Quán cà phê Tô Tô tọa lạc tại số 23 phố Châu Long, thuộc dãy 20 căn nhà do cụ Hợi - người tiên phong quy hoạch khu phố từ đầu thế kỷ XX xây dựng. Năm 1924, cụ Hợi mua đất dãy số lẻ và cho dựng 20 căn được đánh số từ 7 đến 27, với diện tích và thiết kế đồng bộ. Sau hơn một thế kỷ, ngôi nhà số 23 là căn duy nhất còn vẹn nguyên dáng dấp ban đầu.
Căn nhà bị bỏ hoang từ khoảng năm 1990. Đến năm 2022, nhóm nghiên cứu thuộc Unesco YCC Hanoi đã thuê lại và phục hồi không gian này trong khuôn khổ dự án 'Đưa rừng về phố'.
Quán cà phê Tô Tô tọa lạc tại số 23 phố Châu Long, thuộc dãy 20 căn nhà do cụ Hợi - người tiên phong quy hoạch khu phố từ đầu thế kỷ XX xây dựng. Năm 1924, cụ Hợi mua đất dãy số lẻ và cho dựng 20 căn được đánh số từ 7 đến 27, với diện tích và thiết kế đồng bộ. Sau hơn một thế kỷ, ngôi nhà số 23 là căn duy nhất còn vẹn nguyên dáng dấp ban đầu.
Căn nhà bị bỏ hoang từ khoảng năm 1990. Đến năm 2022, nhóm nghiên cứu thuộc Unesco YCC Hanoi đã thuê lại và phục hồi không gian này trong khuôn khổ dự án 'Đưa rừng về phố'.
Không gian quán gồm cả trong nhà và ngoài trời. Khu vực bên trong khá nhỏ, chỉ đủ chỗ cho khoảng 12 khách cùng lúc.
Không gian quán gồm cả trong nhà và ngoài trời. Khu vực bên trong khá nhỏ, chỉ đủ chỗ cho khoảng 12 khách cùng lúc.
Quán được trang trí với một gian bếp xưa mộc mạc: bếp lò đất ba hộc đặt ấm nước, nồi đất, cối giã nhỏ; bên cạnh là những chum vại sành cỡ lớn, rổ rá, quang gánh, chổi rơm treo trên bức tường gạch cũ loang lổ. Trên cao, hàng cốc gỗ, bầu khô, chiếc gương tròn và mặt nạ dân gian tạo nên điểm nhấn hoài cổ. Một góc nhỏ có chậu cây xanh, tủ gỗ và bức tranh chân dung vẽ tay. Tất cả hòa quyện, mang lại cảm giác thân thuộc như trở về bếp lửa của những ngôi nhà ngày xưa.
Quán được trang trí với một gian bếp xưa mộc mạc: bếp lò đất ba hộc đặt ấm nước, nồi đất, cối giã nhỏ; bên cạnh là những chum vại sành cỡ lớn, rổ rá, quang gánh, chổi rơm treo trên bức tường gạch cũ loang lổ. Trên cao, hàng cốc gỗ, bầu khô, chiếc gương tròn và mặt nạ dân gian tạo nên điểm nhấn hoài cổ. Một góc nhỏ có chậu cây xanh, tủ gỗ và bức tranh chân dung vẽ tay. Tất cả hòa quyện, mang lại cảm giác thân thuộc như trở về bếp lửa của những ngôi nhà ngày xưa.
Hiện quán do anh Y Tô Tô Kbruôr, người Ê Đê, thường được gọi là Tô, sinh năm 2000, quê ở xã Cư M’gar (Đắk Lắk) quản lý.
Trước đây, anh theo học tại Đại học Văn hóa Hà Nội. Sau khi tốt nghiệp, anh làm trong lĩnh vực tổ chức sự kiện và du lịch khoảng hai năm rồi quyết định nghỉ để mở quán. Về pha chế, Tô học thêm tại Hà Nội, đặc biệt ở Làng Văn hóa Du lịch các Dân tộc Việt Nam, nơi có nghệ nhân Ê Đê hướng dẫn. Một số món như cà phê muối, bạc xỉu được anh học từ nghệ nhân, còn cà phê truyền thống thì giữ nguyên cách làm từ buôn làng.
