"Đây là ước mơ của tôi gần 20 năm trước, khi bệnh viện bắt đầu những ca phẫu thuật tim đầu tiên trong điều kiện vô vàn khó khăn", PGS.TS.BS Vũ Minh Phúc, cố vấn trung tâm tim mạch, Bệnh viện Nhi đồng 1, nói hôm tại lễ công nhận, hôm 18/7.
Children's HeartLink là tổ chức chuyên hỗ trợ, giúp đỡ các nước đang phát triển về chuyên môn kỹ thuật trong lĩnh vực tim mạch trẻ em, trong đó có Nhi đồng 1 từ năm 2008. Đơn vị này cũng nhiều lần công nhận danh hiệu trung tâm tim mạch xuất sắc dành cho các bệnh viện phẫu thuật tim bẩm sinh cho trẻ em kể từ năm 1990. Trên thế giới, đã có 6 trung tâm xuất sắc của tổ chức này tại Brazil, Trung Quốc, Ấn Độ, Bangladesh và Malaysia.
Một trong những tiêu chí đánh giá để trao chứng nhận là hiệu quả điều trị thể hiện qua chỉ số tỷ lệ sống còn trong 30 ngày đầu sau phẫu thuật hoặc can thiệp tim mạch cũng như số trẻ được cứu sống của trung tâm. Tỷ lệ tử vong của bệnh viện từ 4,9% năm 2007 hiện giảm xuống dưới 0,4%. Nơi này đã thực hiện hơn 5.100 ca phẫu thuật tim hở và hơn 7.100 ca thông tim can thiệp, giúp hồi sinh cuộc đời trẻ mắc tim bẩm sinh.
Giám đốc Sở Y tế TP HCM Tăng Chí Thượng nhớ khi ông còn làm giám đốc bệnh viện này, mỗi buổi sáng họp giao ban, báo cáo bệnh nhi tử vong phần lớn là ở khoa tim mạch. "Khó khăn vô cùng, thiếu thốn trang thiết bị, cơ sở vật chất, bác sĩ không muốn về khoa làm việc", ông Thượng nói.
Khi ấy, không ít trẻ bệnh tim bẩm sinh phải sang nước ngoài như Thái Lan, Singapore, Israel... để điều trị với chi phí rất cao, vượt khả năng chi trả của đa số gia đình có con bị tim bẩm sinh. Nhiều trẻ bệnh nặng đã không qua khỏi trong thời gian chờ đến lượt phẫu thuật tại Viện Tim TP HCM - trung tâm phẫu thuật tim duy nhất ở thời điểm đó của Việt Nam.
Từ những đau đáu vì chứng kiến quá nhiều trẻ qua đời, sống yếu ớt vì bệnh tim, Bệnh viện Nhi đồng 1 từng bước chuẩn bị cơ sở vật chất, gửi y bác sĩ đi học, nhờ đến sự hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật của các chuyên gia nước ngoài... để làm chủ hầu hết các kỹ thuật hiện đại. Đặc biệt, từ giữa năm ngoái, bệnh viện khánh thành trung tâm tim mạch sau gần ba năm xây dựng, với quy mô 12 tầng, giúp bệnh nhi được điều trị trong cơ sở khang trang, hiện đại.
Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Nhi đồng 1. Ảnh: Lê Phương
Những năm qua, bệnh viện có thể điều trị, can thiệp và phẫu thuật hầu hết bệnh lý tim mạch phức tạp, đặc biệt trên cả trẻ sơ sinh non tháng cực nhẹ cân. Đây cũng là trung tâm chuyển giao kỹ thuật thông tim, phẫu thuật tim không chỉ cho nhiều tỉnh thành trong cả nước mà còn cho nhiều nơi trên thế giới như Đài Loan (Trung Quốc), Ấn Độ, Nhật Bản, Singapore, Malaysia...
Theo phó giáo sư Phúc, bệnh viện vẫn còn những điểm yếu về số lượng và chất lượng y bác sĩ, việc giáo dục kiến thức cho bệnh nhân còn chưa tốt, chưa có hệ thống quản lý bệnh nhân sau mổ. Trẻ sau khi xuất viện chưa có sự theo dõi xem chất lượng sống thế nào, có gặp biến chứng hay không. Dự án can thiệp trẻ mắc bệnh tim trong bào thai cần đẩy mạnh hơn.
Lãnh đạo Sở Y tế kỳ vọng bệnh viện sẽ phát triển trung tâm tim mạch nhi của khu vực Đông Nam Á. Trong đó, cần chú trọng đào tạo đội ngũ kế thừa, tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, mở rộng danh mục kỹ thuật chuyên sâu, tăng tỷ lệ phẫu thuật hoặc can thiệp những ca khó, tiếp tục giảm tỷ lệ tử vong.
Nhi đồng 1 là bệnh viện chuyên khoa nhi đầu ngành khu vực phía Nam, phụ trách chỉ đạo tuyến về nhi khoa cho các tỉnh, thành từ TP HCM đến Cà Mau. Bệnh viện được định hướng phát triển trở thành trung tâm chuyên sâu toàn diện về nhi khoa, ngang tầm với các nước trong khu vực, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân trên địa bàn thành phố và các tỉnh phía Nam. Nơi này tập trung phát triển 5 mũi nhọn chuyên sâu gồm hồi sức cấp cứu nhi, phẫu thuật nhi, sơ sinh, bệnh lý nhiễm trùng và tim mạch nhi.
Lê Phương
