Nguyễn An Khánh, cựu học sinh lớp 12D, trường THPT chuyên Ngoại ngữ, giành học bổng chính phủ Nhật Bản (MEXT) để học ngành Kinh tế tại Đại học Kyoto, hôm 8/8. Trên bảng xếp hạng đại học thế giới QS 2026, trường ở vị trí 57, top 2 ở Nhật.
"Em thấy yên tâm và nhẹ nhõm. Mọi cố gắng cuối cùng cũng được đền đáp", Khánh nói.
Nam sinh cho biết trong thư báo trúng tuyển hồi tháng 7, nhà trường đánh giá em là một trong những ứng viên xuất sắc nên tiến cử lên học bổng MEXT. Khánh được chi trả toàn bộ học phí 4,5 năm, vé máy bay, chi phí sinh hoạt khoảng 120.000 yên (hơn 21 triệu đồng) một tháng...
Nguyễn An Khánh. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Khánh kể từng thích cạnh tranh, muốn có cơ hội học tập tốt nên luôn mường tượng lớn lên sẽ du học, đặc biệt là Mỹ.
Nhưng sau này, nam sinh dần có hứng thú với văn hóa manga cũng như âm nhạc của Nhật. Ngày cấp hai, học lớp tiếng Nhật của trường THCS Lê Quý Đôn, em được tìm hiểu sâu về ngôn ngữ và văn hóa Nhật Bản, từng giành giải nhì học sinh giỏi thành phố. Khánh sau đó thi đỗ lớp 10 chuyên tiếng Nhật của trường THPT chuyên Ngoại ngữ.
Tìm hiểu du học Mỹ, Australia, Anh, nam sinh thấy chi phí là gánh nặng lớn cho gia đình nên chuyển hướng sang Nhật.
Em lên kế hoạch cho mục tiêu du học từ lớp 10. Sau khi đạt 1540/1600 SAT (bài thi chuẩn hóa quốc tế), em thi chứng chỉ năng lực tiếng Nhật, đạt cấp độ N2 JLPT (N1 cao nhất). Khánh cũng thi IELTS lần thứ hai, duy trì điểm 8.0.
Đầu năm lớp 12, nam sinh chuẩn bị hồ sơ gồm điểm số, hoạt động ngoại khóa, các chứng chỉ và bài luận, rồi gửi tới 4 đại học gồm Nagoya, Keio, Waseda và Kyoto. Khánh ứng tuyển vào chương trình dạy bằng tiếng Anh vì thấy tự tin hơn. Nhận định bài luận là quan trọng nhất nên em dành nhiều thời gian nghĩ ý tưởng, sao cho liên kết với ngành muốn học.
Trong bài luận 1.000 từ gửi Đại học Kyoto, nam sinh kể câu chuyện về bố để giải thích lý do chọn ngành và định hướng tương lai. Em cho biết ban đầu chưa thích ngành, nghề cụ thể nào nhưng qua những câu chuyện của bố, em được làm quen nhiều khái niệm như dòng tiền, dòng vốn... Bố em từng là "học sinh vượt khó", gặp nhiều thất bại trong kinh doanh, trước khi thành công trong lĩnh vực bảo hiểm.
"Em ấn tượng với bố, dù thất bại cũng không bỏ cuộc, vẫn tiếp tục đứng lên và tìm thấy sự nghiệp của mình. Từ đó, em hứng thú với kinh doanh và muốn theo đuổi lĩnh vực này", nam sinh chia sẻ.
Nam sinh mong muốn trở thành nhà tư vấn chiến lược, vận hành, nhân lực cho các công ty vừa và nhỏ. Theo Khánh, Việt Nam đang vào giai đoạn phát triển nhanh, có nhiều sự đổi mới. Giữa tình hình thế giới đang biến động, nam sinh hy vọng có thể hỗ trợ tư vấn cho các công ty trong nước để bớt phụ thuộc vào vốn đầu tư nước ngoài. Công việc này hiện phổ biến tại nhiều nước song ở Việt Nam vẫn chưa được trọng dụng.
Để làm được điều đó, Khánh dự kiến một số môn học ở trường như Kinh tế lượng, Xác suất thống kê... Nam sinh cũng nêu tên hai giáo sư có hướng nghiên cứu phù hợp với quan tâm của em, là về thị trường của các nước đang phát triển và tổ chức, vận hành trong doanh nghiệp.
Bài luận được viết trong hai tuần, với hàng chục lần sửa. Vài tháng sau khi nộp hồ sơ, Khánh được Kyoto mời phỏng vấn online hồi tháng 2, bằng tiếng Anh.
Ngoài hỏi lại các thông tin trong bài luận, 4 giáo sư còn yêu cầu ứng viên... làm Toán. Khánh quen thuộc với khái niệm đạo hàm nên chọn câu hỏi chủ đề này. Đề gồm hai phần, dạng phương trình mũ, yêu cầu tính toán, rút gọn và đưa về dạng đạo hàm trong 10 phút.
"Nhờ nắm chắc kiến thức nên em áp dụng đúng công thức là ra kết quả", Khánh nói, cho biết không quá bất ngờ vì một số trường ở Nhật thường có hình thức kiểm tra này.
Đến phần trả lời câu hỏi, em hơi khựng lại vì được hỏi ấn tượng với doanh nghiệp vừa và nhỏ nào tại thành phố Kyoto. Khánh thể hiện thiện ý, cho biết sẽ tìm hiểu kỹ hơn sau.
Nam sinh cho hay khá thoải mái trong khoảng 30 phút phỏng vấ. Vì được Kyoto tiến cử nên Khánh được miễn vòng phỏng vấn của MEXT.
Theo cô Vũ Thanh Thảo, giáo viên chủ nhiệm lớp 12D, học trò bình thường ít nói, không thể hiện nhiều trên lớp nhưng khi tập trung và quyết tâm thì chỉ cần thời gian ngắn là đạt mục tiêu. Vì thế, biết tin Khánh đỗ, cô không quá bất ngờ.
"Hồ sơ của bạn ấy nổi trội với khả năng tiếng Anh và tiếng Nhật. Bài luận hay, không rập khuôn theo kiểu được hướng dẫn. Khả năng viết của bạn ất rất tốt và cực kỳ tự tin", cô Thảo nhận xét. Theo cô, học trò đạt điểm tuyệt đối kỹ năng nghe của JLPT, một trong những phần thi khó với học sinh Việt Nam.
Cuối tháng 9, Khánh sẽ lên đường du học. Em sẽ có 6 tháng học dự bị, trước khi vào học chính thức. Hiện Khánh tiếp tục học tiếng Nhật để hòa nhập nhanh hơn với môi trường mới.
"Em dự định sau khi tốt nghiệp sẽ ở lại làm việc một thời gian để tích lũy kinh nghiệm, trước khi về nước phát triển sự nghiệp riêng", nam sinh nói.
Bình Minh
