Ở tuổi 25, Nguyễn Hoàng Duy (ngụ TP.HCM) không chỉ mang trong mình căn bệnh gout thường gặp ở đàn ông trung niên, mà còn phải đối mặt với hàng loạt bệnh lý rối loạn chuyển hóa khác như mỡ máu cao, gan nhiễm mỡ độ 3, thừa cân nghiêm trọng. Tình trạng này bắt nguồn từ một thói quen ăn uống và sinh hoạt thiếu kiểm soát kéo dài từ thời niên thiếu.
Ở tuổi 16, Duy phát hiện mắc bệnh gout sau những cơn đau dữ dội ở các khớp ngón chân. Khi ấy, cân nặng của cậu cán mốc 95kg. Dù cố gắng giảm cân bằng cách tập thể dục, uống thuốc đều đặn, nhưng áp lực học hành cộng với tính dễ chán nản khiến mọi nỗ lực sớm bỏ cuộc.
Cân nặng của Duy ngày một tăng, đỉnh điểm là năm 2023, sau một tai nạn xe khiến Duy phải nằm dưỡng thương 2 tháng, số cân vượt ngưỡng 100kg. Việc ít vận động kéo theo gout tái phát liên tục, sức khỏe ngày càng sa sút.
Đến bệnh viện trong tâm thế tuyệt vọng, Duy được chẩn đoán béo phì độ III với chỉ số BMI lên tới 34,1, kèm rối loạn mỡ máu , gan nhiễm mỡ và gout đang tiến triển nặng.
Tổn thương ở người bệnh gout.
Theo BS.CKI Phạm Thị Thu Hà, khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, tình trạng của Duy là điển hình của biến chứng béo phì kéo dài: " Trọng lượng cơ thể vượt chuẩn khiến nồng độ axit uric trong máu tăng cao, hình thành tinh thể urat lắng đọng trong khớp, gây viêm đau và dẫn đến gout ".
Bức ảnh lưu lại tư thế đứng của 2 cô gái gây xôn xao MXH xứ Trung: Đứng thế nào mới đúng để vừa đẹp vừa không hại cột sống?
Thống kê cho thấy, người thừa cân béo phì nguy cơ mắc gout cao gấp ba lần bình thường. Dù bệnh thường xuất hiện ở lứa tuổi 35-60, nhưng những trường hợp khởi phát từ rất sớm như Duy đang dần phổ biến, chủ yếu liên quan đến lối sống hiện đại: ăn uống thiếu kiểm soát, lạm dụng thực phẩm giàu purine (thịt đỏ, nội tạng), uống rượu bia, ít vận động.
" Nam giới càng mắc gout sớm thì bệnh càng có xu hướng nặng hơn, tiến triển nhanh và gây nhiều biến chứng ", bác sĩ Hà phân tích.
Gout không chỉ là căn bệnh xương khớp, mà còn liên quan mật thiết đến các vấn đề nghiêm trọng như tiểu đường type 2, sỏi thận, bệnh thận mạn tính, đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Trong đó, béo phì là yếu tố thúc đẩy toàn bộ chuỗi bệnh lý này.
Với trường hợp của Duy, các bác sĩ xây dựng liệu trình điều trị tổng thể, kết hợp giữa kiểm soát axit uric máu, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và giảm cân khoa học. "Giảm cân không chỉ giúp cải thiện gout mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa khác, cải thiện chức năng thận và giảm viêm khớp", bác sĩ Hà cho biết.
Thay vì ép mình vào các bài tập nặng, Duy chọn cách nhẹ nhàng hơn – đạp xe mỗi ngày. Ban đầu, anh chỉ đi được quãng ngắn quanh nhà do đầu gối còn đau. Dần dần, việc đạp xe trở thành thói quen, thậm chí là sở thích giúp anh thư giãn sau giờ làm.
Sau hơn một tháng tuân thủ liệu trình điều trị tại bệnh viện, kết hợp kiêng khem và đạp xe đều đặn, Duy giảm được 10kg, hiện còn 85kg. Mục tiêu kế tiếp là giảm thêm 10kg nữa để đạt cân nặng lý tưởng, tránh tái phát gout và ổn định sức khỏe lâu dài.
Theo các chuyên gia y tế, gout là bệnh khớp do rối loạn chuyển hóa purin. Điều này làm nồng độ axit uric trong máu tăng cao, dẫn đến lắng đọng tinh thể urat ở cơ và khớp. Nguyên nhân chính khiến bệnh gout trẻ hóa là lối sống hiện đại.
Chế độ ăn nhiều thực phẩm giàu purin như hải sản, nội tạng động vật, thịt đỏ và thịt chế biến sẵn là yếu tố quan trọng. Uống nhiều đồ uống có cồn cũng làm tăng sản xuất purin và giảm bài tiết axit uric. Bia và rượu mạnh đặc biệt chứa lượng purin cao.
Đồ uống nhiều đường cũng góp phần gây bệnh. Ngoài ra, thừa cân béo phì, sử dụng một số thuốc (lợi tiểu, aspirin) cũng làm tăng axit uric. Lạm dụng thực phẩm bổ sung giàu đạm hay giảm cân cấp tốc không khoa học cũng có thể gây rối loạn chuyển hóa purin.
