Nước Mỹ sản sinh rất nhiều Kiến trúc sư đại tài trên thế giới. Bên cạnh Frank Lloyd Wright hay Richard Neutra là một Rudolf Schindler cũng tài năng không kém. Kiến trúc sư người Mỹ gốc Áo này đã để lại một trong những di sản quan trọng nhất trong sự nghiệp của mình, đó là Kings Road House – ngôi nhà chứa đựng một lịch sử đầy biến động nhưng cũng rất thú vị bởi những người đã tạo ra nó.
Thông tin công trình:
- Thể loại: Nhà ở
- Kiến trúc sư: Rudolf Schindler
- Địa điểm: Los Angeles, US
- Năm hoàn thành: 1922
Nằm ẩn mình sau những rặng tre cao ở phía Tây Hollywood, Los Angeles, Kings Road House có thể được coi là ngôi nhà đầu tiên được xây dựng theo phong cách hiện đại. Ngôi nhà được thiết kế bởi Kiến trúc sư Rudolf Schindler vào năm 1921. Kiến trúc sư đã sử dụng kết cấu bê tông tấm nghiêng (đây là điểm rất sáng tạo vào thời điểm đó) và bố trí một phòng studio không chính thức, làm cho nó khác biệt với những người cùng thời. Nhờ vậy, thiết kế này đã tạo ra một kiểu thiết kế nhà ở hiện đại khác trong nhiều thập kỉ.
Trong khoảng thời gian nghiên cứu kiến trúc tại quê nhà ở Vienna, Áo, Rudolf Schindler đã có ý định du lịch đến Hoa Kỳ để làm việc với Frank Lloyd Wright. Ông đã đi thuyền đến New York chỉ năm tháng trước khi Chiến tranh thế giới thứ nhất nổ ra. Khi chiến tranh kết thúc vào năm 1918, ông đã đạt được mục tiêu của mình và tham gia thực hành cùng Wright. Vào năm 1919, Schindler kết hôn với Sophie Pauline Gibling, một giáo viên dạy nhạc và là nhà hoạt động chính trị ở thành phố Minneapolis, người đã cùng chia sẻ sự chán ghét của ông đối với các tổ chức truyền thống – bao gồm cả chính hôn nhân.
Wright đã mời các cặp vợ chồng mới cưới đến xưởng vẽ Taliesin của mình ở Wisconsin vào tháng 7 năm 1920. Trải nghiệm này có tác động đáng kể đến cả Rudolf và Sophie, theo cái cách mà ngôi nhà và môi trường nông thôn cùng tồn tại hòa hợp với họ và họ bắt đầu mơ ước được xây dựng một ngôi nhà studio mới cho riêng mình.
Cơ hội dành cho Schindler để xây dựng ngôi nhà trong mơ phát sinh khi vợ chồng ông chuyển đến Los Angeles vào cuối năm đó. Chính tại đây, Schindler đã phát triển mối quan hệ quen biết với Kiến trúc sư Irving Gill, người mà theo ý kiến của Schindler là nhà thiết kế bản địa duy nhất cố gắng thoát khỏi cuộc phục hưng thuộc địa Tây Ban Nha phổ biến ở Los Angeles vào đầu những năm 1920. Schindler đặc biệt bị cuốn hút bởi công việc xây dựng những tấm nghiêng của Gill, trong đó các bức tường bê tông được đổ vào khuôn và đặt nghiêng vào vị trí trên khu đất sau khi đông cứng. Sự yên tĩnh trong trường Taliesin của Wright và sự hiệu quả của nền công nghiệp các tấm bê tông nghiêng của Gill, cuối cùng đã kết hợp với nhau trong những thiết kế mà Schindler bắt đầu vẽ vào tháng 11 năm 1921.
Ngôi nhà được hình thành không phải là nơi ở dành cho một gia đình mà là một nơi được chia sẻ cùng với Marian và Clyde Chace. Schindler đóng vai trò một Kiến trúc sư cho dự án, trong khi Chace là người xây dựng. Do đó, sự hợp tác sẽ giúp hai cặp vợ chồng tiết kiệm tiền cho cả chi phí lao động và vật tư. Tính kinh tế xa hơn sẽ đạt được bằng cách đặt ngôi nhà trên một lô đất rộng 200 foot vuông (18.6 mét vuông) ở đường Kings Road – một vùng đất chưa hợp nhất giữa Beverly Hills và Hollywood. Giai đoạn lập kế hoạch chỉ kéo dài hai tháng, từ tháng 11 đến tháng 12 năm 1921. Kế hoạch cuối cùng xuất hiện sau bốn lần lặp lại thiết kế, lần cuối cùng được cập nhật để tính toán cho sự ra đời đứa con đầu lòng của Chace.
Đề xuất của Schindler cho Kings Road House là một sự pha trộn của các studio cá nhân và các không gian sống chung. Ông mô tả thiết kế như là “một hợp tác xã dành cho hai cặp đôi trẻ” gồm một studio riêng tư cho mỗi người lớn, một sảnh vào, một sân trong và một phòng tắm cho mỗi cặp đôi, hai sân thượng mở trên mái để ngủ, một nhà bếp chung và một phòng cho khách được kết hợp với không gian trong nhà. Mặt bằng ba cánh chong chóng của ngôi nhà cũng tạo ra một số không gian vườn riêng biệt ở hai đầu của lô đất, mang không khí riêng tư của nội thất vào các khu vườn.
