Thông tin được ông Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh, Bộ Y tế, cho biết tại hội thảo xây dựng Đề án cấp cứu ngoại viện giai đoạn 2025-2030, hôm 23/9. Hiện, cơ quan này gấp rút hoàn thiện đề án này nhằm cứu sống người bệnh trong thời gian vàng, giúp can thiệp sớm và giảm tỷ lệ tử vong, biến chứng.
Theo các báo cáo và khảo sát tại một số thành phố lớn như Hà Nội và TP HCM, thời gian trung bình để xe cấp cứu 115 tiếp cận được hiện trường hiện nay dao động trong khoảng 10 đến 30 phút, thậm chí lâu hơn tùy thuộc vào vị trí, khung giờ và tình trạng giao thông. Đơn cử, vào lúc cao điểm giao thông như cận Tết, thời gian cấp cứu có thể lên đến 40 phút. Các chuyên gia nhận định thời gian này còn quá dài so với "thời gian vàng" (thường là dưới 10 phút) trong cấp cứu đột quỵ hay ngưng tim.
Tổ cấp cứu 115 TP HCM hỗ trợ một nạn nhân tai nạn giao thông. Ảnh: Anh Thư.
Đến năm 2030, đề án hướng tới kiện toàn hệ thống cấp cứu ngoại viện trên cả nước, kết nối vào nền tảng quản lý quốc gia. Toàn bộ nhân viên cấp cứu sẽ có giấy phép hành nghề và 3 triệu người dân được đào tạo kỹ năng sơ cứu cơ bản. Một điểm mới của đề án là sẽ hợp nhất các tổng đài 113, 114, 115 thành một đầu số duy nhất do Bộ Công an chủ trì vận hành, kết nối đồng bộ lực lượng công an, y tế, cứu hỏa và cứu hộ, giúp rút ngắn thời gian phản ứng.
Thứ trưởng Y tế Trần Văn Thuấn nhận định, cấp cứu ngoại viện là "tuyến phản ứng đầu tiên" của mọi hệ thống y tế. "Chỉ một mắt xích chậm trễ, cái giá phải trả có thể là sinh mạng con người, là di chứng nặng nề", Thứ trưởng nói. Ông nhấn mạnh thực tiễn cho thấy khi chuỗi cấp cứu này vận hành thông suốt, số người được cứu sống tăng rõ rệt.
Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng thừa nhận hệ thống này còn nhiều "nút thắt" như khung pháp lý chưa đầy đủ, nhân lực chuyên sâu còn mỏng, phương tiện chưa tương xứng, và nhiều trung tâm 115 chỉ đáp ứng một phần nhỏ nhu cầu thực tế.
Để giải quyết, đề án sẽ thí điểm tại 6 tỉnh gồm Bắc Ninh, Hải Phòng, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Khánh Hòa và An Giang. Giai đoạn này tập trung khảo sát, xây dựng mô hình và đào tạo nhân lực. Công tác chuẩn bị gồm đánh giá chất lượng xe cứu thương, xây dựng chương trình đào tạo cho nhân viên y tế, lực lượng an ninh và người dân. Giai đoạn 2027-2030 sẽ mở rộng ra toàn quốc, chuẩn hóa đồng bộ hệ thống.
Thứ trưởng Thuấn đề nghị các bộ, ngành cùng rà soát thể chế, khuyến khích các tỉnh thí điểm mạnh dạn đề xuất mô hình phù hợp, đồng thời kêu gọi các bệnh viện tuyến trung ương "đỡ đầu về chuyên môn" và đẩy mạnh truyền thông để phổ cập kỹ năng sơ cứu trong cộng đồng.
Lê Nga