'Tôi bắt đầu mở quán từ đầu tháng 5. Trước đó từng có thời gian đạp xe bán cà phê dạo quanh Hà Nội khoảng hai tháng để giới thiệu văn hóa cà phê Ban Mê, nhưng gia đình không ủng hộ. Sau này, được anh chị khóa trên và thầy cô giới thiệu về dự án ở đây, tôi thấy không gian phù hợp với mô hình mình theo đuổi nên quyết định gắn bó và mở quán', Tô chia sẻ.
Hiện quán do anh Y Tô Tô Kbruôr, người Ê Đê, thường được gọi là Tô, sinh năm 2000, quê ở xã Cư M’gar (Đắk Lắk) quản lý.
Trước đây, anh theo học tại Đại học Văn hóa Hà Nội. Sau khi tốt nghiệp, anh làm trong lĩnh vực tổ chức sự kiện và du lịch khoảng hai năm rồi quyết định nghỉ để mở quán. Về pha chế, Tô học thêm tại Hà Nội, đặc biệt ở Làng Văn hóa Du lịch các Dân tộc Việt Nam, nơi có nghệ nhân Ê Đê hướng dẫn. Một số món như cà phê muối, bạc xỉu được anh học từ nghệ nhân, còn cà phê truyền thống thì giữ nguyên cách làm từ buôn làng.
'Tôi bắt đầu mở quán từ đầu tháng 5. Trước đó từng có thời gian đạp xe bán cà phê dạo quanh Hà Nội khoảng hai tháng để giới thiệu văn hóa cà phê Ban Mê, nhưng gia đình không ủng hộ. Sau này, được anh chị khóa trên và thầy cô giới thiệu về dự án ở đây, tôi thấy không gian phù hợp với mô hình mình theo đuổi nên quyết định gắn bó và mở quán', Tô chia sẻ.
Theo Tô, giai đoạn đầu mở quán gặp nhiều khó khăn khi lượng khách quá ít, bản thân lại chưa biết cách thu hút nên gần như không có lợi nhuận, trung bình mỗi ngày chỉ đón khoảng 10 khách. Từ tháng 9, nhờ hiệu ứng mạng xã hội, quán dần được nhiều người biết đến, lượng khách ổn định hơn, đủ để duy trì hoạt động.
'Với lượng khách hiện tại, tôi có thể duy trì quán một cách ổn định. Nhưng nếu quá đông, chắc chắn sẽ khó phục vụ hết. Không gian này vốn mang nét hoài cổ, để mọi người tìm được sự thư giãn, nên khách vừa đủ sẽ tốt hơn cho trải nghiệm chung', Tô chia sẻ.
Theo Tô, giai đoạn đầu mở quán gặp nhiều khó khăn khi lượng khách quá ít, bản thân lại chưa biết cách thu hút nên gần như không có lợi nhuận, trung bình mỗi ngày chỉ đón khoảng 10 khách. Từ tháng 9, nhờ hiệu ứng mạng xã hội, quán dần được nhiều người biết đến, lượng khách ổn định hơn, đủ để duy trì hoạt động.
'Với lượng khách hiện tại, tôi có thể duy trì quán một cách ổn định. Nhưng nếu quá đông, chắc chắn sẽ khó phục vụ hết. Không gian này vốn mang nét hoài cổ, để mọi người tìm được sự thư giãn, nên khách vừa đủ sẽ tốt hơn cho trải nghiệm chung', Tô chia sẻ.
'Người Ê Đê vốn nổi tiếng với văn hóa cà phê Ban Mê, một phần làm nên tên tuổi cà phê Đắk Lắk ngày nay. Khác với nhiều nơi rang bằng máy, cà phê của gia đình tôi vẫn rang thủ công bằng củi, tạo mùi khói đặc trưng. Toàn bộ cà phê được chuẩn bị sẵn từ Đắk Lắk rồi đưa ra Hà Nội, tại quán chỉ việc pha phin, không rang lại.
