Tối 30/11/2025 tại London, lễ trao giải Phim độc lập Anh (BIFA) lần thứ 28 đã diễn ra trong không khí tràn ngập tình yêu dành cho điện ảnh độc lập.
Với thông điệp "các bạn chính là những người sẽ cứu chúng ta khỏi cỗ máy kiếm tiền tham lam", nữ diễn viên Emily Watson đã khiến cả khán phòng xúc động khi nhận giải Richard Harris.
Giải Richard Harris – mang tên nam diễn viên huyền thoại người Ireland Richard Harris (1930–2002) - là giải thưởng tôn vinh những đóng góp nổi bật của một diễn viên đối với Điện ảnh Anh) là một trong những giải thưởng danh giá nhất tại BIFA và cũng là một trong những giải thưởng cá nhân quan trọng nhất của điện ảnh độc lập Anh Quốc.
Harry Melling và Alexander Skarsgård (phải) trong phim "Pillion"
Nhưng ngôi sao thực sự của buổi tối lại là tác phẩm đầu tay của Harry Lighton – bộ phim tình cảm chủ/nô mang tên Pillion – khi rời khỏi lễ trao giải với tổng cộng 4 tượng vàng, ngang bằng với Warfare của Ray Mendoza và Alex Garland.
Pillion – câu chuyện về một anh chàng ngoại ô London (Harry Melling) rơi vào mối quan hệ mãnh liệt với tay lái xe máy bọc da quyến rũ (Alexander Skarsgård) – đã khiến giới phê bình choáng ngợp ngay từ khi công chiếu. Tác phẩm không ngại khai thác sâu sắc thế giới BDSM (mối quan hệ có yếu tố trao đổi quyền lực, kiểm soát), đồng thời lồng ghép những câu hỏi về quyền lực, sự tổn thương và khát khao được thuộc về.
Harry Lighton, ở tuổi 34, đã giành cùng lúc hai giải quan trọng nhất: Phim độc lập Anh xuất sắc nhất và Kịch bản đầu tay xuất sắc nhất. Khi lên sân khấu nhận giải Phim hay nhất từ tay huyền thoại Celia Imrie, anh không giấu được sự nghẹn ngào.
"Tôi từng dự BIFA năm 2017 với một phim ngắn, không thắng gì cả, rồi say xỉn" - Lighton hài hước mở đầu bài phát biểu. "Cảm ơn BIFA đã không đưa tôi vào danh sách đen!". Anh tiếp tục khiến cả khán phòng cười nghiêng ngả khi cảm ơn hai ngôi sao chính: "Harry và Alex… cặp đôi nóng bỏng nhất màn ảnh".
Đạo diễn Harry Lighton, tác giả phim "Pillion"
Cùng với hai giải đã công bố trước đó ở hạng mục kỹ thuật (Thiết kế trang phục xuất sắc – Grace Snell và Trang điểm & tạo mẫu tóc – Diandra Ferreira), Pillion chính thức trở thành phim được vinh danh nhiều nhất trong đêm.
Không kém cạnh là Warfare – bộ phim chiến tranh khắc nghiệt về một tiểu đội Navy SEAL (lực lượng đặc nhiệm tinh nhuệ của Hải quân Hoa Kỳ) do Ray Mendoza (cựu SEAL thực thụ) và Alex Garland đồng đạo diễn. Tác phẩm đã ẵm trọn 4 giải ở các hạng mục đã công bố trước: Biên tập xuất sắc, Hiệu ứng xuất sắc, Âm thanh xuất sắc và Diễn xuất tập thể xuất sắc (với dàn diễn viên trẻ đầy triển vọng: Joseph Quinn, Kit Connor, Charles Melton, Will Poulter…) Dù không có thêm tượng vàng nào trong đêm chính, Warfare vẫn khẳng định vị thế hàng đầu của mùa giải năm nay.
