Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định thành lập Trung tâm tài chính quốc tế được đặt tại hai địa điểm là TP HCM và Đà Nẵng, trong đó mỗi nơi có vai trò, định hướng phát triển riêng.
Tại Đà Nẵng, Trung tâm tài chính quốc tế sẽ triển khai cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) với một số mô hình tài chính mới như tài sản số, tiền số, các giải pháp thanh toán và chuyển tiền kỹ thuật số, đồng thời cho phép thành lập các sàn và nền tảng giao dịch mới.
Ngoài cơ chế thử nghiệm mô hình tài chính mới, Trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng sẽ tập trung phát triển các lĩnh vực như tài chính xanh, tài chính thương mại phục vụ doanh nghiệp vừa và nhỏ, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, cung cấp dịch vụ tài chính offshore cho tổ chức và cá nhân không cư trú. Trung tâm cũng định hướng thúc đẩy thương mại xuyên biên giới gắn với Khu thương mại tự do, các khu công nghệ cao, khu kinh tế mở và khu công nghiệp.
Bên cạnh đó, Đà Nẵng đặt mục tiêu thu hút các quỹ đầu tư, quỹ kiều hối, công ty quản lý quỹ vừa và nhỏ; khuyến khích phát triển các startup cung cấp giải pháp tài chính phục vụ tiêu dùng, du lịch, thương mại, logistics. Các hoạt động hỗ trợ như tư vấn, phát triển dịch vụ pháp lý và các dịch vụ liên quan khác cũng sẽ được chú trọng.
Trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng sẽ ưu tiên đổi mới sáng tạo, ứng dụng các công nghệ chiến lược gồm trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây, điện toán lượng tử, dữ liệu lớn (Big Data) và blockchain, nhằm tạo lợi thế cạnh tranh so với các trung tâm tài chính khác trong khu vực.
Biểu tượng của Bitcoin và một vài loại tiền số thông dụng khác. Ảnh minh họa: CNBC
"Thử nghiệm tài sản số, tiền số" thường được hiểu trong bối cảnh sandbox tài chính - tức là cơ chế thử nghiệm có kiểm soát, cho phép triển khai một số mô hình mới trong phạm vi, thời gian, đối tượng và điều kiện nhất định để đánh giá hiệu quả, rủi ro trước khi quyết định áp dụng chính thức. Trong đó, các mô hình mới có thể bao gồm cả sàn giao dịch tài sản số, tiền số, các giải pháp thanh toán và chuyển tiền kỹ thuật số.
Đề xuất thử nghiệm tài sản số, tiền số và các mô hình tài chính mới từng được Đà Nẵng kiến nghị với lãnh đạo Chính phủ tại cuộc họp vào tháng 6. Hiện, Bộ Tài chính cũng đang xây dựng dự thảo Nghị quyết về thí điểm thị trường tài sản mã hóa, dự kiến được Chính phủ ban hành trong tháng này. Dự kiến, số lượng sàn giao dịch tham gia thí điểm sẽ có "hơn một nhưng không quá nhiều" để đảm bảo cạnh tranh, đồng thời vẫn thuận lợi cho công tác đánh giá.
Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA) dẫn số liệu từ công ty phân tích Chainalysis cho thấy dòng vốn từ thị trường blockchain vào Việt Nam giai đoạn 2023-2024 đạt trên 105 tỷ USD với lợi nhuận tạo ra gần 1,2 tỷ USD (2023). Còn theo báo cáo của Triple-A năm 2024, hơn 20% dân số Việt Nam sở hữu tiền số. Việt Nam cũng nằm trong nhóm ba quốc gia đứng đầu về chỉ số chấp nhận crypto theo dữ liệu của công ty phân tích Chainalysis, với mức độ phổ cập cao gấp 3-4 lần so với trung bình toàn cầu.
Theo ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA), việc thí điểm sàn giao dịch tài sản số tại Việt Nam là rất cần thiết. Qua đó, Việt Nam sẽ xây dựng chính sách huy động vốn rõ ràng, thu hút các doanh nghiệp và cá nhân phát hành tài sản mã hóa thông qua quy trình minh bạch. Chưa kể, việc huy động vốn cho các dự án quốc gia quy mô lớn có thể thực hiện thông qua phát hành tài sản mã hóa, giúp thu hút đa dạng nhà đầu tư và tăng tính thanh khoản cho trái phiếu.
Khác với Đà Nẵng, Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TP HCM được định hướng trở thành đầu mối tập trung nguồn vốn tài chính, công nghệ và nhân lực chất lượng cao từ các tổ chức tài chính, ngân hàng, quỹ đầu tư lớn theo mô hình cụm liên kết ngành. Mục tiêu là hình thành một trung tâm cung cấp dịch vụ tài chính chuyên sâu, khai thác tối đa hiệu ứng cộng hưởng giữa các hoạt động huy động vốn, đầu tư, tiết kiệm, thanh toán và phát hành sản phẩm tài chính.
TP HCM sẽ tập trung phát triển thị trường vốn gắn với quản lý tài sản, quản lý quỹ, bảo hiểm và sản phẩm phái sinh, triển khai cơ chế thử nghiệm (sandbox) cho Fintech, đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực tài chính. Bên cạnh đó, trung tâm sẽ thành lập các sàn giao dịch chuyên biệt, nền tảng giao dịch mới, phát triển thị trường hàng hóa và hàng hóa phái sinh, các dịch vụ chuỗi cung ứng khu vực, trung tâm logistics và vận tải cảng biển.
Phương Dung
