Một nghiên cứu mới từ Anh cho thấy, loại mỡ nằm sâu bên trong cơ thể – gọi là mỡ nội tạng – có thể khiến trái tim và mạch máu "già" nhanh hơn, ngay cả ở những người có vóc dáng gọn gàng, cân đối. Đáng chú ý, mỡ ở hông và đùi – thường thấy ở phụ nữ – lại có thể giúp bảo vệ trái tim trước tác động của thời gian.
Một nghiên cứu vừa được công bố trên Tạp chí Tim mạch châu Âu cho thấy, lão hóa là yếu tố nguy cơ lớn nhất dẫn đến bệnh tim. Tuy nhiên, lý do tại sao một số người có trái tim "già" nhanh hơn những người khác vẫn chưa được giải thích rõ. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng mỡ nội tạng có thể đóng một vai trò quan trọng dẫn đến sự suy giảm chức năng tim nhanh hơn bình thường.
Mỡ nội tạng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tim mạch
Các nhà khoa học đến từ Viện Nghiên cứu Y khoa– trực thuộc Đại học Imperial London, Vương quốc Anh đã phân tích dữ liệu hình ảnh của hơn 21.000 người tham gia từ ngân hàng dữ liệu y tế UK Biobank. Đây là một cơ sở dữ liệu khổng lồ, bao gồm hình ảnh toàn thân và hình ảnh chi tiết về tim và hệ mạch.
Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), nhóm nghiên cứu đánh giá "tuổi" của tim – tức là mức độ xuống cấp của mô tim và mạch máu so với tuổi thật của người đó.
Kết quả cho thấy:
- Người có nhiều mỡ nội tạng (loại mỡ nằm sâu trong ổ bụng, bao quanh dạ dày, ruột, gan) thường có trái tim "già" hơn so với tuổi thật.
- Loại mỡ này không thể quan sát từ bên ngoài, và có thể tồn tại ngay cả ở những người có cân nặng bình thường.
- Xét nghiệm máu cũng phát hiện mối liên hệ giữa mỡ nội tạng và tình trạng viêm trong cơ thể – yếu tố có thể thúc đẩy lão hóa sớm.
Đàn ông dễ bị ảnh hưởng, phụ nữ có thể được "bảo vệ"
Đặc biệt, nghiên cứu còn cho thấy sự khác biệt giữa hai giới:
- Ở nam giới, mỡ tập trung quanh bụng (hay được mô tả là dáng "quả táo") là dấu hiệu dự báo mạnh mẽ cho tình trạng lão hóa sớm.
- Ngược lại, ở nữ giới, mỡ tích tụ ở hông và đùi (theo dáng "quả lê") lại có tác dụng bảo vệ tim, làm chậm quá trình lão hóa.
Các nhà khoa học cũng phát hiện rằng, nồng độ estrogen cao ở phụ nữ tiền mãn kinh có thể giúp làm chậm quá trình suy giảm chức năng tim, cho thấy hormone này có thể đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tim mạch.
"Mỡ xấu" và "mỡ tốt"
Giáo sư Declan O’Regan, trưởng nhóm nghiên cứu tại MRC và Đại học Imperial London, cho biết: "Chúng ta đã biết sự khác biệt giữa dáng người ‘quả táo’ và ‘quả lê’, nhưng chưa rõ vì sao lại dẫn đến kết quả sức khỏe khác nhau. Nghiên cứu này chỉ ra rằng mỡ ‘xấu’ – nằm sâu quanh các cơ quan – làm tim già đi nhanh hơn. Trong khi đó, một số loại mỡ – đặc biệt là ở hông và đùi phụ nữ – có thể bảo vệ tim khỏi lão hóa".
Ông cũng nhấn mạnh: chỉ số BMI không phản ánh chính xác "tuổi tim", do đó vị trí tích mỡ trong cơ thể mới là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến chức năng tim mạch.
Hướng đi mới trong điều trị và phòng ngừa
Giáo sư O’Regan cho biết nhóm nghiên cứu đang tiếp tục tìm hiểu các phương pháp điều trị nhằm giảm tác động của mỡ nội tạng, bao gồm cả việc thử nghiệm các loại thuốc mới như nhóm thuốc GLP-1– vốn đang được sử dụng trong điều trị tiểu đường và béo phì.
Giáo sư Bryan Williams – Giám đốc khoa học và y tế của Quỹ Tim mạch Anh – cũng cảnh báo: "Chúng ta đã biết mỡ nội tạng có thể gây tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu. Hiện nay, nếu nó còn góp phần làm suy giảm chức năng tim sớm thì rõ ràng đây là vấn đề nghiêm trọng hơn nhiều."
Ông nhấn mạnh vai trò của estrogen trong việc bảo vệ phụ nữ trước những tác động này và cho rằng hormone này có thể là chìa khóa trong việc phát triển các phương pháp điều trị trong tương lai.
Các chuyên gia khuyến nghị: chế độ ăn lành mạnh hơn và duy trì vận động thường xuyên có thể giúp giảm lượng mỡ nội tạng, từ đó bảo vệ sức khỏe tim mạch lâu dài.
