Nghệ sĩ piano Bích Trà đưa người nghe trải qua nhiều cung bậc cảm xúc trong đêm nhạc Tia sáng từ một mặt trời mới - Ảnh: BTC
Tối 7-12, tại TP.HCM diễn ra buổi hòa nhạc nhạc độc tấu mang tên The gleam of another sun - Tia sáng từ một mặt trời mới của nghệ sĩ piano Bích Trà.
Tia sáng từ một mặt trời mới là buổi hòa nhạc có concept dàn dựng sân khấu theo định hướng thị giác, đồng thời là bước chuẩn bị dự án thu âm toàn bộ các bản Sonata của Alexander Scriabin mà nghệ sĩ Bích Trà thực hiện.
Hành trình âm nhạc từ bóng tối đến ánh sáng
Chia sẻ với Tuổi Trẻ Online, Bích Trà cho biết cảm hứng tên gọi Tia sáng từ một mặt trời mới đến từ một bài thơ của nhà soạn nhạc người Nga Alexander Scriabin.
Trong bài thơ, Scriabin nói về một sự giải thoát - giải thoát khỏi những gánh nặng vật chất, để tâm hồn được đi theo "ánh sáng của một ngôi sao". Ngôi sao đó không phải là một vật thể thật, mà mang tính biểu tượng: một vẻ đẹp tinh khiết mà ông theo đuổi suốt đời.
"Khi tôi đọc bài thơ, tôi rất xúc động. Tôi nghĩ nghệ sĩ nào cũng luôn hướng về một loại 'vẻ đẹp' như vậy. Trong âm nhạc của Scriabin, vẻ đẹp ấy giống như một vì sao xa xôi, không thể chạm tới nhưng đủ sáng để kéo ông ra khỏi những đau khổ. Vì thế tôi chọn chủ đề này cho chương trình" - chị nói.
Tên hòa nhạc được Bích Trà lấy cảm hứng từ 1 bài thơ của Scriabin - Ảnh: BTC
Hòa nhạc Tia sáng từ một mặt trời mới chia ra làm 2 chương với 5 tác phẩm từ nhà soạn nhạc đại tài Chopin và Scriabin, gồm Scherzo No.1, Op. 20, Piano Sonata No.1, Ballade No.1 Piano Sonata No.3, Piano Sonata No.4.
Chopin và Scriabin rất khác nhau và âm nhạc của hai ông cũng thế. Chopin mềm mại, còn Scriabin mạnh mẽ và đầy nội lực, như một sự giằng xé để thoát khỏi hiện thực.
Nghệ sĩ Bích Trà khéo léo đặt hai thế giới âm nhạc này cạnh nhau, để chính sự đối lập ấy tạo nên tinh thần chung của đêm nhạc, lúc thì nhẹ nhàng, sâu lắng, khi thì dồn dập, bùng nổ cảm xúc ngôn ngữ âm nhạc mãnh liệt.
Dưới bàn tay của Bích Trà, mỗi tác phẩm trở thành một câu chuyện riêng, dẫn dắt khán giả trải nghiệm nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau.
Hình ảnh vì sao xuất hiện xuyên suốt đêm nhạc tượng trưng cho ánh sáng trong âm nhạc của Scriabin và Chopin - Ảnh: BTC
Đó là tiếng thổn thức tuyệt vọng của Chopin, nỗi đau và sự tan vỡ trong từng giai điệu của Scherzo và Ballade nhưng cũng là những khoảnh khắc bình yên, thanh thản trong Sonata số 3.
Scriabin xuất hiện với năng lượng mãnh liệt, từng nốt nhạc như bùng lên, cuốn khán giả vào hành trình tìm kiếm ánh sáng tinh thần, giúp người nghe cảm giác như chạm vào khoảnh khắc "nhận ra mặt trời mới" sau chuỗi giằng xé.
Nghệ sĩ Bích Trà chạm vào 'ánh sáng Scriabin'
Sau đêm nhạc, Bích Trà tiết lộ đây là lần đầu tiên chị biểu diễn hai bản nhạc Scriabin trong dự án thu âm toàn bộ các bản Sonata của ông.
Việc biểu diễn trước giúp chị học sâu hơn mỗi tác phẩm và mỗi lần đứng trên sân khấu, chị sẽ càng hiểu thêm về chúng, đồng thời mang đến cho người nghe trải nghiệm âm nhạc tinh tế, trọn vẹn và giàu cảm xúc nhất.
Trong quá trình tập luyện, có lúc nữ nghệ sĩ cảm thấy mình chạm được vào "ánh sáng Scriabin", tức là hiểu rõ hơn con đường sáng tác như việc tại sao ông chọn hợp âm này, vì sao đổi sắc thái ở đoạn kia. Những khoảnh khắc ấy khiến chị rất xúc động.
Bản thu âm toàn bộ các bản Sonata của Alexander Scriabin do nghệ sĩ Bích Trà thể hiện dự kiến phát hành vào năm 2026 - Ảnh: BTC
Khi được hỏi cảm giác nào mô tả dự án này rõ nhất - sợ hãi, háo hức hay niềm tin - Bích Trà không ngần ngại chọn sự háo hức.
Không phải vì dễ dàng mà vì càng khó, chị càng thấy mình mở rộng giới hạn: "Chính sự khó đó làm tôi thấy mình đang mở rộng khả năng, bước sang một ngưỡng mới. Mỗi lần học thêm được điều gì đó, tôi lại thấy thích thú. Với tôi, đây là một chuỗi 'bài học mới' rất đáng quý".
Nhìn lại toàn bộ chặng đường, chị xem đêm diễn như một bước chuyển quan trọng giúp mình "ngấm" sâu hơn trước quá trình thu âm.
Có thể nói, buổi hòa nhạc Tia sáng từ một mặt trời mới không chỉ là nơi những tâm hồn đồng điệu thấy sự thấu cảm trong âm nhạc.
Đây còn là khoảnh khắc Bích Trà cùng khán giả cùng nhau trải qua một hành trình cảm xúc, tái hiện ánh sáng từ một mặt trời mới qua từng phím đàn, từng nốt nhạc, đúng như thông điệp mà chương trình muốn gửi gắm.
