Vụ Công ty TNHH Ngọc Linh san gạt đất rừng ở Thái Nguyên: UBND xã Bằng Thành báo cáo gì?GĐXH - Liên quan đến việc Công ty TNHH Ngọc Linh đã tự ý đưa máy móc vào san ủi, mở đường, xây dựng nhà xưởng, công trình phụ trợ trên đất rừng khi chưa hoàn thiện thủ tục pháp lý, vào tháng 9/2025, UBND xã Bằng Thành đã có văn bản gửi UBND tỉnh Thái Nguyên đề nghị xử lý.
Chưa xuất trình được giấy tờ
Ngày 23/10, lực lượng kiểm lâm tỉnh Thái Nguyên đã tiến hành kiểm tra khu vực rừng bị san ủi tại thôn Phja Đăm, Pác Nặm (xã Bằng Thành). Qua kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện nhiều sai phạm "nở ra" so với các lần kiểm tra trước đó.
Theo biên bản được lập cùng ngày, phía Công ty TNHH Ngọc Linh đã cử ông Trần Văn Huấn – Giám đốc điều hành mỏ – tham gia làm việc cùng đoàn công tác.
Tại buổi làm việc, đại diện công ty chỉ cung cấp được một số giấy tờ như: Quyết định số 2152/QĐ-BNNMT ngày 16/6/2025 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án "Đầu tư xây dựng công trình khai thác và chế biến quặng chì - kẽm khu vực Phja Đăm - Khuổi Mạn, xã Bằng Thành, huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn"; Quyết định số 4030/QĐ-BNNMT ngày 29/9/2025 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc đính chính nội dung Quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án trên; Quyết định số 1282/QĐ-UBND ngày 06/10/2023 của UBND tỉnh Bắc Kạn (trước sáp nhập) chấp thuận chủ trương đầu tư và nhà đầu tư công trình khai thác, chế biến quặng chì - kẽm khu vực Phja Đăm - Khuổi Mạn; cùng một số văn bản, bản đồ liên quan khác.
Hình ảnh nhìn từ trên cao đường mở từ thôn Phja Đăm đi thôn Pác Nặm.
Ngoài những giấy tờ trên, ông Huấn không xuất trình thêm hồ sơ nào khác cho tổ công tác.
"Hiện tại, Công ty TNHH Ngọc Linh chưa thực hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, rừng sang mục đích khác theo quy định" – đại diện Công ty TNHH Ngọc Linh thừa nhận trong biên bản làm việc.
Số lượng đất, rừng bị san gạt vượt so với những đợt kiểm tra trước đó
Trong quá trình kiểm tra, tổ công tác sử dụng máy định vị vệ tinh GPS Map 78 để đo, xác định cụ thể các vị trí san ủi. Kết quả cho thấy tuyến đường bị san ủi có chiều rộng trung bình 7m, tổng chiều dài 2.912,43m, tổng diện tích san ủi 20.387,01m². Cụ thể, nền đường cũ rộng khoảng 3m, dài 2.912,43m, diện tích 8.737,29m². Phần mở rộng thêm có chiều rộng trung bình 4m, diện tích 11.649,72m².
Qua thực địa, số cây rừng bị thiệt hại phần lớn đã bị vùi lấp. Tổ công tác chỉ ghi nhận còn 11 cây bị vùi lấp một phần, phần còn lại đo được có khối lượng 2,915 m³.
Những tuyến đường mới mở xuyên qua đất rừng ở thôn Phja Đăm, xã Bằng Thành (Thái Nguyên) đang khiến dư luận lo ngại.
Đối chiếu với bản đồ quy hoạch lâm nghiệp quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quyết định số 895/QĐ-TTg ngày 24/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ), tuyến đường bị san ủi đi qua 26 lô đất. Trong đó: 14 lô thuộc quy hoạch rừng sản xuất tự nhiên, dài 1.245,59m; 5 lô thuộc rừng sản xuất là rừng trồng, dài 505,67m; 3 lô thuộc đất nông nghiệp, đất trống, dài 238,62m; 4 lô nằm ngoài quy hoạch lâm nghiệp, dài 922,57m.
Còn theo Bản đồ quy hoạch 3 loại rừng tỉnh Bắc Kạn (Quyết định số 1794/QĐ-UBND ngày 26/10/2018), tuyến đường nói trên đi qua 27 lô. Cụ thể: 14 lô rừng sản xuất tự nhiên, dài 1.250,38m; 4 lô rừng trồng, dài 277,77m; 4 lô đất nông nghiệp, đất trống, dài 465,29m; 5 lô ngoài quy hoạch lâm nghiệp, dài 918,99m.
Tại hiện trường, Trưởng thôn Phja Đăm, Pác Nặm và đại diện Công ty TNHH Ngọc Linh cùng xác nhận, tuyến đường bị san ủi được mở rộng dựa trên nền đường cũ do người dân trong thôn tự mở từ nhiều năm trước để đi lại, vận chuyển gỗ rừng trồng. Nền đường cũ rộng khoảng 3m, công ty mở rộng thêm 4m.
Đường được mở quang co qua giữa rừng cây.
Đại diện Công ty TNHH Ngọc Linh thừa nhận đã tiến hành san ủi trên nền đường cũ mà chưa hoàn tất thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất, rừng.
"Việc mở đường từ thôn Phja Đăm đi thôn Pác Nặm được sự đồng thuận của các hộ gia đình, cá nhân hai thôn, nhằm đáp ứng nguyện vọng phát triển kinh tế, thuận tiện đi lại, vận chuyển; đồng thời, cũng giúp Công ty TNHH Ngọc Linh thuận lợi hơn trong việc chuẩn bị thăm dò, triển khai dự án, đảm bảo tiến độ" – trích biên bản làm việc.
Có thể thấy, việc doanh nghiệp tự ý san ủi, mở rộng đường lâm nghiệp khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng là hành vi có dấu hiệu xâm phạm đến tài nguyên rừng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn địa chất, xói mòn và sạt lở đất đe dọa tính mạng, sức khỏe người dân tại khu vực có địa hình dốc như Bằng Thành.
Dư luận địa phương cho rằng, cần làm rõ trách nhiệm của Công ty TNHH Ngọc Linh cũng như vai trò của chính quyền xã Bằng Thành và huyện Pác Nặm (cũ) trong việc để xảy ra tình trạng này. Nếu không được kiểm tra, xử lý nghiêm, đây có thể trở thành "tiền lệ xấu", khiến nhiều khu rừng khác tiếp tục bị "băm nát" dưới danh nghĩa "mở đường phục vụ dân sinh".
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.