Đặc biệt, tôi không biến tấu, mà giữ nguyên hương vị, tỷ lệ nước và cà phê y hệt như ở buôn làng, để mỗi ly cà phê vẫn mang trọn tinh thần gốc Ê Đê', chủ quán nói.
'Người Ê Đê vốn nổi tiếng với văn hóa cà phê Ban Mê, một phần làm nên tên tuổi cà phê Đắk Lắk ngày nay. Khác với nhiều nơi rang bằng máy, cà phê của gia đình tôi vẫn rang thủ công bằng củi, tạo mùi khói đặc trưng. Toàn bộ cà phê được chuẩn bị sẵn từ Đắk Lắk rồi đưa ra Hà Nội, tại quán chỉ việc pha phin, không rang lại.
Đặc biệt, tôi không biến tấu, mà giữ nguyên hương vị, tỷ lệ nước và cà phê y hệt như ở buôn làng, để mỗi ly cà phê vẫn mang trọn tinh thần gốc Ê Đê', chủ quán nói.
Anh Tô Tô chia sẻ, cà phê của người Ê Đê mang hai nét đặc trưng rõ rệt. Thứ nhất là 'ba lần chín': chín trên cây khi quả đỏ mọng, chín trên lửa khi rang xay, và chín trong nước khi hòa cùng dòng nước sôi để tạo nên hương vị trọn vẹn.
Thứ hai là văn hóa uống chung. Ở buôn làng, khách đến nhà, dù năm hay mười người cũng chỉ có một ly cà phê duy nhất để chuyền tay nhau cùng thưởng thức. Thói quen này không chỉ gói trong hương vị, mà còn gửi gắm tinh thần gắn kết và ý niệm về một nguồn cội chung.
Anh Tô Tô chia sẻ, cà phê của người Ê Đê mang hai nét đặc trưng rõ rệt. Thứ nhất là 'ba lần chín': chín trên cây khi quả đỏ mọng, chín trên lửa khi rang xay, và chín trong nước khi hòa cùng dòng nước sôi để tạo nên hương vị trọn vẹn.
Thứ hai là văn hóa uống chung. Ở buôn làng, khách đến nhà, dù năm hay mười người cũng chỉ có một ly cà phê duy nhất để chuyền tay nhau cùng thưởng thức. Thói quen này không chỉ gói trong hương vị, mà còn gửi gắm tinh thần gắn kết và ý niệm về một nguồn cội chung.
Nhiều vật dụng trong quán là kỷ vật bà con buôn gửi tặng, từ áo truyền thống, nông cụ đến tranh thủ công được mang từ Đắk Lắk ra Hà Nội. Đặc biệt, bộ trang phục Ê Đê treo trang trọng ở một góc, để du khách ghé thăm có thể chiêm ngưỡng và cảm nhận trọn vẹn tinh thần văn hóa trong không gian quán.
Nhiều vật dụng trong quán là kỷ vật bà con buôn gửi tặng, từ áo truyền thống, nông cụ đến tranh thủ công được mang từ Đắk Lắk ra Hà Nội. Đặc biệt, bộ trang phục Ê Đê treo trang trọng ở một góc, để du khách ghé thăm có thể chiêm ngưỡng và cảm nhận trọn vẹn tinh thần văn hóa trong không gian quán.
Trên bức tường gạch cũ loang lổ, một tấm biển viết tay bằng sơn đỏ nổi bật gây ấn tượng mạnh: 'Wc - No, Wifi - No'. Thông điệp mộc mạc nhưng dí dỏm, như một lời nhắn gửi rằng ở quán không có wifi, cũng chẳng có nhà vệ sinh, chỉ có thiên nhiên và không gian yên bình để du khách tận hưởng trọn vẹn.
