Kiểu thứ nhất: Người nghèo giả giàu, che giấu sự tự ti, mặc cảm của chính mình
Có câu nói rằng: "Nghèo không phải tội lỗi, nhưng nghèo vô hình trung đã trở thành sự lúng túng của nhiều người."
Lúng túng vì điều gì? Thực tế, sự tự ti và mặc cảm của chúng ta thường xuất phát từ sự ám ảnh về danh vọng và ảnh hưởng đối với người khác.
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường thấy nhiều người luôn cố gắng "phô bày giàu có" trong các hoàn cảnh công cộng để tăng lên hình ảnh của mình.
Chẳng hạn, khi đi dự tiệc, họ thường chi tiêu bằng thẻ tín dụng và không ngần ngại phát ngôn như "Ai dám cạnh tranh với tôi, thì coi như không biết xấu hổ với người bạn của tôi!"
Sau những buổi tiệc sang trọng như vậy, có thể họ phải cắn răng đếm từng đồng để xoay xở trong cuộc sống hàng ngày.
Hoặc khi tụ tập gia đình vào những dịp lễ, có những người không ngừng khoe khoang về công việc của mình, thậm chí còn nói dối về mức lương để "giữ phong độ".
Những hành động này dường như chỉ để tạo sự hào nhoáng, nhưng thật ra lại là bộ mặt của sự bất an và tự ti. Nói cách khác, họ đang bị cuốn vào cái bẫy của lòng tham, nơi mà tâm lý tự ti lại càng trở nên mạnh mẽ hơn, đặc biệt là ở giới trẻ.
Con cái không muốn cha mẹ bị xã hội khinh thường. Hàng xóm không muốn bị coi thường. Nhưng hơn hết, mỗi người không muốn lòng tự trọng bị xô đổ.
Vì vậy, họ lựa chọn mặc một chiếc áo hào nhoáng để che giấu những điều bên trong.
Kiểu thứ hai: Người giàu giả nghèo, tự bảo vệ mình
Nếu "người nghèo giả vờ giàu" là một mặc cảm tự ti, thì "người giàu giả vờ nghèo" là một loại tâm lý "tự bảo vệ mình".
Nghèo ở chợ đông không người hỏi, giàu nơi núi thẳm vẫn có khách tìm. Sự giàu có đôi khi cũng mang lại cho họ rất nhiều rắc rối. Đó có thể là rắc rối từ người thân, bạn bè hoặc thậm chí là những người xa lạ.
Họ hàng có thể lấy quan hệ “huyết thống” để truy cầu sự trợ giúp, nếu từ chối, bọn họ có thể công khai lên án bạn bằng vô số ngôn từ chính nghĩa và đạo đức con người. Bạn bè lại mượn danh “nhân nghĩa” để tiếp cận các cơ hội tiến thân tốt hơn thông qua mối quan hệ với bạn.
Những người càng có danh vọng hay vật chất thì càng khó kiểm soát được dục vọng (tham muốn) của bản thân cũng như những người xung quanh. Hơn nữa, người ta càng đặt kỳ vọng vào họ cao hơn những người khác. Những việc mà họ làm nếu như không đạt được kết quả như mọi người mong đợi thì sẽ khiến người ta nảy sinh tâm oán hận. Đó chính là lý do mà người xưa thường nói, “Người sợ nổi tiếng, heo sợ mập”. Giữ im lặng đôi khi là cách họ tự bảo vệ chính mình.
Tiền bạc của người giàu cũng không rơi xuống từ trên trời, cuộc sống ổn định cũng không phải người khác đem cho. Họ kiếm tiền không dễ nên lại càng phải cẩn trọng và đề phòng những ai tiếp cận với tâm lý lợi dụng.
Kiểu thứ ba: Giàu cũng được, nghèo cũng được, quan trọng là tự tại
Nếu ai đó hỏi liệu có những người sống chân thật không, câu trả lời là có.
Bên cạnh những người nghèo giả giàu và giàu giả nghèo, còn có một loại người: họ có thể giàu, cũng có thể nghèo, hoặc không quan tâm đến điều đó, nhưng họ luôn tôn trọng cuộc sống thực của mình mà không cần khoác lên mình bất kỳ vỏ bọc nào.
Có người từng nói rằng, "Quá khiêm tốn cũng là một hình thức khoe khoang." Ví dụ, người chỉ đạt điểm 10 duy nhất trong cuộc thi nhưng lại luôn nhấn mạnh rằng "Chỉ là học qua loa thôi" thì đôi khi lại có tác dụng ngược.
Vì vậy, việc sống tự tại trong hiện tại, không cần thể hiện quá nhiều và không cần khoe khoang, sự im lặng và bình yên mới thực sự mang lại cảm giác hài lòng nhất.
Có một câu chuyện kể rằng, một thanh niên trẻ luôn sống trong lo toan và buồn phiền. Anh ta tìm đến một ngôi chùa cổ để thanh tịnh tâm hồn. Tại đây, anh gặp một thiền sư già.
Anh hỏi: "Thưa thầy, làm thế nào để tôi có thể sống vui vẻ, thoải mái hơn?"
Thiền sư trả lời: "Không khó, chỉ cần làm bốn điều: đặt mình vào vị trí của người khác, đặt người khác vào vị trí của mình, nhận ra rằng người khác là người khác và nhận thức rằng mình là chính mình."
Những lời của thiền sư từng ngày giúp anh hiểu rằng:
- Khi đặt mình vào vị trí của người khác, ta trở nên vô ngã.
- Khi đặt người khác vào vị trí của mình, ta hiểu được lòng từ bi.
- Khi nhận thức rằng người khác là người khác, ta phát triển trí tuệ.
- Khi nhận ra rằng mình là chính mình, ta đạt được sự tự tại.
Nếu trong cuộc đời ai có thể hiểu và thực hành bốn điều này, họ sẽ trưởng thành về thể xác và tinh thần, trở nên thành thục và khôn ngoan hơn.
