Theo quy chế tuyển sinh THPT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm nay điểm xét tuyển vào lớp 10 là tổng các môn/bài thi, tính theo thang 10 với mỗi môn. Trước đây, việc này do địa phương chủ động. Như Hà Nội, điểm xét là tổng các môn thi, trong đó Văn và Toán nhân hệ số hai.
Lý do là chương trình giáo dục phổ thông không phân biệt môn chính, môn phụ, theo PGS. TS Nguyễn Xuân Thành, Vụ trường Giáo dục phổ thông, tại "Ngày hội tự tin vào lớp 10" tại trường THPT chuyên Chu Văn An, Hà Nội, sáng 23/2. Ông nói Toán, Văn được coi là hai môn công cụ, còn những môn khác là "đất dụng võ" của Toán, Văn.
"Hai môn công cụ để trang bị nền tảng cho các em, nhưng không có nghĩa chúng ta xao nhãng các môn là đất dụng võ của nó. Có công cụ tốt mà không biết dùng vào đâu thì cũng không để làm gì. Vì vậy không có chuyện cộng hệ số", ông nói.
Nhiều học sinh cho rằng không nhân đôi Toán và Văn có thể khiến các em bất lợi nếu môn thứ ba không tốt.
Ông Thành nhìn nhận học lệch quá sớm sẽ khiến các em làm mất cơ hội của mình. Ông nhấn mạnh chương trình phổ thông từ lớp 1 đến 9 được xây dựng để học sinh có kiến thức cơ bản ở mọi môn học, làm nền tảng để đưa ra quyết định cho các bậc học sau. Chẳng hạn một học sinh chọn các môn xã hội từ sớm, không chú trọng học môn tự nhiên có thể bị ảnh hưởng rất lớn sau này, bởi kiến thức tự nhiên "là thứ mình sẽ sống cùng cả đời".
"Vì thế nên chúng tôi luôn khuyến khích học sinh học toàn diện các môn ở cấp THCS. Việc quy định môn thứ ba là một trong những giải pháp để các em học đều chứ đừng quá lệch. Học lệch sẽ thiệt thòi cho mình trước", ông nói. "Đây cũng là lý do Bộ không tổ chức mô hình trường chuyên cấp THCS, và không thi học sinh giỏi quốc gia ở cấp này".
Ông Nghiêm Văn Bình, Phó trưởng phòng phụ trách Quản lý thi và Kiểm định chất lượng, Sở Giáo dục và Đào tạo, cho hay với quy định mới, điểm xét tuyển cao nhất trong kỳ thi vào lớp 10 ở Hà Nội sẽ là 30, thay vì 50 hoặc 60 (nếu thi 4 môn) như mọi năm.
"Tổng nhỏ hơn nhưng không có nghĩa chất lượng giảm đi, chúng ta không so sánh điểm chuẩn tuyệt đối của năm nay so với các năm trước", ông Bình lưu ý thí sinh và phụ huynh.
Riêng với các trường THPT chuyên, Thông tư 05 năm 2023 của Bộ về quy chế tổ chức và hoạt động của trường chuyên vẫn cho các tỉnh chủ động việc có hay không nhân hệ số điểm bài thi để tuyển sinh lớp 10.
Học thi lớp 10 ở Hà Nội năm 2024. Ảnh: Tùng Đinh
2025 là năm lứa học sinh đầu tiên theo chương trình giáo dục phổ thông mới (chương trình 2018) thi tốt nghiệp. Theo quy chế của Bộ, các địa phương có thể chọn thi tuyển, xét tuyển hoặc kết hợp để tuyển lớp 10. Nếu thi tuyển, kỳ thi gồm Toán, Văn và môn thứ ba (hoặc bài thi tổ hợp). Môn này do Sở lựa chọn từ các môn được đánh giá bằng điểm số, nhưng không được chọn một môn quá ba năm liên tiếp.
Đến cuối tháng 2, khoảng 40 tỉnh, thành đã công bố môn thứ ba thi lớp 10. Trừ Hà Giang chọn Lịch sử và Địa lý, những địa phương còn lại đều chọn tiếng Anh.
Thanh Hằng