Trên bức tường gạch cũ loang lổ, một tấm biển viết tay bằng sơn đỏ nổi bật gây ấn tượng mạnh: 'Wc - No, Wifi - No'. Thông điệp mộc mạc nhưng dí dỏm, như một lời nhắn gửi rằng ở quán không có wifi, cũng chẳng có nhà vệ sinh, chỉ có thiên nhiên và không gian yên bình để du khách tận hưởng trọn vẹn.
Theo thời gian, ngôi nhà xuống cấp nghiêm trọng, phần mái ngói mục nát, thủng loang lổ để lộ khung gỗ cũ kỹ, từng mảng tường gạch trơ trọi, bong chóc và nứt vỡ.
Theo thời gian, ngôi nhà xuống cấp nghiêm trọng, phần mái ngói mục nát, thủng loang lổ để lộ khung gỗ cũ kỹ, từng mảng tường gạch trơ trọi, bong chóc và nứt vỡ.
Khi bước vào khoảng sân nhỏ bên trong, khách sẽ bắt gặp một chiếc lồng tre dựng thủ công giữa nền sỏi, bên trong đặt vài chiếc ghế nhựa đỏ giản dị. Ngồi ở đây, thực khách có thể phóng tầm mắt qua lối đi hẹp, ngước nhìn lên khu tầng thượng và cảm nhận rõ nét sự giao thoa giữa không gian cũ kỹ, hoang sơ với nét mộc mạc.
Khi bước vào khoảng sân nhỏ bên trong, khách sẽ bắt gặp một chiếc lồng tre dựng thủ công giữa nền sỏi, bên trong đặt vài chiếc ghế nhựa đỏ giản dị. Ngồi ở đây, thực khách có thể phóng tầm mắt qua lối đi hẹp, ngước nhìn lên khu tầng thượng và cảm nhận rõ nét sự giao thoa giữa không gian cũ kỹ, hoang sơ với nét mộc mạc.
Tầng thượng quán chỉ đặt một chiếc bàn gỗ dài, thích hợp cho nhóm bạn ngồi trò chuyện. Tuy nhiên, việc di chuyển lên khá bất tiện do cầu thang gỗ nhỏ, hẹp và dốc.
Tầng thượng quán chỉ đặt một chiếc bàn gỗ dài, thích hợp cho nhóm bạn ngồi trò chuyện. Tuy nhiên, việc di chuyển lên khá bất tiện do cầu thang gỗ nhỏ, hẹp và dốc.
Phùng Hải Anh (20 tuổi, sống tại phố Phan Bội Châu) cho biết lần đầu đến quán là do bạn bè rủ đi. Điều khiến cô ấn tượng là không gian mộc mạc, giản dị. 'Quán tuy hơi chật nhưng vẫn mang lại cảm giác gần gũi, dễ chịu', Hải Anh chia sẻ.
Phùng Hải Anh (20 tuổi, sống tại phố Phan Bội Châu) cho biết lần đầu đến quán là do bạn bè rủ đi. Điều khiến cô ấn tượng là không gian mộc mạc, giản dị. 'Quán tuy hơi chật nhưng vẫn mang lại cảm giác gần gũi, dễ chịu', Hải Anh chia sẻ.
Menu của quán khá gọn, chủ yếu là cà phê đen, sữa, muối, bạc xỉu, trứng; cùng vài lựa chọn khác như ca cao hay matcha cốt dừa, giá dao động 25.000 - 50.000 đồng. Hương vị được đánh giá ổn so với mức giá, tuy nhiên không gian trong quán khá nhỏ, chỗ để xe hạn chế. Quán mở cửa từ 8h đến 23h, nhưng đôi khi đóng cửa bất chợt theo tâm trạng của chủ.
Menu của quán khá gọn, chủ yếu là cà phê đen, sữa, muối, bạc xỉu, trứng; cùng vài lựa chọn khác như ca cao hay matcha cốt dừa, giá dao động 25.000 - 50.000 đồng. Hương vị được đánh giá ổn so với mức giá, tuy nhiên không gian trong quán khá nhỏ, chỗ để xe hạn chế. Quán mở cửa từ 8h đến 23h, nhưng đôi khi đóng cửa bất chợt theo tâm trạng của chủ.
Tùng Đinh