Gia đình Schindler và gia đình Chace đã đào móng cho ngôi nhà mới của họ vào ngày 15 tháng năm 1922. Tất cả bốn cư dân tương lai đã tham gia vào quá trình xây dựng, trong đó tập trung vào các cải tiến của Schindler vào hệ thống tấm nghiêng của Gill. Trong khi Gill đã đúc sẵn toàn bộ các bức tường, thì Schindler sử dụng một hệ thống các đơn vị 1,2m chiều dài, theo lí thuyết cho phép chúng có thể nghiêng vào vị trí của hai người mà không cần sử dụng cần cẩu. Đường nối giữa mỗi tấm được thể hiện bằng kính, phá vỡ sự đơn điệu của bê tông chưa hoàn thiện và đón ánh sáng vào nhà.
Mái nhà được hỗ trợ bởi một hệ thống cột và dầm tương đối truyền thống. Trong các studio, một đầu của mỗi dầm gỗ đỏ được hỗ trợ bằng những tấm bê tông, đầu còn lại được chống bằng hai cột gỗ. Gỗ phi kết cấu, cùng với kính và vải, cũng được sử dụng để tạo các phân vùng bên trong và các ô cửa. Hiệu quả thu được là độ mờ đục cao và độ mở đáng chú ý ở hai phía đối diện của mỗi studio, với các tán cây từ vườn có thể nhìn thấy từ hầu hết mọi phòng trong nhà.
Công việc xây dựng được tiến hành nhanh chóng, với ngôi nhà về cơ bản được hoàn thiện vào tháng 6 năm 1922. Trong hai năm, nhà Schindler và nhà Chace tiếp tục phát triển ngôi nhà mới của họ bằng cách lắp đặt đồ đạc mới và mua đồ nội thất, không ai trong số họ có ngân sách cho việc xây dựng ngôi nhà từ ban đầu. Thật không may, áp lực tài chính tiếp tục gây căng thẳng cho cả hai cặp vợ chồng và sau khi có đứa con thứ hai, nhà Chace phải rời đi Florida vào tháng 7 năm 1924. Chưa đầy một năm sau, Richard Neutra chuyển vào nhà cùng với vợ và con trai. Cuộc hôn nhân của Schindler đã bắt đầu xói mòn trước sự ra đi của nhà Chace và trong khi mối quan hệ đối tác chuyên nghiệp mới của ông với Neutra đã thúc đẩy sự nghiệp kiến trúc đang phát triển của ông thì mối quan hệ của ông với vợ chỉ tiếp tục suy giảm. Đến năm 1927, Pauline chia tay chồng và chuyển đi, gia đình Neutra cũng chuyển đi vào năm 1930. Mặc dù Schindler tiếp tục giảng bài cùng với Neutra, mối quan hệ của họ ngày càng lạnh nhạt rõ rệt.
Đến cuối những năm 1930, Pauline quay lại ngôi nhà mà cô và chồng cũ đã xây dựng. Schindler đã sống trong các studio ban đầu được xây dựng cho hai người họ, trong khi Pauline sống trong các căn mà trước đây là nơi ở của nhà Chace và nhà Neutra. Hai người chia sẻ ngôi nhà khi là một cặp vợ chồng li dị cho đến khi Schindler mất vào năm 1953. Năm 1974, Pauline đã thành lập một tổ chức phi lợi nhuận “Friends of the Schindler House” để giúp đảm bảo việc bảo quản ngôi nhà. Tổ chức này đã mua lại ngôi nhà vào năm 1980 và bắt đầu một chương trình khôi phục dựa trên sự hoàn thành ban đầu vào năm 1922. Năm 1994, sự hợp tác với Bảo tàng nghệ thuật ứng dụng Áo đã biến Kings Road House thành Trung tâm Nghệ thuật và Kiến trúc MAK, Los Angeles – một không gian triển lãm công cộng ở Tây Hollywood.
Thế giới đã thay đổi xung quanh Kings Road House. Những gì trước đây là đất bằng phẳng đã được lấp đầy hoàn toàn. Thật vậy, ngôi nhà hiện đang bị các tòa nhà chung cư nhiều tầng vây lấn hai bên. Song, tầm nhìn được chia sẻ bởi Schindler và vợ năm 1920 vẫn chiếm ưu thế: ẩn sau nhà hàng xóm và bức tường rèm xanh tươi, ngôi nhà tiếp tục kết hợp liền mạch giữa trong nhà và ngoài trời vào một không gian yên tĩnh, hài hòa.
Biên dịch | Đặng Anh Tuấn (Nguồn: Archdaily.com)
XEM THÊM:
- Lovell House | Richard Neutra
- Frank Lloyd Wright: Kẻ mộng mơ hay thiên tài
- 6 loại hình kiến trúc hiện đại sẽ sớm biến mất vĩnh viễn
