Trưa 7/6, gần 103.000 học sinh Hà Nội hoàn thành bài thi môn Văn vào lớp 10 công lập. Đây là kỳ thi đầu tiên theo chương trình mới, môn Văn không còn sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa.
Đề thi gồm hai phần Đọc hiểu (4 điểm) và Viết (6 điểm). Phần Đọc hiểu cho trích đoạn bài thơ "Hạnh phúc" của tác giả Giang Nam, yêu cầu học sinh xác định thể thơ, tìm từ ngữ, hình ảnh thể hiện mong ước của người cha, phân tích giá trị của biện pháp tu từ.
Với bối cảnh rằng bài thơ được viết vào tháng 11/1975, sau ngày Giải phóng miền Nam - Thống nhất đất nước, học sinh cần nêu cảm nhận về những dòng thơ viết về giá trị của hòa bình, hạnh phúc.
Câu hỏi cuối cùng phần Đọc hiểu yêu học sinh viết đoạn văn 200 chữ (nghị luận văn học), phân tích năm dòng thơ cuối ở ngữ liệu đã cho.
Má bận đi công tác
Nên dành cho ba
Cái hạnh phúc đưa con đến trường
Cái hạnh phúc trong lành như hơi thở của con
Cái hạnh phúc nửa đời người ba mới gặp
Phần Viết nêu ý kiến: những tháng năm học trò là thời gian quý giá, nhưng không phải ai cũng cảm nhận được. Học sinh được yêu cầu viết bài nghị luận khoảng 400 chữ để trả lời câu hỏi "Làm thế nào để luôn tìm thấy niềm vui tuổi học trò".
Xem gợi ý đáp án đề Văn
Cô Dương Thùy Linh, tổ phó Ngữ văn, giáo viên dạy môn Ngữ văn 9 nhiều năm tại trường THCS và THPT M.V.Lômônôxốp, đánh giá đề thi "thoả lòng mong đợi" của cô trò suốt nhiều ngày, khi thể hiện đúng tinh thần đổi mới của chương trình, phù hợp với tâm lý, lứa tuổi học sinh.
Theo cô, bài thơ "Hạnh phúc" được sáng tác năm 1975 là ngữ liệu "tuyệt vời", tạo hứng thú cho học sinh. Hơn nữa, hoàn cảnh sáng tác bài thơ gắn liền với không khí lịch sử đáng nhớ của dân tộc những ngày qua, không chỉ gợi tình cảm gia đình mà còn đánh thức lòng yêu Tổ quốc.
Ở phần I, cô Linh đánh giá các câu hỏi được sắp xếp tinh tế, theo mức độ nhận thức và cấp độ tư duy, có tính phân hóa cao. Học sinh không gặp khó với câu về xác định thể thơ, nhưng những em có học lực tốt hơn mới đáp ứng được yêu cầu những câu sau.
Câu hỏi yêu cầu phân tích bốn câu thơ gắn với bối cảnh ra đời bài thơ (câu 3) khó nhất phần Đọc hiểu. Học sinh vừa phải phân tích, lại phải cảm nhận được tình cảm, cảm xúc của tác giả, nên dễ sót ý. Chưa kể, những câu trả lời tốt phải đề cập tới niềm tự hào sâu sắc của người cha trong bài thơ, sau ngày đất nước giải phóng.
Cô Lê Minh Thư, tổ trưởng Ngữ văn, trường THPT Hòa Bình - La Trobe - Hà Nội, nhận xét câu nghị luận văn học có dung lượng phù hợp, khi yêu cầu học sinh phân tích năm dòng thơ trong 200 chữ. Phần phân hóa trong câu này là liên hệ với hoàn cảnh sáng tác để đưa ra lý giải câu thơ cuối "cái hạnh phúc nửa đời người ba mới gặp".
Với phần nghị luận xã hội, cô Thư nhìn nhận vấn đề đặt ra thiết thực, gần gũi, nhưng cũng là thách thức, đòi hỏi học sinh phải đưa ra giải pháp thực tiễn, thể hiện cái nhìn sâu sắc mà vẫn chân thành.
Đánh giá chung, cô Thư thấy đề hợp lý, vừa sức. Theo cô, học sinh có học lực trung bình - khá có thể đạt 6,5-7 điểm, những em giỏi từ 8 trở lên.
Đây cũng là dự đoán của cô Thùy Linh. Cô cho biết phổ điểm có thể tập trung trong khoảng 6,5-7 với những học sinh có năng lực từ trung bình đến khá, biết tư duy, lập luận rõ ràng, có kỹ năng viết. Mức trên 7,5 sẽ khó đạt với những em chưa luyện tập kỹ phần đọc hiểu.
Cô Đinh Thị Hương, giáo viên Ngữ văn tại Trung tâm Tuyensinh247, đưa ra dự đoán thấp hơn. Với học sinh trung bình, cô cho rằng mức điểm các em có thể đạt là 5-6, học sinh khá 6-7. Những em viết giỏi sẽ đạt từ 7,5 trở lên.
Học sinh rạng rỡ sau khi hoàn thành bài thi môn Văn vào lớp 10 ở Hà Nội, trưa 7/6. Ảnh: Tùng Đinh
Năm nay, Hà Nội có gần 103.000 học sinh thi lớp 10 công lập, đông nhất cả nước. Theo Sở Giáo dục và Đào tạo, ít nhất hơn 81.000 em có chỗ học.
Chiều nay, học sinh tiếp tục thi môn Ngoại ngữ trong 60 phút. Sáng 8/6, các em làm bài thi Toán, trong 120 phút. Thí sinh đăng ký vào lớp 10 chuyên sẽ làm thêm môn chuyên trong ngày 9/6.
Điểm xét tuyển vào trường không chuyên là tổng ba môn, không nhân hệ số; còn trường chuyên là tổng bốn môn, với môn chuyên nhân hệ số hai.
Dự kiến trong khoảng 4-6/7, Sở sẽ đồng thời công bố điểm thi và điểm chuẩn lớp 10. Thí sinh trúng tuyển xác nhận nhập học từ ngày 10 đến 12/7.
Thanh Hằng - Dương Tâm
