Điều kiện hưởng lương hưu từ ngày 1/7
Theo quy định mới tại Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025), người lao động đóng BHXH từ đủ 15 năm trở nên sẽ được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.
Năm 2025, tuổi nghỉ hưu với nam là 61 tuổi 3 tháng, nữ là 56 tuổi 8 tháng và tăng theo lộ trình cho đến khi đạt 62 tuổi với nam vào năm 2028 và nữ 60 tuổi vào năm 2035. Thời gian đóng BHXH làm điều kiện rút ngắn 5 năm so với hiện hành.
Từ 1/7/2025, nhiều người không có lương hưu mừng thầm khi được hưởng trợ cấp đặc biệt
Quy định mới về hình thức nhận lương hưu từ 1/7/2025, người hưởng chế độ nên biết
Từ 1/7/2025, cách tính lương hưu có sự thay đổi?
Theo quy định, với người bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng đặc biệt khó khăn được nghỉ hưu sớm hơn nhưng không quá 5 năm. Điều kiện là có tổng thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên khi làm các công việc trên, hoặc công tác ở vùng đặc biệt khó khăn kể cả nơi có phụ cấp khu vực 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021.
Tuổi nghỉ hưu thấp hơn tối đa 5 năm còn áp dụng với ba nhóm đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên gồm sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ công an; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí; dân quân thường trực, trừ trường hợp quy định khác tại các luật chuyên ngành.
Người thuộc ba nhóm này được nghỉ hưu sớm tối đa 10 tuổi so với quy định nếu làm việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, công tác tại vùng đặc biệt khó khăn, nơi phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trước ngày 1/1/2021; người nhiễm HIV/AIDS do tai nạn khi làm nhiệm vụ.
Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định rõ, tuổi nghỉ hưu sớm tối đa 10 năm còn áp dụng với lao động khai thác than trong hầm lò, nhiễm HIV/AIDS do tai nạn khi làm nhiệm vụ mà đóng từ đủ 15 năm BHXH trở lên.
Người suy giảm khả năng lao động đóng BHXH bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên được hưởng lương hưu mức thấp hơn nếu thuộc một trong các trường hợp: thấp hơn tối đa 5 tuổi so với quy định và suy giảm khả năng lao động từ 61 đến dưới 81%; thấp hơn tối đa 10 tuổi và suy giảm 81% trở lên; làm nghề nặng nhọc, độc hại từ đủ 15 năm trở lên và suy giảm 61% trở lên.
Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, lao động đóng từ đủ 15 năm BHXH trở lên được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu. Ảnh minh họa: TL
Quy định mức hưởng lương hưu bảo hiểm xã hội
Theo Bảo hiểm xã hội, mức hưởng lương hưu hàng tháng và một lần cho đối tượng tham gia BHXH bắt buộc được quy định tại Điều 99 và Điều 100 Luật bảo hiểm xã hội năm 2024.
Mức hưởng lương hưu hàng tháng BHXH bắt buộc
Theo quy định tại Điều 99, Luật BHXH 2024, mức hưởng lương hưu hàng tháng đối với người tham gia BHXH bắt buộc như sau:
Lao động nữ: Mức lương hưu tương đương 45% mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH (quy định tại Điều 104 của Luật này) đối với 15 năm đóng BHXH. Sau đó, mỗi năm đóng thêm được tính 2%, với mức hưởng tối đa là 75%.
Lao động nam: Mức hưởng 45% mức bình quân thu nhập, áp dụng cho 20 năm đóng BHXH. Mỗi năm đóng bổ sung được tính thêm 2%, với giới hạn tối đa là 75%.
Trường hợp lao động nam có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng được tính là 40% mức bình quân thu nhập, tương ứng 15 năm đóng BHXH. Mỗi năm đóng thêm được tính 1%.
Đối với người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu, nhưng có thời gian đóng BHXH theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, nếu tổng thời gian đóng BHXH tại Việt Nam dưới 15 năm, thì mỗi năm đóng được tính 2,25% mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH theo Điều 104 của Luật này.
