Trong tập mới nhất của chương trình thực tế 'Gia đình Haha', các nghệ sĩ đã có dịp ghé thăm vùng biển Sa Huỳnh (Quảng Ngãi) và trải nghiệm công việc làm muối truyền thống. Bình minh trên cánh đồng muối Sa Huỳnh mang đến một khung cảnh đẹp như tranh, đối lập hoàn toàn với sự nhọc nhằn và những giờ lao động vất vả của người diêm dân.
Ảnh: Duy Khánh ZhouZhou
Nghề làm muối Sa Huỳnh: Bình thường mà phi thường - Người thường mà phi phàm
Tại vùng đất Sa Huỳnh, nghề làm muối không chỉ là công việc mưu sinh mà còn trở thành 'nghệ thuật sống'. Anh Điệp - một người con của Sa Huỳnh, từng rời quê hương mưu sinh nơi phố thị, nhưng tiếng gọi của biển, của nghề muối truyền thống đã thôi thúc anh Điệp trở về, kiên định gìn giữ bí quyết làm nên hạt muối Sa Huỳnh. Sau những giờ lao động thấm đẫm mồ hôi, câu chuyện cuộc đời anh Điệp chính là điểm chạm chân thực của chương trình.
Dù có lúc phải đối mặt với sự thiếu thốn, khắc nghiệt của thời tiết, nhưng anh Điệp và những người làm muối ở Sa Huỳnh luôn yêu nghề và kiên trì bám trụ. Với anh, nghề làm muối không chỉ là công việc nặng nhọc, mà là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa và tinh thần của người dân quê biển.
Ảnh: Phạm Duy Thuận
Lời kể mộc mạc của anh dường như luôn chứa đựng một tình yêu sâu sắc mà người dân nơi đây dành cho từng hạt muối, cùng sự gắn bó máu thịt với mảnh đất này, dù cuộc sống diêm dân vô cùng vất vả, gian khó. Câu chuyện 'làm cha' của anh Điệp và những tâm sự về trải nghiệm ở Sa Huỳnh trên trang cá nhân của Jun Phạm khiến khán giả thực sự xúc động:
'... Giữa thời buổi làm muối bạt đỡ vất vả hơn, anh diêm dân vùng biển Sa Huỳnh, Quảng Ngãi tên Điệp đã chọn ở lại và gắn bó với ruộng muối nền đất truyền thống, cái nghề quá đỗi vất vả nhọc nhằn mà nhiều người đã phải rời bỏ mưu sinh nơi khác.
Hàng ngày, người ta cứ tưởng anh đang làm muối nhưng chẳng phải vậy. Tay anh giữ chặt cái chang gỗ như một ngọn giáo không phải để chiến đấu mà để khắc họa từng đường nét trên tấm lụa lấp lánh mang tên mặt đất bằng sắc màu của nắng và gió...'
Ảnh: Phạm Duy Thuận
Rời Bản Liền, Gia đình Haha ghé miền Trung nắng gió: Những bữa cơm 'giông bão' và 'kiếp nạn' vào bếp của Jun Phạm
Không phải ngẫu nhiên mà anh Điệp trở thành điểm nhấn của tập phát sóng này. Bởi giữa thời buổi nhiều người bỏ nghề muối vì quá cực, thu nhập lại không cao, anh vẫn âm thầm bám trụ.
'Anh không nói gì nhiều nhưng chắc chắn đất trời và biển cả hiểu hết. Bởi không ai làm nghề này chỉ vì mưu sinh. Chắc hẳn phải có một thứ tình yêu rất sâu đậm và mặn mòi mới có thể trụ lại nơi nắng chang chang mà đồng vẫn ướt, gió hanh hao khiến lưng mãi còng' - Jun Phạm viết.
Từ chỗ 'một tạ muối đổi không được tô phở' thì những năm gần đây, giá muối Sa Huỳnh đã tăng lên và dao động khoảng 800-1.000 đồng/kg. Muối Sa Huỳnh được dùng để làm quà lưu niệm, cánh đồng muối trở thành điểm tham quan của du khách, là nơi neo giữ sinh kế cho diêm dân qua bao thế hệ, là máu thịt của người dân Sa Huỳnh sinh sống bên bờ biển mặn.
Không chỉ tôn vinh truyền thống, nghề làm muối Sa Huỳnh góp phần 'gìn giữ tâm hồn Việt'
Người ta thường nghĩ, làm muối đơn thuần là công việc tay chân, lặp lại theo mùa vụ. Nhưng với anh Điệp, đó là bản lĩnh, sự kiên trì - nơi mỗi hạt muối không đơn thuần là sản phẩm, nỗ lực của bản thân mà trở thành tình yêu dành cho mảnh đất cha ông để lại.
