Theo The Value, tác phẩm gốm sứ đạt mức giá 50,6 triệu nhân dân tệ (hơn 7 triệu USD), cao nhất so với các cổ vật ở phiên đấu giá do Poly Auction Bắc Kinh tổ chức hôm 14/12.
Bình cao 47,5 cm, vốn thuộc sở hữu của Sùng Lễ (1840-1907) - trọng thần cuối thời Thanh. Năm 1894, thời vua Quang Tự, Sùng Lễ tặng cho Từ Hy thái hậu dịp đại lễ mừng thọ bà 60 tuổi.
Bình gốm được đại thần tặng cho Từ Hy thái hậu. Ảnh: The Value
Theo hồ sơ còn lưu giữ về đồ gốm sứ của cung đình, lễ vật Từ Hy nhận được dịp đại lễ được ghi chép trong một sổ riêng, có đánh số thứ tự. Từ số một đến số 12 là lễ vật mà Quang Tự dâng cho thái hậu. Số 15 là món đồ gốm do Sùng Lễ dâng tặng. Hiện, đáy bình vẫn còn dòng chữ "Sùng Lễ tiến cống, số 15".
Chiếc bình được chế tác từ thời vua Càn Long - giai đoạn nghệ thuật gốm sứ phát triển đỉnh cao, với nhiều sáng tạo đột phá về hình dạng, màu sắc men và họa tiết. Nguyên liệu làm bình là những loại cao cấp nhất nhập từ châu Âu lẫn nguồn gốc Trung Quốc.
Họa tiết tám vị tiên và đệ tử trên bình.
Bụng bình vẽ hình bát tiên - nhóm thần tiên trong thần thoại Trung Quốc, họ có bảo bối có thể trao cho ai đó sự sống hoặc tiêu diệt ác quỷ. Những vị tiên này cưỡi voi, nai, hạc, mây, chim phượng hoàng. Tám vị tiên cầm những bảo bối như quạt ba tiêu, hồ lô, bông sen, cây tiêu bằng ngọc.
Sùng Lễ là đại thần qua các thời kỳ hoàng đế Hàm Phong và Quang Tự, từng làm đến Hộ Bộ Thượng Thư, chức cao nhất trong sáu bộ của triều đình, cai quản mảng tài chính quốc gia.
Họa tiết thần tiên, sóng biển trên bình. Ảnh: The Value
Theo sử sách, lý do chính giúp Sùng Lễ tiến thân và giữ địa vị trong cung là ông hết sức ủng hộ Từ Hy thái hậu buông rèm thính chính đồng thời cực lực trấn áp các phong trào đòi cải cách luật pháp, nhờ vậy được lòng thái hậu. Ngoài ra, con gái của Sùng Lễ kết hôn với em trai cùng cha khác mẹ của vua Quang Tự, vì vậy ông có mối quan hệ thân cận với hoàng thất.
Đầu thế kỷ 20, chiếc bình vào tay Antoine Laporte, thượng úy của hải quân Pháp, từng làm việc ở Bắc Kinh. Tháng 9/2020, tác phẩm được hãng Drouot bán tại phiên tổ chức ở Pháp, với giá 4,8 triệu USD.
Từ Hy từ nhỏ đã vào cung làm phi cho vua Hàm Phong. Năm 1856, bà sinh cho Hàm Phong con trai là Đồng Trị - người sau này lên ngôi hoàng đế. Năm 1875, Đồng Trị đế qua đời, không con nối dõi, Từ Hy thái hậu ra lệnh để người cháu Tái Điềm lên ngôi, lấy hiệu Quang Tự, khi đó mới bốn tuổi.
Như Anh (theo The Value)