Mức trợ cấp một lần khi nghỉ hưu
Lao động nam có thời gian đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) vượt quá 35 năm, lao động nữ có thời gian đóng BHXH vượt quá 30 năm thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu, còn được nhận trợ cấp một lần, với mức hưởng được quy định tại Điều 100 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 như sau:
Mức trợ cấp một lần cho mỗi năm đóng vượt quá số năm quy định tại khoản 1 Điều này được tính bằng 0,5 lần mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH theo quy định tại Điều 104 của Luật này. Khoản trợ cấp này áp dụng cho số năm đóng vượt quá tuổi nghỉ hưu theo quy định pháp luật.
Trường hợp người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 98 của Luật này, nhưng vẫn tiếp tục tham gia BHXH, thì mức trợ cấp sẽ là 2 lần mức bình quân thu nhập làm căn cứ đóng BHXH theo Điều 104. Khoản trợ cấp này tính cho mỗi năm đóng BHXH vượt quá số năm quy định tại trên bắt đầu từ thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định pháp luật đến thời điểm chính thức nghỉ hưu.
Mức hưởng đối với đối tượng tham gia BHXH tự nguyện
Mức hưởng lương hưu hàng tháng và một lần cho đối tượng tham gia BHXH bắt buộc được quy định tại Điều 66 và Điều 68 Luật Bảo hiểm xã hội 2024.
Mức hưởng lương hưu hàng tháng BHXH tự nguyện
Theo quy định tại Điều 66, Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng khi đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 64 của Luật này. Cụ thể:
Đối với lao động nữ: Mức lương hưu hằng tháng tương đương 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH (quy định tại Điều 72), áp dụng cho 15 năm đóng BHXH. Sau đó, mỗi năm đóng bổ sung sẽ được tính thêm 2%, với mức tối đa không vượt quá 75%.
Đối với lao động nam: Mức hưởng cũng là 45% mức bình quân tiền lương, nhưng áp dụng cho 20 năm đóng BHXH. Sau mỗi năm đóng thêm, mức hưởng tăng 2%, với giới hạn tối đa là 75%.
Trường hợp lao động nam có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng được tính là 40% mức bình quân tiền lương cho 15 năm đóng BHXH. Sau đó, mỗi năm đóng thêm sẽ được tính 1%.
Đối với người lao động nghỉ hưu trước tuổi theo quy định tại Điều 65, mức lương hưu sẽ được tính theo công thức trên. Tuy nhiên, mỗi năm nghỉ hưu sớm sẽ bị giảm 2%. Nếu nghỉ hưu trước tuổi dưới 6 tháng, tỷ lệ hưởng lương hưu không bị giảm. Ngược lại, nếu nghỉ từ 6 tháng đến dưới 12 tháng, mức giảm là 1%.
Ngoài ra, đối với người lao động có thời gian đóng BHXH theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên nhưng có thời gian đóng BHXH trong nước dưới 15 năm, thì mỗi năm đóng tại Việt Nam sẽ được tính tương đương 2,25% mức bình quân tiền lương theo quy định tại Điều 72 của Luật này.
Mức lương hưu hằng tháng đối với một số ngành nghề đặc thù trong lực lượng vũ trang sẽ do Chính phủ quy định, với nguồn kinh phí chi trả từ ngân sách nhà nước.
Mức trợ cấp một lần khi nghỉ hưu
Theo Điều 68 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, bên cạnh lương hưu, lao động tham gia BHXH tự nguyện cũng được hưởng trợ cấp một lần nếu có thời gian đóng BHXH nhiều hơn 30 năm với nữ, và nhiều hơn 35 năm với nam.
Mức trợ cấp một lần đối với mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội vượt quá mốc thời gian nêu trên được tính bằng 0,5 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH (theo Điều 72 của Luật này) cho mỗi năm đóng vượt quá độ tuổi nghỉ hưu theo quy định pháp luật.
Đối với người lao động đã đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 64 và Điều 65 nhưng vẫn tiếp tục tham gia BHXH, mức trợ cấp sẽ là 2 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH cho mỗi năm đóng vượt quá số năm quy định tại khoản 1 Điều này. Khoảng thời gian tính trợ cấp bắt đầu từ thời điểm người lao động đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định đến khi chính thức nghỉ hưu.