Ở mảng phim tài liệu, A Want in Her của Myrid Carten là cái tên gây xúc động mạnh mẽ nhất. Bộ phim dài đầu tay của Carten – một hành trình đau đớn nhìn lại chứng nghiện ngập và bệnh tâm thần trong chính gia đình mình – đã giành 3 giải: Phim tài liệu xuất sắc nhất, Đạo diễn đầu tay mảng tài liệu xuất sắc nhất và đặc biệt là giải Raindance Maverick dành cho tinh thần độc lập táo bạo nhất. Khi lên nhận giải, Carten không cầm được nước mắt: "Đây là câu chuyện tôi không bao giờ muốn kể, nhưng cũng là câu chuyện tôi buộc phải kể".
Akinola Davies Jr. thắng giải Đạo diễn xuất sắc nhất với "My Father's Shadow"
Một bất ngờ lớn khác là chiến thắng của Akinola Davies Jr. ở hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất với My Father's Shadow – bộ phim gia đình lấy bối cảnh Lagos (Nigeria) đồng thời là đại diện Anh tranh giải Oscar phim quốc tế năm nay. Tác phẩm đã dẫn đầu với 12 đề cử và cuối cùng mang về chiếc cúp danh giá nhất cho đạo diễn trẻ. Billy Crudup là người trao giải đã ôm chặt Davies Jr. và thì thầm: "Cậu đã làm nên lịch sử".
Ở mảng diễn xuất, Robert Aramayo (được khán giả biết đến nhiều qua vai Elrond trong serie The Rings of Power) đã tạo nên khoảnh khắc đẹp khi nhận giải Diễn viên chính xuất sắc nhất cho vai một nhà hoạt động mắc hội chứng Tourette (rối loạn thần kinh đặc trưng bởi các cử động và âm thanh đột ngột, lặp đi lặp lại, không kiểm soát được gọi là tics) trong I Swear. "Được có mặt ở đây đã là điều kỳ diệu, tôi chưa từng được đề cử giải thưởng nào trước đây" - Aramayo chia sẻ với The Hollywood Reporter ngay sau đó. "Nhưng điều khiến tôi tự hào nhất là bộ phim đã mở ra những cuộc trò chuyện thực sự về hội chứng Tourette và sự đa dạng thần kinh. Chúng ta vẫn còn một chặng đường rất dài phía trước".
Hai giải diễn xuất còn lại thuộc về thế hệ diễn viên trẻ: Posy Sterling giành Màn diễn Đột phá cho vai người mẹ đơn thân chiến đấu giành quyền nuôi con trong Lollipop, còn Jay Lycurgo nhận giải Diễn viên phụ xuất sắc với vai học sinh trong áp lực bạo lực học đường trong Steve – phim có sự tham gia của Cillian Murphy.
Posy Sterling (giữa) giành Màn diễn Đột phá cho vai người mẹ đơn thân chiến đấu giành quyền nuôi con trong "Lollipop"
Hạng mục Phim quốc tế độc lập xuất sắc nhất thuộc về Sentimental Value của đạo diễn Na Uy Joachim Trier. Đồng biên kịch Eskil Vogt thay mặt nhận giải và dí dỏm chia sẻ: "Joachim hiện đang bay khắp thế giới để quảng bá phim, nên chúng tôi phải tranh thủ tận hưởng ánh hào quang này trước khi anh ấy kịp quay lại làm phim mới".
Danh sách chính những người thắng giải BIFA 2025:
- Phim độc lập Anh xuất sắc nhất: Pillion
- Phim ngắn Anh xuất sắc nhất: Magid / Zafar
- Phim quốc tế độc lập xuất sắc nhất: Sentimental Value
- Đạo diễn xuất sắc nhất: Akinola Davies Jr. (My Father's Shadow)
- Diễn viên chính xuất sắc nhất: Robert Aramayo (I Swear)
- Diễn viên phụ xuất sắc nhất: Jay Lycurgo (Steve)
- Trình diễn đột phá: Posy Sterling (Lollipop)
- Kịch bản đầu tay xuất sắc nhất: Harry Lighton (Pillion)
- Phim tài liệu xuất sắc nhất: A Want in Her
- Giải Richard Harris: Emily Watson
- Giải đặc biệt của Ban giám khảo: Warp Films
Đêm trao giải còn có một số điểm nhấn khác như Tom Basden và Tim Key "độc chiếm" hai giải lớn ở mảng kịch bản với The Ballad of Wallis Island: Kịch bản gốc xuất sắc nhất và Diễn viên chính xuất sắc nhất (cặp).
