 |
|
Việc xử lý phù hợp khi con bị tiêu chảy sẽ hạn chế nguy cơ diễn biến nặng. Ảnh: Dispatchhealth. |
Trong quá trình sinh hoạt hàng ngày, việc hệ thống tiêu hóa của trẻ bỗng xuất hiện dấu hiệu bất thường là điều không hiếm. Lúc này, một số gia đình có thói quen cho con sử dụng thuốc cầm tiêu chảy. Tuy nhiên, đây là điều cần tránh.
Nguyên nhân và các triệu chứng
Theo bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM), tiêu chảy cấp là tình trạng đi tiêu nhiều lần hơn bình thường và thay đổi tính chất phân (phân có thể lỏng như nước hoặc đàm máu. Tình trạng này thường kéo dài dưới 14 ngày.
Thông thường, những trẻ đang bú mẹ có thể đi tiêu tới 5-7 lần/ngày. Phân của trẻ thường sệt, lợn cợn màu xanh và có mùi chua. Trẻ thường đi tiêu ngay sau bữa bú. Đây là hiện tượng bình thường.
Ngược lại, trẻ tiêu chảy cấp có thể bị sốt, nôn, đau bụng, biếng ăn và quan trọng nhất là biểu hiện mất nước. Tình trạng này có thể nặng dẫn đến tử vong nếu không xử lý kịp thời.
BS Tiến cho hay trẻ tiêu chảy cấp rơi vào tình trạng mất nước có thể xuất hiện các dấu hiệu như vật vã, bứt rứt hay nặng hơn là li bì, khó đánh thức, mắt trũng, thóp lõm (ở trẻ nhũ nhi), môi khô, tiểu ít, khát nước, đòi uống liên tục.
“Nếu không có những biểu hiện này, tức trẻ không bị mất nước nhiều, bé vẫn chơi, ăn, bú khá, chúng ta có thể xử lý tại nhà, không cần sử dụng thêm kháng sinh hay thuốc cầm tiêu chảy”, BS Tiến nói.
 |
| Cha mẹ cần sớm phát hiện các dấu hiệu nặng, mất nước để có biện pháp xử trí kịp thời. Ảnh minh họa: Aboutkidhealth. |
Vị chuyên gia cho biết nguyên nhân gây tiêu chảy cấp ở trẻ thường gặp là siêu vi (virus). Một số ít trường hợp do nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc dùng kháng sinh bừa bãi, kéo dài.
“Một vài trẻ cũng có thể có biểu hiện tiêu chảy cấp do rối loạn tiêu hóa hấp thu ở ruột sau khi đổi loại sữa”, BS Tiến nói thêm.
Chăm sóc tại nhà và thời điểm cần nhập viện
BS Nguyễn Minh Tiến cho hay với những trẻ mắc tiêu chảy cấp nhưng không có triệu chứng mất nước, gia đình cần cho trẻ uống nhiều nước hơn bình thường.
Cụ thể, đối với trẻ đang bú mẹ, vị chuyên gia khuyên gia đình nên cho trẻ bú thường xuyên và lâu hơn bình thường.
“Nguyên nhân là lúc này, trẻ rất cần năng lượng để hoạt động và tăng trưởng, đồng thời cũng để chống đỡ trước bệnh tật”, BS Tiến nói.
Song song với đó, gia đình có thể cho trẻ uống bổ sung dung dịch oresol hay còn được gọi là “nước biển khô”.
BS Tiến khuyến cáo phụ huynh nên pha một gói với 1 lít nước sôi. Với trẻ dưới 2 tuổi, cần cho uống 50-100 ml sau mỗi lần bị tiêu chảy và 100-200 ml ở trẻ trên 2 tuổi.
“Khi cho trẻ uống, cần lưu ý dùng từng thìa hoặc ngụm nhỏ”, vị chuyên gia lưu ý.
Trong khi đó, ngoài các lần trẻ bị tiêu chảy, gia đình cũng có thể cho con uống bổ sung nước cháo, nước sôi… đồng thời uống viên kẽm theo đơn của bác sĩ.
Một lưu ý quan trọng khác khi trẻ mắc tiêu chảy cấp là tiếp tục cho trẻ ăn. BS Tiến cho hay tâm lý của các phụ huynh khi con bị tiêu chảy là thường không cho hoặc hạn chế để trẻ ăn, dẫn đến trẻ bị suy dinh dưỡng, từ đó làm nặng thêm tình trạng tiêu chảy.
“Lúc này cần cho trẻ ăn uống như bình thường, không cần kiêng loại thực phẩm cụ thể nào. Tuy nhiên, chúng ta có thể chia làm nhiều bữa nhỏ để trẻ dễ tiêu hóa hơn”, vị chuyên gia khuyến cáo.
Mặt khác, cha mẹ cần nhanh chóng đưa con tới bệnh viện thăm khám sau khi quan sát được một trong những biểu hiện sau:
- Trẻ rất khát, môi khô, khóc không có nước mắt
- Có máu trong phân
- Tiêu chảy trên 8 lần trong vòng 6 giờ
- Nôn nhiều, đau bụng
- Trẻ yếu đi, lừ đừ, li bì
Để phòng ngừa trẻ mắc tiêu chảy cấp, BS Tiến khuyến cáo các phụ huynh cần rửa tay cho con trước khi ăn và sau mỗi lần vệ sinh. Bản thân người chăm sóc cũng cần rửa tay sau mỗi lần làm vệ sinh cho trẻ, trước khi chế biến thức ăn hay cho trẻ ăn uống.
Vị chuyên gia nhấn mạnh: “Những chất thải của trẻ và giấy lau phải được xử lý ngay, giặt sạch tã lót và khăn trải giường bị dính phân. Thức ăn cho trẻ phải được nấu chín kỹ, không nên cho trẻ ăn thức ăn cũ”.
Cuối cùng, BS Tiến nhấn mạnh các gia đình tuyệt đối không tự ý dùng thuốc cầm ói hay cầm tiêu chảy mà không có chỉ định của bác sĩ.
Độc giả có thể tìm thêm nhiều câu chuyện truyền cảm hứng về những con người vượt qua bệnh tật và những trang sách yêu mến cuộc sống ở tuyển tập sách của Zing.
> Xem thêm: Hành trình chiến thắng bệnh tật
