Chỉ số Năng lực Cạnh tranh Nhân tài Toàn cầu 2025 (GTCI) do Trường Kinh doanh INSEAD và Viện tư vấn Portulans Institute tại Washington DC (Mỹ) vừa công bố. Việt Nam đứng thứ 76 toàn cầu, tuột 1 bậc so với lần gần nhất vào 2023. Đây là lần thứ 11 danh sách này được thực hiện.
GTCI 2025 đánh giá 77 chỉ số thành phần của 135 quốc gia chiếm hơn 97% GDP toàn cầu, kiểm toán bởi Trung tâm Nghiên cứu Chung của Ủy ban châu Âu.
Phòng sạch, Trung tâm Nano và Năng lượng, trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, nơi đào tạo và nghiên cứu về bán dẫn. Ảnh: Giang Huy
Xếp hạng chung được tính từ kết quả 6 trụ cột: Khả năng tạo nền tảng (Enable), Thu hút (Attract), Phát triển (Grow), Giữ chân (Retain), Kỹ năng nghề nghiệp - kỹ thuật (VT Skills) và Kỹ năng chuyên môn - học thuật (GA Skills).
Việt Nam có hạng tốt nhất - thứ 67 - ở trụ cột "Grow", đo lường khả năng nuôi dưỡng, phát triển và nâng cấp kỹ năng nhân lực, thông qua giáo dục, đào tạo và các cơ hội nghề nghiệp thực tế.
Trong khi, hai trụ cột yếu nhất - cùng hạng 79, là "Retain" và "GA Skills". Theo đó, Retain (Giữ chân) chấm điểm những yếu tố nền tảng giúp nền kinh tế giữ chân nhân tài như an sinh xã hội, khả năng chống chịu vĩ mô, mức độ an ninh cá nhân.
GA Skills đánh giá về trình độ cao, tri thức chuyên sâu, năng lực đổi mới sáng tạo. Trụ cột này phản ánh khả năng tạo ra, thu hút và duy trì lực lượng lao động kỹ năng cao trong các ngành giá trị gia tăng lớn như công nghệ, nghiên cứu, tài chính hay dịch vụ chuyên môn.
* Xếp hạng Chỉ số Năng lực Cạnh tranh Nhân tài các nước Đông Nam Á
| Quốc gia | GTCI 2023 | GTCI 2025 |
| Singapore | 2 | 1 |
| Malaysia | 42 | 46 |
| Philippines | 84 | 75 |
| Việt Nam | 75 | 76 |
| Thái Lan | 79 | 77 |
| Indonesia | 80 | 80 |
| Lào | 101 | 106 |
| Campuchia | 106 | 115 |
Singapore dẫn đầu Đông Nam Á và lần đầu tiên vươn lên số 1 toàn cầu, soán ngôi Thụy Sĩ đã liên tục đứng nhất suốt 10 năm. Đảo quốc này thăng hạng nhờ hệ thống giáo dục vững mạnh, quản trị hiệu quả và cách tiếp cận chủ động nhằm duy trì lực lượng lao động có khả năng thích ứng trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.
Hạng hai và ba khu vực lần lượt là Malaysia (hạng 46) và Philippines (hạng 75). Các nền kinh tế còn lại đứng sau Việt Nam như Thái Lan (hạng 77), Indonesia (hạng 80), Lào (hạng 106) và Campuchia (hạng 115).
Trên toàn cầu, theo sau Singapore và Thụy Sĩ lần lượt là: Đan Mạch, Phần Lan, Thụy Điển, Hà Lan, Na Uy, Luxembourg, Mỹ, Australia.
Ông Rafael Escalona Reynoso, Giám đốc điều hành Portulans Institute đánh giá GTCI 2025 được công bố trong bối cảnh "thay đổi công nghệ nhanh chóng, bất ổn địa chính trị và những chuyển biến xã hội sâu sắc", khiến khả năng phát triển, thu hút và giữ chân nhân tài ngày càng trở nên quan trọng.
Bà Lily Fang, Trưởng khoa nghiên cứu và đổi mới tại INSEAD, nhận định toàn cầu "đang sống trong giai đoạn gián đoạn và lo âu tột độ". "Bất ổn địa chính trị tạo ra những thách thức lớn đối với khả năng chống chịu của thị trường và thương mại toàn cầu. Trong khi, trí tuệ nhân tạo mang đến cơ hội to lớn để nâng cao tiềm năng con người nhưng cũng kéo theo những rủi ro khó lường", bà đánh giá.
Viễn Thông
