Chỉ khi trò chuyện với Sophia Phương Anh, tôi mới vỡ lẽ: Muốn bước vào thế giới của con, thể thao chính là cánh cửa

Có một điều quen thuộc lặp đi lặp lại tại bất cứ nơi nào Sophia Phương Anh thi đấu pickleball. Khi tiếng bóng ngừng vang, trước khi các danh hiệu kịp trở thành ký ức, Sophia bước về cuối sân. Ở đó, mẹ em mở rộng vòng tay, trao cho con điểm tựa thể chất lẫn tâm hồn: Cái ôm thật chặt.

Pickleball, với nhiều người, chỉ là môn thể thao mới mẻ, vui vẻ, dễ tiếp cận. Nhưng với gia đình Sophia Phương Anh, nó là sợi dây nối giữa cha mẹ và con cái, giữa tuổi thơ và trưởng thành, giữa những ngày chiến thắng và cả những buổi tối trầm lặng sau thất bại.

Thể thao, một cách để người làm cha bước vào thế giới của con

Sophia kể vanh vách những buổi sáng cuối tuần khi còn nhỏ.

Em là con gái độc nhất của bố mẹ, quấn mẹ nhiều hơn. Ba em hiểu điều đó. Và ông tìm một cách rất riêng để bước vào thế giới của con.

"Ba muốn kiếm một cái gì đó có thể kết nối thêm và dành thời gian cho mình," Sophia kể. "Ba chọn thể thao. Để hai ba con cuối tuần có thể đi chơi thể thao cùng nhau."

Không có những bài giảng dài. Chỉ là đi bộ cùng nhau. Là ba lái xe máy chở con đi tập. Là trên đường về ghé mua một cây kem, hai ba con vừa ăn vừa nói chuyện rất vui. Những buổi cuối tuần đó gieo mầm cho quần vợt, rồi sau này là pickleball. Nhưng sâu hơn, nó gieo mầm cho cảm giác an toàn: luôn có một người đồng hành.

Năm 2018, khi Sophia mới học lớp 4, em xuất hiện ở Giải quần vợt Vô địch Tp.HCM. Một cô bé nhỏ tuổi cầm vợt bước ra sân, rồi kết thúc giải đấu bằng chức vô địch đơn nữ nhóm tuổi của mình. Từ khoảnh khắc ấy, người trong giới chuyên môn bắt đầu nhớ tới cái tên Sophia Phương Anh.

Khi thể thao trở thành nơi trú ẩn

Sáu năm sau, Sophia 16 tuổi. Em vẫn yêu quần vợt. Nhưng một chấn thương vai đã mở ra một ngã rẽ.

"Em gặp chấn thương vùng vai khi tập luyện, thi đấu quần vợt nên đã chuyển qua chơi pickleball," Sophia nói. "Ban đầu chỉ là tay trái cho vui, nhưng càng chơi, em càng ghiền."

Pickleball cho em một không gian khác sau những khó khăn vì phải từ bỏ quần vợt. Vui vẻ hơn. Dễ kết nối hơn. "Môi trường và những người chơi đều văn minh, sôi nổi. Đi đâu cũng thấy người chơi. Dễ giao lưu."

Nhưng với Sophia, dù là môn thể thao nào, mọi thứ đều bắt đầu từ kỷ luật. Em tập một năm nhưng không xem đó là cuộc dạo chơi. Em đặt mục tiêu trở thành vận động viên chuyên nghiệp. Em xây dựng kế hoạch. Em theo học tại Mỹ, học online, sắp xếp lịch tập luyện và thi đấu trong nước lẫn quốc tế. Mọi thứ được tính toán cẩn thận.

Và phía sau những kế hoạch ấy là gia đình.

Sự hiện diện của người mẹ

Khi được hỏi về những hy sinh thầm lặng nhất của cha mẹ, Sophia không kể về tiền bạc vốn liếng. Em nói về sự hiện diện.

"Khi mình thất bại trong trận đấu, ba mẹ chỉ lặng lẽ dõi theo, cho mình một không gian riêng," em nói. "Đến khi thấy mình bớt buồn thì mới hỏi 'con uống nước nha'."

Ở nhà, mẹ em nấu cơm. Mẹ vỗ về. Và mẹ luôn nói một câu rất giản dị: "Cuộc đời này, khó khăn mấy thì về ăn cơm mẹ nấu no bụng đã rồi tính tiếp."

Thể thao dạy Sophia cách chiến đấu. Gia đình dạy em cách chữa lành cho bản thân và người thân.

Những cái ôm không cần lời giải thích

Có những ngày Sophia muốn gục ngã. Áp lực tích tụ. Kỳ vọng đè nặng. Khi đó, mẹ không nói nhiều.

"Mẹ luôn ôm mình," Sophia nói. "Ôm chặt, vỗ nhẹ vào lưng, hôn trán rồi nói con cũng cố gắng rồi mà, không sao đâu."

Cái ôm ấy không xóa đi thất bại. Nhưng nó làm điều quan trọng hơn: khiến em không muốn bỏ cuộc.

