Thông tin trên do tổ chức nghiên cứu Ember công bố ngày 7/10, phân tích dữ liệu từ 88 quốc gia đại diện phần lớn nguồn cung và nhu cầu điện toàn cầu.
Theo đó, lượng điện gió và mặt trời đạt 5.072 TWh trong nửa đầu năm nay, vượt sản lượng 4.896 TWh của điện than, bất chấp lượng điện than tăng trưởng hai chữ số từ Mỹ.
Cụ thể, điện mặt trời tăng kỷ lục ở mức 31%, còn điện gió 7,7%, vượt tổng nhu cầu điện toàn cầu.
Công nhân kiểm tra pin quang năng tại trang trại điện mặt trời ở Lâm Nghi, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc, ngày 11/8/2018. Ảnh: Reuters
Sản xuất điện than thải lượng khí carbon dioxide (CO2) gấp khoảng hai lần so với điện khí. Việc hạn chế loại điện này được coi là yếu tố then chốt để đạt được các mục tiêu khí hậu toàn cầu.
Małgorzata Wiatros-Motyka, chuyên gia phân tích điện cấp cao tại Ember, nói toàn cầu đang chứng kiến dấu hiệu đầu tiên của bước ngoặt quan trọng. "Năng lượng mặt trời và gió hiện phát triển đủ nhanh để đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng của thế giới", ông nói.
Sự chuyển dịch sang năng lượng tái tạo chủ yếu được thúc đẩy bởi Trung Quốc và Ấn Độ. Trung Quốc, quốc gia tiêu thụ điện lớn nhất thế giới, đã giảm 2% sản lượng điện từ nhiên liệu hóa thạch. Song song đó, họ tăng lượng điện mặt trời và gió lần lượt ở mức 43% và 16%.
Tại Ấn Độ, sản lượng điện gió và mặt trời tăng lần lượt 29% và 31%, giúp nước này giảm 3,1% điện than và khí.
Ở chiều ngược lại, lượng điện từ nhiên liệu hóa thạch tăng ở Mỹ và Liên minh châu Âu trong cùng kỳ.
Tại châu Âu, lượng điện từ khí đốt tăng 14% và than 1,1%. Nhu cầu năng lượng ở các nước này tăng mạnh trong bối cảnh điện gió và thủy điện giảm, buộc họ phụ thuộc nhiều hơn vào than và khí đốt.
Tại Mỹ, sản lượng điện từ than tăng 17%, còn điện khí hạ 3,9%. Thị trường năng lượng sạch của nước này đang phải đối mặt với nhiều thách thức khi chính quyền của Tổng thống Donald Trump chuyển hướng chính sách liên bang từ năng lượng tái tạo sang thúc đẩy sản xuất than, dầu và khí đốt.
Chính quyền đương nhiệm đã cắt nguồn tài trợ thời cựu Tổng thống Joe Biden nhằm hỗ trợ các dự án năng lượng sạch, bỏ các quy định quan đến khí hậu và dừng phát triển điện gió. Cùng với đó, họ dỡ bỏ rào cản với khai thác than, nới lỏng quy định cho các nhà máy điện than và ngành công nghiệp gây ô nhiễm khác.
Trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tháng trước, ông Trump chỉ trích năng lượng tái tạo và gọi biến đổi khí hậu là "trò lừa bịp". Giới chuyên gia cảnh báo rằng nỗ lực ngăn chặn điện sạch của Tổng thống Mỹ sẽ để lại tác động lâu dài.
Cũng theo báo cáo, nhu cầu điện toàn cầu nửa đầu năm nay đã tăng thêm 369 TWh, tương đương 2,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Sự chuyển dịch xe điện, tăng trưởng trung tâm dữ liệu, cùng nhu cầu làm mát cao hơn ở các quốc gia nhiệt đới là lý do khiến nhu cầu điện tăng cao.
Bảo Bảo (theo TRT World, Reuters)