Ảnh: Duy Khánh ZhouZhou
'... Mỗi sớm lúc mặt trời vẫn chưa dẫn lối, người diêm dân tên Điệp đã bước ra ruộng muối như một nghệ sĩ bước vào xưởng vẽ: thầm lặng, nghiêm cẩn và chẳng cần khán giả. Từng vệt muối trắng hiện lên như từng sợi tơ của ký ức, căng mỏng trên mặt đất được bàn tay anh vuốt ve, nâng niu, ấp ủ!
Anh Điệp - một nghệ sĩ điêu khắc ruộng muối bằng chính cuộc đời mình nhưng chẳng ai treo tranh anh làm. Chỉ có những người con của anh, một ngày nào đó đi xa trở về bên ruộng muối trắng tinh ấy mà nghĩ thầm: 'Ba mình từng ở đây!' - Jun Phạm kể lại.
Trên mạng xã hội, hàng loạt bình luận thể hiện sự cảm phục với anh Điệp:
@Trần Kiều Tiên: Chặng 1 chị Thông, chặng 2 anh Điệp. Hai anh chị đã gửi đến cho chúng ta rất nhiều 'Thông Điệp' về cuộc sống đầy ý nghĩa này.
@Phạm Duyên: Trời ơi chú dễ thương quá! Chương trình sao giỏi tìm vậy? Chặng nào cũng mê các anh chị, cô chú bản địa.
@Dyn: Chúc gia đình nhiều sức khoẻ, xem xong chương trình thấy khâm phục chú quá, vừa là người cha tâm lý, vừa là người diêm dân phi thường.
@Hà My: Yêu mến chú vô cùng, chất phác thật thà, chúc chú nhiều sức khỏe, muối Sa Huỳnh sẽ phát triển ạ, chú ơi 5 báo anh, báo em đã đền ruộng muối cho chú chưa ạ?
@Võ Giang Thanh: Làm cách nào mà chương trình mình tìm ra những local tour guide vừa chất lượng vừa có mindset đỉnh vị ạ?
@Sơn Phùng: Xem cuộc sống ở miền biển, cái nghề làm muối, cái thời tiết nắng nóng, nhìn người nào cũng đen, cũng gầy, cũng vất vả , nói chung là khắc nghiệt. Mà thấy người ta vẫn hăng say lao động, vui vẻ, thật là tuyệt vời!
@Trần Tantan: Người quê em chân chất thiệt thà vậy đó. Anh Điệp ở xóm em chính là mẫu người đàn ông chịu thương chịu khó, gồng gánh vì gia đình. Cũng cảm ơn chương trình rất nhiều vì đã đến với xóm nhỏ quê em, góp phần quảng bá hình ảnh đẹp đẽ làng muối Tân Diêm, Sa Huỳnh.
Ngoài việc kể lại câu chuyện, chương trình còn giúp quảng bá hình ảnh làng nghề làm muối Sa Huỳnh, gợi nhớ về ký ức tuổi thơ của những người con xa quê. Không chỉ là công việc mưu sinh, nghề làm muối ở Sa Huỳnh chính là niềm tự hào của người dân nơi đây. Những ai từng sinh ra ở miền biển, từng đi qua ruộng muối, hẳn sẽ nhìn thấy hình ảnh của cha mình, ông mình trong dáng lưng còng của anh Điệp.
Giữa thời đại công nghệ, khi nghề truyền thống dần có nguy cơ bị mai một, thì người như anh Điệp ở Sa Huỳnh chính là minh chứng cho tình yêu mãnh liệt và sự kiên cường bám trụ với quê hương. Không phải ai cũng đủ kiên nhẫn để giữ lại một nghề cực nhọc, nhưng nhờ có những người như anh, hạt muối quê hương Sa Huỳnh được sinh ra từ nắng, lấp lánh giữa trời sẽ mãi ngập tràn yêu thương và giữ trọn vị mặn mà, tinh khiết.
Ảnh: Gia đình Haha
Lời chia sẻ giản dị của anh Điệp - người nghệ sĩ điêu khắc ruộng muối bằng chính cuộc đời mình chứa đựng triết lý sống sâu sắc. Có những điều mà tiền bạc chẳng thể nào mua được - ấy là sự bình yên của tâm hồn, tình yêu với nghề và tình yêu quê hương: 'Mình biết đủ là nó đủ các bạn ạ! Người ta có cái này nhưng thiếu cái kia. Mình có cảnh bình minh, chim cò bay lượn trên bầu trời, tuyệt vời lắm mọi người!'.
