X House - Nếp nhà truyền thống nơi thôn dã

X House là công trình xây dựng trên ý tưởng sử dụng vật liệu địa phương – gỗ xoan, mang đến một thiết kế gần gũi, thân thiện và hài hòa với cảnh quan thôn dã xung quanh.

Đơn vị thiết kế: NH VILLAGE. LTD
Kiến trúc sư : Trần Đại Nghĩa, Nguyễn Phương Hiếu, Phạm Thu Trang
Địa điểm : Tam Nông, Phú Thọ, Việt Nam
Diện tích khu đất : 1200m2
Diện tích sàn : 450m2
Năm hoàn thiện: 2019
Ảnh: Hiroyuki Oki

1. Nhà nông thôn sử dụng gỗ xoan truyền thống

X House là ngôi nhà ở khu vực nông thôn huyện Tam Nông, Phú Thọ,Việt Nam, được thiết kế và xây dựng dựa trên ý tưởng sử dụng vật liệu gỗ xoan truyền thống làm chủ đạo, một vật liệu thân thiện với nhiều khu vực nông thôn đồng bằng Bắc Bộ để tạo nên một ngôi nhà sinh thái, kết nối hài hòa với cảnh quan thôn dã xung quanh.

2. Nhà ở trong khu vực nông thôn điển hình

Với gia đình gồm một cặp vợ chồng đã về hưu thường xuyên ở và 3 người con đã có gia đình riêng ở nơi xa, X House đóng vai trò là nơi thờ tự, thường xuyên tụ họp của đại gia đình trong các sự kiện truyền thống như giỗ, tết – một đặc điểm nổi bật trong phong cách sống ở các vùng nông thôn, đồng thời cũng là nơi nghỉ ngơi, thư giãn cho các thành viên khi về thăm quê. Do vậy, công năng của ngôi nhà cần có đủ không gian lớn và các khu chức năng như bếp, kho, các khu phụ để đáp ứng các sự kiện của gia đình, tiện dụng trong sinh hoạt hàng ngày.

Ngôi nhà được thiết kế bằng gạch và bê tông lộ thiên, tạo không gian thân thiện và ấm cúng

3. Sử dụng vật liệu địa phương theo cách đổi mới và hướng tiếp cận bền vững

Xoan là loại cây gỗ có vòng đời sinh trưởng nhanh, giá thành thấp, dễ trồng ở nhiều vùng đất khác nhau. Thời gian từ lúc trồng tới lúc khai thác là từ 5 – 20 năm tùy thuộc vào vị trí cấu kiện cần sử dụng. 20 năm là vòng đời thế hệ trước trồng cây để thế hệ sau dùng trong tư duy xây nhà ở nhiều vùng nông thôn Bắc Bộ Việt Nam.

Trong quá trình thiết kế và xây dựng X House, ngay từ lúc bắt đầu, nhóm kiến trúc sư đã cùng gia chủ lên kế hoạch sử dụng, thu mua các cây xoan ở các độ tuổi khác nhau trong vùng cho từng cấu kiện năm và tận dụng toàn bộ thân cây để thi công, tạo thành không gian hiện đại đậm chất liệu địa phương. Quy trình xử lý áp dụng phương pháp truyền thống là ngâm trong nước đủ thời gian. Để đảm bảo tính lâu dài và tiết kiệm chi phí, phần kết cấu chính của ngôi nhà kết hợp với vật liệu bê tông để tạo nhịp lớn cho không gian.

Để tạo không gian lớn, phần mái sử dụng hệ kết cấu kết hợp với bê tông giúp tiết kiệm chi phí và không phải sử dụng những cây gỗ quá lớn, quá dài và khó tìm. Toàn bộ đồ dùng và hệ cửa trong nhà cũng được sử dụng gỗ xoan.

Các vật liệu như gạch trần và bê tông trần được sử dụng để tạo không khí mộc mạc, thân thiện.

4. Công năng đa dạng được tổi ưu hóa bởi cấu trúc cảnh quan đan xen sân – vườn – nhà

Với diện tích rộng 1200m2 và bao quanh bởi cảnh quan thôn dã gần gũi, thiết kế công trình X House giữa không gian bên trong và vườn được khai thác tối đa, vườn xen kẽ vào các góc nhà. Giao thông trong nhà được bố trí zíc zắc, vừa kết nối các không gian chức năng, vừa tạo cảm giác như đi dạo trong khung cảnh nông thôn ở các góc khác nhau trong nhà.

Vật liệu sân vườn và tường gạch bao quanh nhà sử dụng đồng bộ gạch đỏ truyền thống. Các loại cây được chọn trồng trong vườn đều là các loại cây trong khu vực, được bố trí chọn lọc từng góc, giúp tạo nên một tổng thể không gian bên ngoài gần gũi và hòa quyện với tổng thể cảnh quan xung quanh.

Sân trước của nhà đóng vai trò là nơi kết nối chính của nhà vào các không gian như phòng ăn lớn và phòng thờ. Hệ cửa chính phía trước sân có thể đóng mở linh hoạt theo nhu cầu sử dụng. Ngoài ra, hệ cửa chính tích hợp các cửa sổ nhỏ, giúp điều tiết gió và ánh sáng.

Hướng tiếp cận phía sau từ cửa nhỏ gần khu bếp và kho, tiện dụng cho việc tiếp cận các khu phụ mà không qua cửa chính. Tầng 2 được bố trí 3 phòng ngủ với tầm mắt phóng ra bao quát toàn bộ không gian thôn dã xung quanh.

Xem thêm ảnh công trình: