Tiến tới lễ trao giải Cống hiến lần 19 - 2025: Những không gian sáng tạo không giới hạn

Năm 2024, thị trường âm nhạc trở nên "bùng nổ" với sự xuất hiện của những chương trình mang tên "Anh trai". Những chương trình này đã phản ánh sự thay đổi trong cách tổ chức biểu diễn, sự sáng tạo của nghệ sĩ cũng như thị hiếu của khán giả hiện đại - nơi sự kết nối, giải trí và trải nghiệm thực tế được đặt lên hàng đầu. Đây là minh chứng rõ rệt cho sự dịch chuyển từ các chương trình âm nhạc truyền thống sang những không gian sáng tạo không giới hạn.

Nhìn từ hạng mục Chuỗi chương trình của năm, giải Cống hiến lần 19 - 2025, không gian sáng tạo âm nhạc năm 2024 còn phong phú hơn với những đề cử như Giao lộ thời gian, Our Song Việt Nam, và HOZO. Hiện, Giao lộ thời gian cũng là đề cử đang dẫn đầu hạng mục Chuỗi chương trình của năm.

Chương trình HOZO

Không gian sáng tạo âm nhạc nhìn từ quá khứ

Cách đây 20 năm, vào năm 2005, không gian sáng tạo âm nhạc chủ yếu gắn liền với sân khấu truyền hình, nơi truyền hình là nền tảng chủ đạo để các nghệ sĩ thể hiện tài năng. Các nghệ sĩ chủ yếu trình diễn theo kịch bản có sẵn, và khán giả tiếp nhận âm nhạc một cách bị động. Dù vậy, những chương trình nổi bật như Bài hát Việt, Sao Mai - Điểm hẹn, Vietnam Idol hay Giọng hát Việt đã đóng góp quan trọng vào việc định hình phong cách biểu diễn âm nhạc.

Tuy nhiên, trong giai đoạn này, các nghệ sĩ vẫn phụ thuộc chủ yếu vào các chương trình lớn để quảng bá âm nhạc, khiến mô hình sáng tạo vẫn mang tính khuôn mẫu, ít có sự bứt phá cá nhân.

Từ năm 2015 trở lại đây, cùng với sự nở rộ của các chương trình âm nhạc được tổ chức ngày một chuyên nghiệp của cá nhân các nghệ sĩ, sự phát triển của nền tảng số như YouTube, TikTok, Spotify đã mở ra cơ hội cho các nghệ sĩ tự do sáng tạo hơn, không còn bị giới hạn bởi truyền hình. Các chương trình theo mô hình live session lên ngôi, và các nghệ sĩ indie như Vũ., Chillies, Hoàng Dũng, Hiền Nguyễn Soprano hay các chương trình như Music Home đã sử dụng nền tảng số để tự sản xuất các sản phẩm âm nhạc mang tính cá nhân hóa cao mà không cần đến sân khấu lớn.

Không gian sáng tạo âm nhạc hiện tại

Nhìn từ các đề cử Cống hiến 2025, có thể thấy rõ các chương trình đã có mở rộng không gian sáng tạo âm nhạc Việt Nam một cách mạnh mẽ trong những năm qua. Các chương trình không chỉ mang đến trải nghiệm mới cho công chúng mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp giải trí nước nhà.

Cụ thể ở đây, Giao lộ thời gian không chỉ sở hữu không gian trình diễn tại Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long, mà còn tạo cơ hội cho các nghệ sĩ thuộc nhiều thế hệ kết hợp trên cùng một sân khấu. Chương trình đã làm mới những ca khúc bằng lối trình diễn "giao thoa", đồng thời mở ra cơ hội giao lưu giữa các nghệ sĩ trẻ và các tượng đài âm nhạc cũng như kéo gần khoảng cách giữa các thế hệ khán giả.

Chương trình “Giao lộ thời gian”

Trong khi đó, các chương trình "Anh trai" như Anh trai vượt ngàn chông gai đã mang đến một luồng gió mới trong thưởng thức âm nhạc, khi đây là chương trình thực tế có không gian tương tác hiện đại. Các chương trình không còn đơn thuần là cuộc thi, mà là thử thách thực tế giúp nghệ sĩ rèn luyện và mang đến trải nghiệm gần gũi hơn cho khán giả. Các chương trình cũng thể hiện quy mô tổ chức bài bản, từ việc xây dựng hình ảnh nghệ sĩ đến việc dàn dựng tác phẩm và tiếp thị đến khán giả.

Ở một góc nhìn khác là Our Song Việt Nam với sự pha trộn giữa truyền thống và hiện đại. Chương trình vừa khai thác những ca khúc nổi tiếng vừa làm mới chúng theo phong cách hiện đại, giúp khán giả trẻ tiếp cận âm nhạc truyền thống dễ dàng hơn. Có thể xem đây là hướng đi quan trọng giúp gìn giữ và phát huy giá trị âm nhạc lâu đời trong một không gian sáng tạo hiện đại.

Cuối cùng, HOZO - Festival Âm nhạc Quốc tế TP.HCM là chương trình âm nhạc có tuổi đời lâu dài nhất, nhưng sự xuất hiện trong đề cử Cống hiến năm nay chứng tỏ sự ổn định và phát triển của sự kiện âm nhạc này. Là i trong những festival âm nhạc lớn tại Việt Nam, HOZO không chỉ tạo sân chơi cho nghệ sĩ trong nước mà còn mời nghệ sĩ quốc tế tham gia, giúp âm nhạc Việt Nam tiệm cận thị trường quốc tế và tạo cơ hội giao lưu, học hỏi giữa các nghệ sĩ.

Tương lai của không gian sáng tạo âm nhạc Việt Nam

Như vậy, trong 20 năm qua, không gian sáng tạo âm nhạc Việt Nam đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Sự phát triển này đã giúp nghệ sĩ tự do sáng tạo trên nhiều nền tảng, không còn bị giới hạn trên sân khấu truyền thống. Các chương trình âm nhạc ngày nay cũng không còn chỉ phục vụ khán giả trong nước mà có tầm ảnh hưởng lớn đến thị trường quốc tế, đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghiệp âm nhạc Việt Nam.

Nhìn vào các đề cử Giải Cống hiến 2025, có thể thấy rõ sự thay đổi các chương trình âm nhạc không chỉ về nội dung mà còn trong cách thức tổ chức, sản xuất và tiếp cận khán giả. Hiện nay, nghệ sĩ có không gian sáng tạo độc lập, thể hiện bản sắc riêng nhưng không bị phụ thuộc vào mô hình sản xuất truyền thống; khán giả chuyển từ thụ động sang chủ động trong việc thưởng thức, tương tác và tạo xu hướng qua mạng xã hội. Cộng hưởng của những yếu tố trên chính là các chương trình âm nhạc ngày càng trở nên chuyên nghiệp và tiệm cận với các mô hình quốc tế.

Và cùng với sự hỗ trợ của công nghệ và các nền tảng số, không gian sáng tạo âm nhạc Việt Nam hứa hẹn sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong tương lai, thúc đẩy ngành công nghiệp giải trí tiến gần hơn với thị trường nước ngoài.