Trong cuộc đời làm nghệ thuật của NSƯT Phạm Bằng, bên cạnh những vai diễn ấn tượng trên sân khấu kịch và phim truyền hình thì nam nghệ sĩ này còn ghi dấu ấn với nhiều tiểu phẩm hài trong “Gặp nhau cuối tuần”. Cho đến bây giờ, khi chương trình đã khép lại nhiều năm nhưng khán giả vẫn chưa thể quên được sự duyên dáng, dí dỏm và hài hước của vai “sếp đầu hói” do NSƯT Phạm Bằng thủ vai. Có thể nói đây là vai diễn đã thực sự đưa tên tuổi của NSƯT Phạm Bằng đến với khán giả một cách sâu rộng.
Đạo diễn NSND Khải Hưng - người khai sinh ra “Gặp nhau cuối tuần”, “cha đẻ” của hình tượng nhân vật “sếp đầu hói” chia sẻ, chương trình này đứng được cũng nhờ sự góp mặt của Phạm Bằng. Và chính nhờ diễn chung với Phạm Bằng trong series của “Gặp nhau cuối tuần” (Chuyện của sếp, Chuyện hàng xóm…) mà rất nhiều gương mặt thành danh theo như: Quốc Khánh, Vân Dung, Quang Thắng, Giang “còi”, Quang “tèo”, Hương “tươi”, Vượng “râu”, Hiệp “gà”…
Đạo diễn NSND Khải Hưng kể, có lần đoàn phim về một vùng quê, thoáng thấy bóng NSƯT Phạm Bằng, đám trẻ đang chăn trâu cắt cỏ nhạy tọt xuống mừng rỡ bảo: “Ơ… thằng sếp kìa!”. Nghe thế, NSƯT Phạm Bằng đáp vui: “Con lạy các cụ, con lạy các ông. Con bằng tuổi các cụ, các ông rồi đấy”. Cũng khi ấy, NSND Khải Hưng liền kéo đám trẻ lại, tất cả đứng chung với nhau để chụp ảnh làm kỷ niệm, đoạn cho bọn trẻ xoa cái đầu hói của “ông sếp”.
Từng công tác với NSƯT Phạm Bằng trong hàng trăm tiểu phẩm hài, đạo diễn NSND Khải Hưng bảo NSƯT Phạm Bằng là người rất kín tiếng và ít khi chia sẻ về chuyện vợ con. Có lần, “cha đẻ” của “Gặp nhau cuối tuần” trêu ông rằng “sao lại mồ côi mồ cút thế này”, NSƯT Phạm Bằng mới tâm sự: “bà xã mình mất lâu rồi” và thổ lộ nguyện vọng chỉ muốn đi làm phim cho có bạn có bè để khỏa lấp tuổi già.
Hiểu được tâm tư ấy của NSƯT Phạm Bằng nên sau này hễ có dịp làm phim, dù là vai lớn, vai chỉ xuất hiện với vài ba câu thoại hoặc vai phụ… đạo diễn “Mẹ chồng tôi” vẫn muốn gọi điện mời ông tham gia. Nhớ lại những ngày tháng ấy, NSND Khải Hưng bảo, sau này khi tuổi ngày càng cao, khả năng thuộc lời của nam nghệ sĩ bắt đầu kém đi, tai ông cũng nghễnh ngãng hơn một chút…nhưng tất cả không ai dặn ai, đều bảo nhau “để cho bố Bằng thuộc lời” dù có khi phải chờ ông nửa tiếng đồng hồ. Có lần, vì thấy ông học lời lâu quá mà vẫn chưa thuộc, NSND Khải Hưng mới nói to nhắc nhở “sao lâu thế mà ông vẫn chưa thuộc lời ạ?” nhưng ông không giận mà còn trêu lại: “Giọng cậu còn vang lắm, bao giờ tớ chết, cậu đọc điếu văn cho tớ nhé!”.
Cảm thấy áy náy khi biết vì mình không thuộc lời mà làm ảnh hưởng đến mọi người trong đoàn làm phim nên không ít lần NSƯT Phạm Bằng chủ động bảo: “Tôi xin lỗi các cậu, xin lỗi đạo diễn vì tuổi đã cao, không còn khỏe như trước”. Nhưng mọi người đều an ủi động viên ông rằng “Không sao cụ ạ, tuổi cụ làm được thế này là tiên rồi”.
Bên cạnh hoạt động nghệ thuật, NSƯT Phạm Bằng còn được biết đến là ông chủ của quán bánh trôi tàu nổi tiếng ở số 30 Hàng Giầy (Hà Nội). NSND Khải Hưng kể khi còn sống, NSƯT Phạm Bằng từng nói riêng với ông rằng: “Hôm nào cậu đến ăn bánh trôi tàu nhà tôi, tôi sẽ đích thân làm và mời cậu”. Tiếc là sau đó có lần NSND Khải Hưng tìm đến quán ăn, vì không hẹn trước nên NSƯT Phạm Bằng không có ở đó. Lần khác, cách đây vài tháng, NSND Khải Hưng chợt nhớ đến món bánh trôi tàu nên tìm đến đây ăn nhưng quán đóng cửa, nghe hàng xóm bảo ông đi làm phim. Sau này đạo diễn “Mẹ chồng tôi” mới biết, NSƯT Phạm Bằng bị bệnh và phải nằm viện điều trị nhưng ông giấu mọi người nên ai cũng nghĩ ông đi vắng lâu ngày là vì bận làm phim. “Tôi rất tiếc vì không đến thăm anh được những ngày cuối cùng và ân hận vì chỉ biết tin khi anh ấy qua đời” - NSND Khải Hưng xúc động chia sẻ.
Đến khi NSƯT Phạm Bằng qua đời, mọi người mới biết ông bị mắc bệnh ung thư gan. Được biết, gia đình NSƯT Phạm Bằng giấu ông về căn bệnh này do không muốn ông quá lo lắng về sức khỏe. Tuy nhiên, đạo diễn Khải Hưng bảo có lẽ chính NSƯT Phạm Bằng cũng biết tình hình sức khỏe của mình lâu rồi nhưng với tính cách của mình, ông luôn tỏ ra lạc quan.
Sở dĩ vậy, bởi theo đạo diễn NSND Khải Hưng thì từ khoảng thời gian cuối của chương trình “Gặp nhau cuối tuần”, NSƯT Phạm Bằng khi ấy đã bắt đầu chậm chạp hơn trong việc học thoại và diễn xuất. Lúc đầu mọi người trong đoàn làm phim cũng đoán ông có vấn đề gì đó về sức khỏe, sau NSƯT Phạm Bằng mới bảo “tớ dính rồi” nhưng vẫn vui vẻ động viên ngược lại mọi người rằng: “Tớ không sao, vẫn khỏe”. Đạo diễn NSND Khải Hưng bảo thời đó, ông cũng chưa hiểu “dính” là thế nào nhưng sau này ông đoán được, có lẽ chính NSƯT Phạm Bằng cũng biết rõ về tình trạng sức khỏe mà mình đang gặp phải.
Sự lạc quan của NSƯT Phạm Bằng, theo đạo diễn NSND Khải Hưng là bởi ông không muốn mọi người biết về bệnh tình của mình rồi không dám mời đi làm phim nữa. Vì thế ông ít khi nhắc đến vấn đề sức khỏe của mình, cũng là cách để ngấm ngầm nói với mọi người rằng: “tớ không sao cả, các cậu cứ gọi tớ đi làm phim nhé”.
Về lời nói vui của NSƯT Phạm Bằng: “Sau này tớ chết, cậu đọc điếu văn cho tớ nhé”, đạo diễn NSND Khải Hưng bảo nếu gia đình nghệ sĩ đặt vấn đề thì trong lễ tang của nam nghệ sĩ sắp tới ông sẵn lòng làm theo lời gửi gắm của ông trước đây. Cách đây ít lâu, đạo diễn NSND Khải Hưng cũng đã xong một kịch bản phim hài và định mời NSƯT Phạm Bằng tham gia diễn xuất, nhưng cũng vì sự ra đi đột ngột này của ông nên đạo diễn Khải Hưng sẽ tạm hoãn ý định này.
Hà Tùng Long
