Dưới tiết trời se lạnh và thoảng hương hoa sữa mùa thu, gần 1.000 khán giả có mặt tại Nhà hát Hồ Gươm, tối 4/11 để bước vào ''cánh cửa âm nhạc'' của Dương Thụ. Hơn 20h, show bắt đầu với tiếng cello của nghệ sĩ Bùi Hà Miên trong tác phẩm Bài hát thu về - chủ đề của chương trình. Nhạc sĩ Dương Thụ cho biết chọn mùa thu làm tựa đề chỉ là cái cớ cho ông mở lòng về những điều không thể chạm tới.
Trong lời mở đầu, ông bộc bạch: ''Sống mùa đông và biết chắc mình chỉ có thể ở lại mùa đông lại hát về mùa xuân. Sống trong con hẻm chật chội lại hát về biển rộng. Ngoài bốn mươi tuổi chẳng có một mối tình thật sự nào, vẫn chưa bao giờ chạm được vào bàn tay em lại luôn hát về tình yêu trong sáng. Đó là một nghịch lý và cái nghịch lý ấy đã tạo thành tôi, đã sinh ra những bài hát mà tôi viết trong hơn nửa thế kỷ sống''.
Hồng Nhung hát ''Họa mi hót trong mưa''.
Cảm xúc hoài niệm là mạch chảy âm nhạc chính của chương trình. Trong hai phần, các ca khúc không chỉ gợi nhắc những cảm xúc trong tình yêu mà còn chất chứa suy tư của nhạc sĩ về quê hương. Nỗi trăn trở, khao khát yêu thương của chàng trai đôi mươi được khơi gợi qua loạt ca khúc Trở về (Tấn Minh), Tháng tư về (Khánh Linh), Điều còn mãi (Bằng Kiều). Hát Họa mi hót trong mưa, Hồng Nhung thu hút bởi cách xử lý mộc mạc, tựa lời thủ thỉ, đưa người nghe về miền ký ức của riêng họ. Thể hiện Gọi anh, ca sĩ Vũ Thắng Lợi và Đào Tố Loan mang đến sự kết hợp ăn ý với chất giọng trầm bổng hòa quyện, khắc họa nỗi nhớ trong tình yêu, khát vọng sống mãnh liệt ở từng ca từ của nhạc sĩ Dương Thụ.
Qua tiếng hát Khánh Linh, Tôi mơ có một quê hương để trở về vang lên như lời tự sự của nhạc sĩ về nơi mình sinh ra, lớn lên. Ông nói: ''Càng già, càng đi xa, ta càng nhớ về nó. Nhưng cuộc sống thay đổi quá nhanh nó không còn như ta muốn. Biết là phải như thế nhưng vẫn buồn, vẫn đầy tiếc nuối''.
Bên cạnh nhìn lại chân dung âm nhạc với sự nghiệp sáng tác hơn nửa thế kỷ, chương trình còn là dịp để những giọng ca ôn ký ức về ông. Hồng Nhung - một thành viên trong ''gia đình âm nhạc'' của Dương Thụ - nói mang ơn nhạc sĩ, đồng thời chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ ông. Khi Hồng Nhung 15 tuổi, ông đã đến nhà thuyết phục bố ca sĩ cho chị tham gia Hội diễn ca múa nhạc lần thứ tư ở Hải Phòng. Năm ấy, chị là gương mặt nhỏ nhất tham gia và đoạt huy chương vàng.
''Chú là người đưa tôi từ sân khấu thiếu nhi đến chuyên nghiệp, chỉ dạy cho tôi nhiều bài học, không chỉ âm nhạc mà còn cách nhìn nhận cuộc sống. Tôi coi chú như gia đình của mình, là nơi nương tựa'', Hồng Nhung nói. Tại đêm nhạc, ngoài kịch bản, chị bất ngờ thể hiện thêm một nửa ca khúc Vẫn hát lời tình yêuđể tri ân nhạc sĩ, cho rằng đây là tác phẩm không thể thiếu khi nhắc đến ông.
Một phần bản nhạc ''Vẫn hát lời tình yêu'' qua tiếng hát Hồng Nhung.