Sau mỗi trận đấu, thắng hay thua, mẹ vẫn ôm con trên sân. Sophia nhớ như in.

"Vẫn là cái ôm đó, nhưng năng lượng khác nhau," em nói. "Khi thất bại thì ấm áp, bao dung, che chở. Khi chiến thắng thì là tự hào, niềm vui."

Nếu phải dùng một từ để nói về cái ôm của mẹ, Sophia chọn "trọn vẹn". "Mình có tất cả trong cái ôm đó."

Người mẹ với những hi sinh và quyết định không quay đầu

Mẹ của Sophia, chị Thu Phương, được biết đến nhiều hơn như một diễn viên, từng là giám đốc một trường mầm non. Sự nghiệp đang thăng tiến. Và rồi chị nghỉ việc.

"Không phải ai cũng hiểu," chị nói. "Ra xã hội được trọng dụng, rồi đột nhiên thành bà nội trợ á em."

Có những ánh mắt nhìn. Có những câu hỏi. Có cả những đánh giá khắc nghiệt. Nhưng chị chọn ở bên con. Chọn đồng hành trong từng buổi tập, từng giải đấu.

"Đó là lựa chọn của mình," chị nói. "Vui cùng con, buồn cùng con."

Chị nhận ra mình không đánh mất điều gì cả. Ngược lại, chị đang đứng trên "đỉnh cao của người phụ nữ": Luôn có mặt khi con cần, chăm sóc gia đình và vẫn làm việc online để tiếp tục phát triển bản thân.

Khoảnh khắc chị biết Sophia thực sự thuộc về thể thao là khi thấy con không chịu bỏ cuộc. Không làm được kỹ thuật nào là nhờ thầy cô dạy đi dạy lại cho đến khi làm được. Thể thao và con gái chị hòa vào nhau từ lúc đó.

Ý nghĩa của cái tên "Sophia Phương Anh"

Tên đầy đủ của Sophia là Trần Phương Anh. Chữ Phương là tên mẹ. Nickname Sophia có chữ Phi, là tên ba.

"Mình muốn con hiểu," chị Thu Phương nói, "bố và mẹ luôn ở đây."

Cái ôm trên sân là sự bảo vệ. Bảo vệ cảm xúc. Che chở cả yếu đuối lẫn mạnh mẽ. "Thua trận này thì mình làm lại trận khác," chị nói. "Mẹ chỉ muốn con hiểu là mẹ biết con đã cố gắng rồi."

Có những lần Sophia khóc một mình vì không đánh được như ý. Khi mẹ ôm, con run lên rồi bật khóc. Chị hiểu áp lực con đang mang.

Nếu chỉ được nói một câu với con trước một trận đấu lớn, chị sẽ nói: "Em bé của mẹ, mẹ biết con sẽ làm gì. Cứ là con nhé."

Từ điểm tựa cho tâm hồn đến những hành trình đang mở ra

Sophia đã có những dấu mốc đáng nhớ. Huy chương Vàng tại Giải pickleball quốc tế WPC Series 2024; thi đấu sáu nội dung ở VVP Tour Hà Nội 2024; Vô địch World Pickleball Championship Series đơn nữ và đôi nam-nữ; nhiều huy chương tại các giải quốc tế khác. Em đã đối đầu với những vận động viên hàng đầu thế giới, tích lũy kinh nghiệm cho tương lai.

Pickleball ở Việt Nam đang phát triển nhanh. Sophia chuẩn bị cho những sân chơi đó, với một mục tiêu xa hơn: điểm số đại học, học bổng, và một sự nghiệp bền vững.

"Em muốn tập luyện nghiêm túc từng giờ," Sophia nói. "Vì em biết ba mẹ phải trả rất nhiều tiền."

Đó không phải áp lực. Đó là lòng biết ơn.

Điều còn lại sau cùng

Khi sự nghiệp kết thúc, khi những tấm huy chương nằm yên trong ngăn kéo, Sophia tin điều còn lại trong ký ức sẽ không phải thắng thua, danh hiệu.

"Mẹ luôn ở đó," em nói. "Dù đúng hay sai, thất bại hay thành công."

Pickleball đã đưa Sophia Phương Anh ra thế giới. Nhưng chính gia đình đã dạy em cách đứng vững. Và trong mọi hành trình, đôi khi điều quan trọng nhất không phải là điểm số quyết định, mà là cái ôm chờ sẵn ở cuối sân.

Về tin đồn kỳ cục giữa Sophia Phương Anh và mẹ Thu Phương

Tôi nghe phong thanh nhiều lần rằng, Sophia Phương Anh và chị Thu Phương không phải mẹ con ruột: Thu Phương là mẹ ghẻ nhưng rất yêu thương con?

Tôi hỏi thẳng Sophia Phương Anh, em xác nhận mọi người đồn miết như vậy vì mẹ Phương trẻ quá, rồi em gửi tôi xem đống ảnh dưới đây thay lời giải thích:

Như này thì khỏi phải đồn nữa nhỉ?

Ảnh trong bài do đại diện truyền thông của Sophia Phương Anh cung cấp*