Gần hai tháng nay, con trai 5 tuổi của chị Hoa liên tục ho sốt do viêm phổi, rồi sốt xuất huyết, bỏ ăn, gầy rộc. Gần đây Covid-19 lây nhiều hơn, chị Hoa rất lo, sợ con đang yếu dễ lại nhiễm virus nên tìm mua thuốc bổ, vitamin để bồi bổ cho cả nhà.
Chị lên mạng vào nhóm Kinh nghiệm mua vitamin cho bé, có gần 100.000 thành viên, để nói chuyện trao đổi kinh nghiệm rồi theo họ tìm mua thuốc "ưu tiên hàng xách tay". Sau tìm hiểu, chị mua bốn hộp vitamin A, C kèm thuốc tăng đề kháng, giá 5 triệu đồng một liệu trình. Hàng ngày, chị giục chồng con uống để phòng bệnh.
Ngày 17/5, con trai lại ho, sốt, chị đưa đi viện khám, test dương tính với Covid-19. Bé bỏ ăn, đi ngoài, sụt cân, canxi trong máu tăng nhẹ, may mắn chưa nguy hại sức khỏe.
Còn chị Linh, 30 tuổi, ngụ Cầu Giấy, lo Covid-19 lan rộng, ở công ty, trường học của con, hàng xóm đều có người mắc bệnh. Con trai chị, 4 tuổi, mắc Covid-19 ba lần từ đầu năm tới nay, sức đề kháng giảm, cứ vài tháng là đi viện một lần. "Con rất dễ bị nhiễm virus, cả Covid-19, cúm A, sởi, rồi sốt xuất huyết, tôi phải chủ động mua thuốc với vitamin các loại phòng ngừa cho cả nhà", chị nói.
Theo ghi nhận của VnExpress, hiện có thể dễ dàng mua thuốc bổ ở hiệu thuốc, siêu thị, mua qua người quen hoặc đặt hàng xách tay. Mỗi loại có giá, nguồn gốc khác nhau khiến người mua như "lạc vào ma trận". Trên mạng xã hội, nhiều hội nhóm như "Hội chia sẻ kinh nghiệm chăm con"; "Hàng xách tay chính hãng" hay "Khỏe cùng vitamin", thu hút hàng trăm nghìn người tham gia. Thuốc được mua bán qua mạng, giá nào cũng có, giao đến tận tay khách hàng chỉ sau một đến hai ngày.
Gia đình bổ sung nhiều thuốc bổ, vitamin để tăng đề kháng nhưng trẻ vẫn nhiễm bệnh khiến chị Hoa bất lực. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Bác sĩ Thân Mạnh Hùng, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho rằng người dân đang lo lắng quá mức khi nhiều dịch bệnh bùng phát cùng lúc. Thực tế, thời tiết chuyển mùa, không khí ẩm, nóng lạnh thất thường tạo điều kiện virus, vi khuẩn bùng phát, mang tính quy luật hàng năm. Ngoài ra, hầu hết bệnh nhân nhập viện đều biểu hiện nhẹ, chưa có ca nặng do có miễn dịch, trừ trường hợp mắc bệnh nền, nguy cơ cao. Riêng Covid-19 đã được xếp vào mục bệnh truyền nhiễm nhóm B là bệnh thường niên, "không khác gì cảm cúm thông thường". Biến thể đang lưu hành chủ yếu vẫn là chủng nhẹ thuộc Omicron.
"Lo lắng quá mức, đổ xô mua thuốc là không cần thiết, vừa ảnh hưởng tâm lý và sức khỏe vừa tốn kém", bác sĩ nói. Chưa kể, các loại thuốc bổ, vitamin cần dùng đúng cách, đúng liều, "không thể tăng miễn dịch ngay lập tức". Trường hợp lạm dụng còn gây hại sức khỏe, như thừa vitamin A gây vàng da, quá liều vitamin D gây suy thận.
Theo tiến sĩ, bác sĩ Lê Kiến Ngãi, thời gian bùng phát Covid-19 năm nay khá tương đồng với thời gian bùng phát Covid-19 năm 2024. Cụ thể, năm 2024, từ tháng 5 đến tháng 9, Bệnh viện Nhi Trung ương ghi nhận gia tăng số ca Covid-19 nhập viện. Giai đoạn đỉnh điểm, trong một tuần bệnh viện tiếp nhận tới 400 ca nhưng không có ca biến chứng nặng. Năm nay, bệnh viện chưa ghi nhận ca nặng hay gặp biến chứng do Covid-19 gây ra.
