Lễ đón bảy nghệ sĩ về sống Trung tâm dưỡng lão Thị Nghè (quận Bình Thạnh) diễn ra sáng 27/2. Tay run run nhận bó hoa từ ông Dương Anh Đức - Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân TP HCM, nhà văn Mạc Can, 79 tuổi, nói: "Từ giờ tôi có mái nhà che nắng mưa. Tôi thường sống trọ, có nơi lụp xụp, nay chuyển sang chỗ khang trang, được chăm sóc sức khỏe mỗi ngày. Tuổi già không mong gì hơn nữa", ông nói.
Nghệ sĩ Lam Sơn (hàng đầu), Mạc Can (hàng thứ hai) được tình nguyện viên hỗ trợ di chuyển trong buổi tiếp nhận các tên tuổi gạo cội vào sống ở Trung tâm dưỡng lão Thị Nghè. Ảnh: Quỳnh Trần
Khu nhà của nghệ sĩ Mạc Can và sáu nghệ sĩ được bố trí ở tòa A6, nằm yên tĩnh giữa khuôn viên cây cối, vườn tược. Trong căn phòng khoảng 16 mét vuông còn thơm mùi vôi, có nhà vệ sinh riêng, con gái nghệ sĩ - bà Lê Thị Xuân Dung, 45 tuổi - phụ ông sắp xếp đồ đạc, quần áo chuyển từ nhà trọ ở Bình Tân sang. Ngoài đồ đạc cá nhân,Mạc Can mang theo bức tranh khán giả vẽ tặng, poster Cải ơi - phim chuyển thể truyện Nguyễn Ngọc Tư ông từng tham gia và hàng chục cuốn sách chất đầy trong tủ. Người con cho biết dù chân yếu, sưng khớp, phải đi xe lăn vài năm nay, ông như khỏe hơn khi biết tin có chỗ ở mới, được hội ngộ bạn hữu. Dọn vào trung tâm hôm 26/2, nghệ sĩ khoe với con gái đêm qua ngủ ngon, không bị lạ chỗ.
Nghệ sĩ Mạc Can được y tá chăm sóc sức khỏe, nhắc nhở uống thuốc. Ảnh: Quỳnh Trần
Hai năm nay, Mạc Can sống một mình ở căn nhà trọ vài mét vuông, giá thuê 2,4 triệu đồng mỗi tháng. Mỗi ngày, ông được con gái chạy sang phụ nấu ăn, chăm sóc vệ sinh. Nghệ sĩ cho biết có ba người con, con trai đầu đã qua đời từ lâu, con gái còn lại lấy chồng xa. Bà Dung nói bản thân vốn là lao động tự do, "ai mướn gì làm nấy" nên thu nhập chỉ đủ thuê trọ, lo cho gia đình riêng.
Rời xa màn ảnh, chủ yếu viết các đầu sách, kịch bản, Mạc Can trang trải sinh hoạt nhờ các nguồn hỗ trợ từ nhà hảo tâm. Sau khi vợ qua đời năm 2022, cuộc sống ông càng lẻ loi. "Khi cha vào đây, tôi mừng lắm vì ông có đồng nghiệp bầu bạn, không còn chịu cảnh cô quạnh", chị Dung nói.
Trong căn phòng sát bên Mạc Can, nghệ sĩ Huỳnh Thanh Trà đón khách đến thăm không gian sống của ông. Chân đi tập tễnh vì ảnh hưởng của ca phẫu thuật thoát vị đĩa đệm hơn một năm trước, tài tử Loan Mắt Nhung nói "cuộc sống như sang trang" khi vào trung tâm dưỡng lão.
Hơn 20 năm qua, sau khi rời đoàn kịch Kim Cương, ông cũng từ giã phim ảnh, sân khấu. Làm đủ nghề kiếm sống, tài tử nói cuộc sống khá chật vật, thu nhập vừa đủ nuôi bản thân. Sau khi hôn nhân tan vỡ, ông chỉ có người thân hiếm hoi là gia đình em gái, cũng là chỗ nương tựa của ông bấy lâu. "Điều tôi mừng nhất sau khi vào đây là từ nay có cơ hội gặp nhiều bạn nghề thuở xưa, mỗi ngày ôn kỷ niệm một thời ngang dọc", nghệ sĩ cho biết.
Bà Thanh Thúy - Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao TP HCM - thăm hỏi nghệ sĩ Diệu Hiền tại nơi ở mới. Ảnh: Quỳnh Trần
Ngoài Mạc Can, Huỳnh Thanh Trà, các nghệ sĩ còn lại như Diệu Hiền, Ngọc Đán được chuyển chỗ mới sau khi rời Khu dưỡng lão nghệ sĩ (đường Âu Dương Lân, quận 8). Ngày vào nhà mới, Diệu Hiền mang theo nhiều kỷ vật, trong đó có tấm hình thời trẻ của học trò - nghệ sĩ Vũ Linh. Khác các đồng nghiệp, bà nói đêm qua ngủ không trọn giấc, một phần vì chưa quen chỗ, phần nhớ ngôi nhà cũ.
"Gần 10 năm ở bên kia, tôi quen từ lối đi đến từng con vật nuôi, được khán giả thường xuyên lui tới thăm hỏi, nên khi chia tay có phần bịn rịn. Dù luyến tiếc chốn xưa, tôi xúc động vì sang đây thấy cơ sở khang trang hơn, điều kiện chăm sóc y tế tốt", Diệu Hiền nói.
Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy - Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao TP HCM - gọi trung tâm là "ngôi nhà chung ấm áp" cho các nghệ sĩ. Theo bà Thúy, những năm gần đây, khu dưỡng lão quận 8 xuống cấp, không đảm bảo điều kiện ăn ở cho các nghệ sĩ lớn tuổi. Nhiều người già yếu, không thể tự sinh hoạt cá nhân, khu dưỡng lão cũng không có nhân sự chăm sóc.
Ngọc Đáng, 97 tuổi, cao tuổi nhất trong các nghệ sĩ dọn vào trung tâm. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo tinh thần uống nước nhớ nguồn, Ủy ban nhân dân Thành phố chấp thuận đề xuất của Hội Sân khấu để bảy nghệ sĩ được về nơi ở mới, gồm: Diệu Hiền, Ngọc Đáng, Ngọc Bê, Lam Sơn, Đặng Xuân (chuyên viên phục trang), Mạc Can (nhà văn kiêm diễn viên, ảo thuật gia), Huỳnh Thanh Trà (diễn viên kịch).
Theo bà Trịnh Kim Chi - đại diện Hội sân khấu, khi về sống tại đây, các nghệ sĩ sẽ được chăm sóc y tế tốt hơn, do nơi ở cũ chủ yếu nhờ vào sự đóng góp của nhà hảo tâm. Khu sinh hoạt mới của họ có hai tầng, gồm 10 phòng. Tại đây, họ được phục vụ ba bữa cơm mỗi ngày, có đội ngũ y tá kiểm tra sức khỏe định kỳ. Sắp tới, Sở phối hợp các hội văn học, nghệ thuật tiếp tục rà soát để đề xuất đưa các văn nghệ sĩ khác vào trung tâm chăm sóc.
Mai Nhật