Ca sĩ Tấn Minh nói biết ơn khi lần đầu được biểu diễn trong show của nhạc sĩ Dương Thụ. Tuổi thơ của anh gắn liền âm nhạc của ông và các nhạc sĩ Phú Quang, Nguyễn Cường qua các bài hát trên radio. Khi nghe ông nói bản thân viết nhạc về Hà Nội không hay, Tấn Minh cho rằng nhạc sĩ vẫn truyền tải những cảm nhận riêng biệt, nhẹ nhàng nhưng sâu lắng.
Sự xuất hiện của những gương mặt trẻ mang đến làn gió mới cho âm nhạc Dương Thụ. Orange là ca sĩ trẻ hiếm hoi được mời hát tại đêm nhạc của ông sau nhiều đề xuất, cân nhắc kỹ lưỡng của ban tổ chức. Bằng chất giọng giàu cảm xúc, ca sĩ gửi tâm tình qua tác phẩm Nghe mưa. Cô cũng được cổ vũ khi kết hợp Thanh Lam ca khúc Cho em một ngày. Với chất giọng dày, diva ''nâng đỡ'' cho đàn em, đồng thời tiết chế nội lực ở những phần hòa giọng.
Thanh Lam song ca Orange. Tại chương trình, nhạc sĩ Dương Thụ đảm nhận vai trò giám đốc nghệ thuật, nhạc sĩ Hoài Sa là phối khí chính, dàn nhạc giao hưởng Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam đồng hành.
Ca sĩ Trần Nguyễn Minh Đức khép lại đêm nhạc với bài hát Bay vào ngày xanh, truyền tải tinh thần tích cực. Theo nhạc sĩ, cuộc đời ông có nhiều nỗi buồn nhưng ký ức vẫn hiện diện những ngày xanh thẳm. Ông duy trì ''màu xanh'' ấy trong tâm hồn, cố gắng ''vỗ cánh'' thật cao để tránh khỏi đau khổ.
Các tiết mục trong chương trình nối tiếp nhau, ít lời dẫn xen kẽ, duy trì cảm xúc liền mạch cho người nghe, níu chân họ suốt gần ba giờ. Nhạc sĩ Dương Thụ cho biết xúc động, biết ơn khi thấy khán phòng được lấp kín, bởi ''không có khán giả thì cũng chẳng có nhạc sĩ''.
Phần đông người nghe ở độ trung tuổi, yêu mến nhạc Dương Thụ nhiều năm. Khán giả Ngọc Linh, 43 tuổi, Hà Nội, nhận định các bài hát được chọn lọc phù hợp từng ca sĩ, đưa chị trở về tuổi thơ. Ca từ giàu triết lý nhân sinh của một số ca khúc giúp khán giả lưu giữ những ký ức đã qua đồng thời hướng đến những điều tốt đẹp.
Bài hát thu về là số thứ năm trong chuỗi chương trình Cửa sổ âm nhạc - được tổ chức lần đầu vào năm 2013 với chủ đề Dương Thụ và những câu chuyện kể. Năm 2015, 2016, ông lần lượt tổ chức số thứ hai, ba với các chủ đề lần lượt làDương Thụ - Tôi mơ một giấc mơ, Dương Thụ - Bài hát ru mùa đông. Số thứ tư diễn ra năm 2018, đánh dấu lần đầu nhạc sĩ làm liveshow ở TP HCM.
Nhạc sĩ Dương Thụ, 82 tuổi, sinh ở Hà Nội, sống và làm việc ở TP HCM từ năm 1977. Ông còn có các bút danh Trần Xuân Nam, Vân Đình, Ái Nhạc. Những bài hát đầu tiên của ông được thể hiện trên sân khấu nơi đây. Thập niên 1990, khán giả Hà Nội biết đến ông nhiều hơn do phần lớn ca khúc của nhạc sĩ được những giọng ca ở thủ đô thể hiện. Nhạc sĩ nổi tiếng với loạt sáng tác như Lắng nghe mùa xuân về, Mong về Hà Nội, Mặt trời dịu êm.
Bài, video: Phương Linh
