xịt, phù hợp da dị ứng nặng với chất hóa học. Giá tham khảo: 1.180.000 đồng.
CeraVe Hydrating Mineral Sunscreen SPF 30. Thành phần chính: zinc oxide, ceramide, hyaluronic acid; không chứa oxybenzone hay hương liệu nhân tạo, giúp phục hồi hàng rào da, không gây kích ứng. Giá tham khảo: 420.000 đồng.
Aveeno Positively Mineral Sensitive Skin SPF 50. Thành phần chính: zinc oxide; Không mùi, không chứa paraben, phù hợp cho cả trẻ em. Giá tham khảo: 370.000 đồng.
EltaMD UV Clear Broad-Spectrum SPF 46. Thành phần chính: zinc oxide 9%, niacinamide; không mùi, không gây mụn, phù hợp da nhạy cảm và dễ nổi mụn. Giá tham khảo: 830.000 đồng.
La Roche-Posay Anthelios Mineral SPF 50. Thành phần chính: titanium dioxide, zinc oxide; dành cho da nhạy cảm, không chứa hương liệu, không paraben, kết cấu mỏng nhẹ, được bác sĩ da liễu khuyên dùng. Giá tham khảo: 336.000 đồng.
Vienne (Theo Healthline, Byrdie)
