Trong báo cáo gửi Quốc hội, Ngân hàng Nhà nước cho biết từ năm 2024 đã bỏ "room" tín dụng với nhóm chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Với các tổ chức tín dụng còn lại, cơ quan này rà soát để từng bước dỡ bỏ hạn mức này, tuy nhiên còn một số khó khăn.
"Room" tín dụng là hạn mức về chỉ tiêu tăng trưởng vốn, được Ngân hàng Nhà nước phân bổ tới từng ngân hàng. Hạn mức này được nhà điều hành tính toán dựa trên các yếu tố đầu vào, gồm dư nợ tín dụng, điểm xếp hạng, các khoản bán dư nợ tín dụng...
Theo Ngân hàng Nhà nước, khó khăn lớn nhất là đặc thù kinh tế Việt Nam phụ thuộc vào vốn từ ngân hàng. Đến nay đặc thù này vẫn chưa thay đổi. Áp lực cân đối vốn cho nền kinh tế tiếp tục đè nặng lên hệ thống ngân hàng, tiềm ẩn rủi ro chênh lệch kỳ hạn, thanh khoản.
"Với điều kiện kinh tế đặc thù của Việt Nam, nếu ngân hàng tự tăng trưởng tín dụng mà không có biện pháp kiểm soát, hệ thống có thể quay lại tình trạng tăng trưởng tín dụng nóng như giai đoạn trước năm 2011", báo cáo của Ngân hàng Nhà nước nêu.
Cơ quan này cũng lo ngại điều này tạo nguy cơ nợ xấu, đe dọa an toàn hệ thống ngân hàng và rủi ro bất ổn vĩ mô, lạm phát.
Do vậy, việc duy trì công cụ hạn mức tín dụng được Ngân hàng Nhà nước đánh giá là cần thiết. "Việc dỡ bỏ biện pháp này cần thận trọng, có lộ trình và từng bước thực hiện phù hợp điều kiện thị trường", Ngân hàng Nhà nước đánh giá.
Giao dịch tại ngân hàng thương mại cổ phần. Ảnh: Thanh Tùng
Tuy vậy, tại phiên thảo luận hôm 25/5, ông Hà Sỹ Đồng, Phó chủ tịch thường trực tỉnh Quảng Trị cho rằng, về lâu dài, Ngân hàng Nhà nước cần tiến tới sử dụng các công cụ lãi suất để điều hành tín dụng hơn là công cụ về hạn mức tăng trưởng.
Ngân hàng Nhà nước cũng cho rằng, trường hợp bỏ cơ chế phân bổ "room" tín dụng, việc kiểm soát được thực hiện thông qua các chỉ tiêu về an toàn vốn, hoạt động. Để đạt được điều này, nhà điều hành cho biết chỉ đạo các tổ chức tín dụng tái cơ cấu và xử lý nợ xấu, nâng cao chuẩn mực quản trị.
Giai đoạn trước 2011, tỷ lệ tín dụng trên GDP tăng nhanh, kéo theo hệ lụy là cuộc đua lãi suất huy động, cho vay và nợ xấu tăng cao. Nhiều nhà băng có nguy cơ mất thanh khoản, gây bất ổn kinh tế vĩ mô.
Năm nay, Ngân hàng Nhà nước đã giao toàn bộ hạn mức tín dụng cho các nhà băng ngay đầu năm với định hướng tăng trưởng 15%. Đây cũng là điểm khác biệt trong cách điều hành tín dụng so với mọi năm, vốn thường chia nhiều đợt và yêu cầu các nhà băng gửi đề nghị.
Minh Sơn
