Một mẫu tàu phá băng của Nga. Ảnh: Wikipedia
Nga đang xúc tiến kế hoạch phát triển mẫu tàu phá băng hạt nhân hàng đầu thế giới với ngân sách liên bang gần 1 tỷ USD trong 3 năm tới để hoàn thành Rossiya. Rossiya là tàu phá băng hạt nhân lớn nhất của Nga. Dự kiến tàu sẽ sở hữu một nhà máy hạt nhân 120 MW, mạnh gấp đôi bất kỳ tàu phá băng hạt nhân nào trước đây, Interesting Engineering hôm 15/10 đưa tin.
Tàu phá băng hạt nhân tích hợp nhà máy điện hạt nhân sản xuất năng lượng cho hệ thống đẩy của tàu. Dù chi phí vận hành cao hơn, những tàu phá băng này cung cấp lợi thế quan trọng so với tàu chạy bằng diesel, đặc biệt dọc theo tuyến Biển Bắc. Hoạt động phá băng đòi hỏi lượng điện lớn, lựa chọn tiếp nhiên liệu hạn chế dọc vùng ven biển Siberian, và độ bền cần thiết khiến tàu diesel khó vận hành ở vùng này. Tính đến nay, Nga là nước duy nhất chế tạo và vận hành tàu phá băng hạt nhân. Họ đã phát triển một số tàu từ thời Liên Xô (cũ) để thúc đẩy vận chuyển dọc tuyến Biển Bắc và hỗ trợ những căn cứ ở Bắc Cực.
Nặng 69.700 tấn, Rossiya sẽ chạy bằng điện từ hai lò phản ứng RITM-400. Khả năng phá lớp băng dày 4 m biến Rossiya thành phương tiện chủ chốt để tăng cường hoạt động vận chuyển trên biển tại vùng Bắc Cực. Tàu phá băng hạt nhân Rossiya sẽ đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy vận chuyển quanh năm khắp Bắc Cực. Với bề ngang 48 m, tàu được thiết kế để tạo ra những đường dẫn rộng trên băng, giúp các tàu chở khí hóa lỏng và tàu chở dầu đi lại an toàn qua những khu vực khắc nghiệt nhất trên tuyến Biển Bắc của Nga, đặc biệt ở đông Siberia và biển Chukchi.
Trong khi Trung Quốc tìm cách thiết lập tuyến đường vận chuyển container thường xuyên ở Bắc Cực, Rossiya có thể hộ tống đội tàu chở hàng trong tương lai. Quá trình đóng tàu phá băng Rossiya bắt đầu ở xưởng Zvezda của Nga vào ngày 7/2020 nhưng vấp phải nhiều trở ngại lớn, dẫn tới thời gian bàn giao bị lùi từ năm 2027 sang 2030. Hiện nay, tàu mới hoàn thành khoảng 15 - 20%. Mẫu tàu phá băng thuộc lớp đứng đầu sẽ giữ vai trò chủ chốt giúp xuất khẩu tài nguyên sang châu Á, nhất là Trung Quốc, trong những tháng mùa đông.
Năm 2030, Atomflot, công ty vận hành đội tàu phá băng cơ bản của Nga, đặt mục tiêu triển khai 17 tàu dọc tuyến Biển Bắc, bao gồm 13 tàu hạt nhân và 4 tàu thông thường. Hiện nay, Atomflot có 7 tàu phá băng hạt nhân đang hoạt động. Để tối ưu hóa nguồn lực, công ty lên kế hoạch sử dụng tàu phá băng thông thường ở những vịnh thuộc sông Ob và Yenisey, cho phép tất cả tàu phá băng tập trung vào khu vực phía đông thách thức hơn.
An Khang (Theo Interesting Engineering)
