Lượng nhỏ kim loại quý tìm thấy trong đá núi lửa có thể đến từ lõi trong của Trái Đất. Ảnh: Deposit Photos
Lõi Trái Đất không rỗng mà là khối cầu đặc và nóng chứa hỗn hợp kim loại quý bao gồm bạch kim, ruthenium và hầu hết vàng của hành tinh. Trên thực tế, không có cách nào để con người có thể tiếp cận kho báu tự nhiên này nằm sâu hơn 564 m dưới lớp đá rắn. Tuy nhiên, theo phát hiện gần đây tại núi lửa ở Hawaii, một lượng nhỏ các kim loại quý trên đang rò rỉ từ nơi sâu nhất của hành tinh.
"Khi kết quả đầu tiên xuất hiện, chúng tôi nhận ra chúng tôi thực sự tìm thấy vàng", Nils Messling, nhà địa hóa học tại Đại học Göttingen, Đức, cho biết. "Dữ liệu của chúng tôi xác nhận vật liệu từ lõi, bao gồm vàng và nhiều kim loại quý khác, đang rò rỉ vào lớp phủ của Trái Đất ở phía trên".
Messling và các cộng sự giải thích phát hiện trong nghiên cứu được công bố vào ngày 21/5 trên tạp chí Nature. Nhóm nghiên cứu gần đây phát hiện lượng nhỏ kim loại quý ruthenium khi phân tích mẫu đá núi lửa thu thập trên các đảo Hawaii. Cụ thể hơn, họ ghi nhận sự hiện diện bất ngờ của đồng vị ruthenium, ¹⁰⁰Ru.
Dù ¹⁰⁰Ru tồn tại trong lớp phủ của Trái Đất, nhưng nó dồi dào hơn bên trong lõi, cùng với 99,999% vàng của hành tinh và kim loại quý khác. Đó là vì trong quá trình hình thành hành tinh khoảng 4,5 tỷ năm trước, một phần ruthenium kẹt trong lõi Trái Đất đến từ nguồn khác. Sự khác biệt giữa hai dạng rutheni này nhỏ đến mức thiết bị mà các nhà địa chất sử dụng để nghiên cứu các đồng vị này chưa thể phân biệt được.
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu tại Đại học Göttingen ở Hà Lan gần đây phát triển phương pháp phân tích đồng vị mới cho phép họ làm được điều đó. Khi phân biệt hai loại đồng vị, họ phát hiện một số đá bazan núi lửa ở Hawaii có dấu hiệu ¹⁰⁰Ru cao bất thường, nghĩa là nó phải có nguồn gốc từ gần ranh giới giữa lớp lõi và lớp phủ.
Các nhà nghiên cứu kết luận lõi Trái Đất ít nhất phun ra một lượng kim loại nhỏ lên bề mặt thông qua những vụ phun trào núi lửa. "Chúng tôi giờ đây có thể chứng minh khối lượng lớn vật liệu lớp phủ siêu nóng lên tới hàng trăm triệu tỷ tấn đá có nguồn gốc từ ranh giới giữa lớp lõi và lớp phủ, nổi lên bề mặt Trái Đất hình thành các đảo trên đại dương như Hawaii", đồng tác giả nghiên cứu Matthias Wilbold cho biết. "Phát hiện của chúng tôi mở ra một góc nhìn hoàn toàn mới về sự tiến hóa của động lực bên trong hành tinh".
An Khang (Tổng hợp)
