Dự báo này cao hơn mức được IMF đưa ra một năm trước, nhờ giá dầu thô tăng ngay cả khi có những lo ngại về suy thoái kinh tế sẽ kéo giá mặt hàng này xuống trong nửa cuối năm nay. Arab Saudi và 5 thành viên khác của Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (Kuwait, UAE, Qatar, Bahrain, Oman) là nhóm hưởng lợi lớn nhất.
Những gián đoạn trong thương mại và sản lượng sau khủng hoảng Ukraine vào tháng 2 đã khiến giá dầu tăng cao trên 100 USD mỗi thùng, góp phần gây ra các cuộc khủng hoảng giá sinh hoạt trên toàn thế giới.
Nhưng đối với các nhà sản xuất lớn ở Trung Đông, sự bùng nổ này đã giúp ngân sách của họ lần đầu tiên trở lại trạng thái tích cực sau nhiều năm. Giá dầu tăng cũng giúp nhóm này tiết kiệm chi tiêu, cho phép một số nước trả nợ sớm hơn.
Theo IMF, thặng dư tài khoản vãng lai trung bình của các quốc gia vùng Vịnh dự kiến đạt gần 10% GDP vào năm 2022, gần gấp đôi mức năm ngoái và đang trên đà đạt 7,8% vào năm 2023. Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) dự báo năm nay tăng trưởng tốc độ gấp đôi năm ngoái, đạt 6,5%. Nhờ đó, tăng trưởng của toàn Trung Đông và Bắc Phi sẽ đạt 5%. Dự đoán giá dầu thấp hơn trong năm tới, IMF cho rằng GDP vùng Vịnh và cả Trung Đông sẽ tăng 3,6% vào 2023.
Dự báo tăng trưởng 2022 (xanh) và 2023 (đỏ) các nước vùng Vịnh của IMF. Đồ họa: Bloomberg
Với lạm phát cao, lãi suất tăng, khủng hoảng năng lượng toàn cầu và thị trường tín dụng thắt chặt, ngành dầu khí ở vùng Vịnh trở nên quan trọng hơn bao giờ hết với tư cách là một nguồn cung cấp vốn.
Đơn cử như quỹ nhà nước với nguồn thu từ dầu mỏ của Arab Saudi đã chuyển hàng tỷ USD vào thị trường chứng khoán và tài sản trên toàn cầu. Đồng thời, quỹ này cũng đóng vai trò ngày càng tăng trong việc cung cấp tài chính cho sự phát triển ở quê nhà. Đồng thời, dự trữ quốc tế của nhóm GCC sẽ lên tới gần 843 tỷ USD trong năm nay và tăng lên hơn 950 USD năm 2023, IMF ước tính.
Theo IMF, tăng trưởng phi dầu mỏ cũng đang gia tăng ở GCC, nơi phần lớn lực lượng lao động nước ngoài bao gồm những người từ các quốc gia như Ấn Độ và Pakistan. "Các nước xuất khẩu dầu tăng trưởng trong vài năm qua không chỉ do giá và sản lượng tăng mà còn do gia tăng của lĩnh vực phi dầu mỏ. Cải thiện quản lý tài khóa, gắn nó vào trung hạn sẽ cho phép các nước bớt phụ thuộc vào tiền dầu để tự tài trợ cho chính mình", Jihad Azour, Giám đốc IMF khu vực Trung Đông, Bắc Phi và Trung Á, nhận định.
Phiên An (theo Bloomberg)
