Chỉ đạo trên được nêu tại Công điện tăng cường các giải pháp phát triển thị trường chứng khoán do Thủ tướng Phạm Minh Chính ký ngày 13/12. Theo chỉ đạo, việc rà soát dữ liệu nhà đầu tư nói chung sẽ thực hiện trước khi rà soát, làm sạch dữ liệu nhà đầu tư tại các công ty chứng khoán.
Trước đó, người đứng đầu Chính phủ đã yêu cầu Ủy ban chứng khoán Nhà nước, đơn vị thuộc quản lý của Bộ Tài chính, kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để làm sạch dữ liệu người tham gia giao dịch chứng khoán ngay trong tháng 11.
Thực tế, sau chuỗi tăng hàng trăm nghìn tài khoản mới mỗi tháng, lần đầu tiên thị trường chứng kiến việc giảm ròng số tài khoản lên tới hơn 377.000 trong tháng 10, theo số liệu từ Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC).
Cụ thể, trong tháng 10, chỉ có 167.659 tài khoản được mở mới nhưng số tài khoản đóng lên tới 545.386. Trong đó, 99% tài khoản đóng là tại Công ty chứng khoán MB (MBS). Ngoài MBS, chưa có thêm công ty chứng khoán nào chủ động công bố về kết quả rà soát.
Hiện số lượng tài khoản đến ngày 31/10 là hơn 7,45 triệu tại 76 công ty chứng khoán, trong đó 99,7% là tài khoản cá nhân. Từ đầu năm tới nay, số lượng tài khoản đóng có xu hướng tăng do quy định mỗi nhà đầu tư chỉ được mở 1 tài khoản tại mỗi công ty chứng khoán.
Việc mở tài khoản dễ dàng, không kiểm soát dẫn đến các đối tượng lợi dụng thuê, nhờ người khác đứng tên để mua bán, tạo cung cầu giả, đẩy giá lên cao, bán ra thu lợi bất chính. Điển hình như vụ án của ông Trịnh Văn Quyết và đồng phạm tại nhóm cổ phiếu "họ" FLC, hay Đỗ Thành Nhân và Chứng khoán Trí Việt tại nhóm cổ phiếu "họ" Louis, Nguyễn Đỗ Lăng và đồng phạm tại nhóm cổ phiếu "họ" Apec...
Tại Công điện lần này, Thủ tướng đánh giá thời gian tới, thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế có nhiều biến động phức tạp, khó dự báo, ảnh hưởng đến thị trường vốn, tiền tệ, thị trường chứng khoán.
Để thị trường phát triển an toàn và minh bạch, Thủ tướng yêu cầu sớm có giải pháp nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi. Tiến trình này nhằm giúp thị trường thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài, các quỹ đầu tư tổ chức.
Hiện 2 tổ chức xếp hạng thị trường là MSCI và FTSE Russell xếp Việt Nam vào Nhóm 3 - thị trường cận biên. Riêng FTSE Russell đưa Việt Nam vào danh sách nhóm chờ nâng hạng lên Nhóm 2 - thị trường mới nổi. Tại kỳ đánh giá tháng 9, FTSE Russel tiếp tục giữ Việt Nam trong danh sách theo dõi nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp.
Ngoài ra, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính giám sát chặt diễn biến trong nước và quốc tế, các dòng vốn ra vào thị trường, không để xảy ra rủi ro, mất an toàn. Bộ Tài chính phải rà soát chính sách, giám sát và xử lý nghiêm các vi phạm, tăng cường chất lượng hàng hóa trên thị trường chứng khoán, nâng cao hiệu quả hoạt động của các thành viên thị trường, các công ty chứng khoán, quản lý quỹ.
Việc đa dạng hóa nhà đầu tư cũng được người đứng đầu Chính phủ lưu ý theo hướng thu hút sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức, nhà đầu tư chuyên nghiệp, các quỹ. Với các nhà đầu tư cá nhân, ông yêu cầu cơ quan quản lý phải chủ động cung cấp thông tin, đào tạo kiến thức tài chính - chứng khoán.
Bộ Công an được giao phối hợp với Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có giải pháp ngăn chặn, phòng ngừa và xử lý nghiêm các hành vi tấn công mạng, xâm nhập, lừa đảo, chiếm đoạt tiền của nhà đầu tư trong giao dịch chứng khoán trên không gian mạng.
Phương Dung