Cal McMau nhận giải Đạo diễn đầu tay xuất sắc nhất (mảng phim truyện) cho Wasteman – bộ phim nhà tù với hai ngôi sao David Jonsson và Tom Blyth.
Phim ngắn Magid / Zafar của Luís Hindman thắng giải Phim ngắn Anh xuất sắc nhất.
Điểm nhấn cảm xúc nhất buổi tối có lẽ thuộc về Emily Watson. Khi Paul Mescal – bạn diễn hai lần của cô – trao giải Richard Harris, nữ diễn viên gạo cội đã có bài phát biểu khiến cả khán phòng lặng đi rồi vỡ òa:
"Các bạn – những con người độc lập, sáng tạo, suy nghĩ phản biện – chính các bạn sẽ cứu chúng ta khi mọi câu chuyện về chúng ta đều bị điều khiển bởi một cỗ máy kiếm tiền tham lam và đói khát. Sự thật bất tiện mà các bạn kể chính là dây truyền oxy của chúng ta".
Bà tiếp tục gửi gắm thế hệ trẻ: "Hãy vươn tay ra với những người đi sau, xây dựng mối quan hệ với các đồng nghiệp trẻ đang còn bối rối về con đường của họ. Đó là phần thưởng lớn nhất của nghề, và cũng là cách duy nhất để chúng ta tiếp tục giữ ngọn lửa trước cỗ máy kiếm tiền".
Emily Watson nhận giải Richard Harris từ tay Paul Mescal – bạn diễn hai lần của bà
Lễ trao giải BIFA 2025 khép lại với thông điệp rõ ràng: trong thời đại điện ảnh bị chi phối bởi các gã khổng lồ và công thức thương mại, những câu chuyện độc lập, táo bạo, chân thực vẫn là thứ cứu rỗi ngành công nghiệp này. Và năm nay, những người trẻ – từ Harry Lighton, Akinola Davies Jr. đến Myrid Carten – đã chứng minh rằng họ không chỉ sẵn sàng mà còn đủ sức để dẫn dắt tương lai.
Đêm London đã thuộc về những kẻ dám kể những câu chuyện mà không ai muốn nghe – nhưng tất cả chúng ta đều cần nghe.
BIFA được đánh giá là "Oscar của điện ảnh độc lập Anh"
BIFA là giải thưởng điện ảnh độc lập danh giá nhất của Vương quốc Anh, được Elliot Grove và Suzanne Ballantyne của Liên hoan phim Raindance (LHP độc lập hoạt động ở nhiều thành phố lớn như London, Los Angeles, New York...) sáng lập vào năm 1998, với mục đích tôn vinh công lao và thành tựu trong ngành làm phim Anh do Anh tài trợ độc lập, vinh danh những tài năng mới và quảng bá phim và nghệ thuật làm phim Anh đến với đông đảo công chúng hơn (nhiều đạo diễn, diễn viên, biên kịch thắng BIFA sau đó được đề cử Oscar hoặc BAFTA).
BIFA chỉ dành riêng cho các tác phẩm phim truyện, phim tài liệu và phim ngắn của Anh có kinh phí dưới 10 triệu bảng (thường là dưới 3-5 triệu) và được sản xuất độc lập, không phụ thuộc vào các studio lớn của Mỹ hay các tập đoàn truyền thông đa quốc gia.
Giải được đánh giá là "Oscar của điện ảnh độc lập Anh", có vai trò bảo vệ và thúc đẩy những bộ phim táo bạo, đa dạng về nội dung, hình thức mà thị trường thương mại thường bỏ qua.
Là thước đo thực tế nhất cho sự sống còn của nền điện ảnh độc lập Anh – ngành công nghiệp đang tạo việc làm cho hơn 60.000 người và đóng góp hàng tỷ bảng mỗi năm cho kinh tế Anh.
Từ năm 2003, BIFA là thành viên chính thức của Hội đồng Tư vấn Màn ảnh Anh và được chính phủ Anh công nhận là một trong những giải thưởng điện ảnh quan trọng nhất quốc gia, ngang hàng với BAFTA nhưng tập trung hoàn toàn vào mảng độc lập.