Ngoài ra, sau thời gian dài từ tháng 10/2024 đến đầu năm 2025 Việt Nam không ghi nhận ca dương tính thì nay số ca mắc tăng trở lại có thể do miễn dịch cộng đồng giảm; tần suất giao lưu, tiếp xúc ngoài cộng đồng nhiều hơn. Bên cạnh đó, các nước láng giềng bùng phát dịch Covid-19 thì Việt Nam cũng bị ảnh hưởng.
Bác sĩ kiểm tra sức khỏe cho bệnh nhi tại Bệnh viện Nhi Hà Nội. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Theo bác sĩ Hùng, trường hợp cần bổ sung chất bổ hay vitamin nên đi khám để được bác sĩ tư vấn đúng thuốc, phù hợp độ tuổi. Tuyệt đối không tự ý bổ sung thuốc hoặc bổ sung quá liều, nghĩ "thuốc bổ không bổ ngang cũng bổ dọc". Người cao tuổi, bị thừa cân hoặc béo phì, đái tháo đường, tăng huyết áp, có bệnh lý tim mạch cần tuân thủ đơn của bác sĩ, không tùy tiện bổ sung vitamin hay uống thuốc không rõ nguồn gốc.
Hiện, nhiều doanh nghiệp bất chấp bán thuốc giả, "thay áo" cho thuốc, trộn lẫn thuốc giả với thuốc thật, đổi nhãn mác, làm giả thương hiệu lớn, nhằm thao túng người tiêu dùng, rất khó phân biệt bằng mắt thường. Do đó, người dân cần tỉnh táo khi uống bất kỳ loại thuốc nào.
Thuốc giả làm ảnh hưởng đến điều trị, đánh mất cơ hội sống vì bỏ lỡ thời điểm vàng, đặc biệt là bệnh lý nhiễm khuẩn, tim mạch, ung thư. Nhiều thuốc giả chứa tạp chất nguy hiểm, gây tổn thương gan, thận, tim mạch hoặc phản ứng phản vệ, có thể gây tử vong. Các loại thuốc sản xuất trong điều kiện mất vệ sinh, thuốc giả dạng tiêm hoặc vaccine có thể gây nhiễm trùng toàn thân...
Để tăng đề kháng, cần duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ, vận động mỗi ngày, đặc biệt là tiêm chủng đúng lịch. Trường hợp mắc cúm, cảm mức độ nhẹ chỉ cần điều trị tại nhà bằng thuốc hạ sốt, giảm đau, uống đủ nước, dinh dưỡng và không cần truyền dịch. Không tự ý mua thuốc, vitamin để uống theo thói quen.
Đeo khẩu trang tại nơi công cộng, trên các phương tiện giao thông, cơ sở y tế. Hạn chế tụ tập đông người nếu không cần thiết; thường xuyên rửa tay sạch bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn; chú trọng tăng cường vận động, rèn luyện thể lực, duy trì dinh dưỡng hợp lý.
Người có biểu hiện sốt, ho, khó thở cần đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra, theo dõi kịp thời. Các trường hợp trở về từ vùng dịch cũng nên chủ động theo dõi sức khỏe nhằm bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng.
Từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát vào năm 2020 đến nay, Việt Nam ghi nhận hơn 11,6 triệu ca, đứng thứ 13/231 quốc gia và vùng lãnh thổ. Hơn 43.000 người đã tử vong do bệnh này, tỷ lệ 0,4% tổng số ca nhiễm. Hồi tháng 10/2023, Chính phủ đưa Covid-19 vào danh mục bệnh truyền nhiễm nhóm B thay vì nhóm A như trước, tức giảm cấp độ nguy hiểm và xem là bệnh thông thường như cúm.
Còn từ đầu năm đến nay, Hà Nội ghi nhận 251 trường hợp sốt xuất huyết tại 28/30 quận, huyện, thị xã, chưa ghi nhận các ổ dịch phức tạp, nhiều bệnh nhân. Số ca Covid-19 là 37, riêng ngày 19/5 ghi nhận 23 ca, cao gấp rưỡi so với tổng số ca tính từ đầu năm tới nay.
Thùy An
