Bộ trưởng Y tế mới được bổ nhiệm của Thụy Điển, bà Elisabet Lann, đã ngã gục trong buổi họp báo đầu tiên của mình, hôm 9/9. Ngay sau đó, bà quay lại, giải thích rằng đó là do lượng đường trong máu thấp, còn được gọi là hạ đường huyết.
Hạ đường huyết xảy ra khi nồng độ glucose giảm xuống dưới ngưỡng khỏe mạnh - thường dưới 70 mg/dL đối với người bị tiểu đường, hoặc dưới 55 mg/dL đối với người bình thường. Glucose là nguồn năng lượng chính của não, vì vậy việc giảm đột ngột có thể làm suy giảm chức năng tinh thần, gây ngất xỉu và thậm chí dẫn đến co giật hoặc hôn mê nếu không được điều trị.
Hạ đường huyết thường đi kèm với các dấu hiệu cảnh báo, và việc nhận biết chúng sớm có thể cứu mạng - hoặc ít nhất là giúp bạn tránh một vụ ngất xỉu rất công khai. Các triệu chứng phổ biến bao gồm run rẩy, run rẩy hoặc tim đập nhanh; đổ mồ hôi, ớn lạnh hoặc da ẩm ướt.
Đột nhiên đói; chóng mặt hoặc choáng váng; lú lẫn, cáu kỉnh hoặc lo lắng; da tái nhợt, môi hoặc lưỡi ngứa ran; đau đầu hoặc mờ mắt cũng có thể do hạ đường huyết. Nếu đường huyết giảm thêm, các triệu chứng nghiêm trọng như nói lắp, co giật, mất phối hợp và bất tỉnh có thể xảy ra.
Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể bị hạ đường huyết nhưng nguy cơ cao hơn ở những người bị tiểu đường, đặc biệt là những người sử dụng insulin hoặc một số loại thuốc nhất định như sulfonylureas hoặc meglitinides. Các yếu tố rủi ro khác bao gồm bỏ bữa hoặc ăn quá ít; tập thể dục nhiều hơn bình thường mà không điều chỉnh thức ăn hoặc thuốc; uống rượu, đặc biệt là khi bụng đói. Ngoài ra, tuổi tác quá cao; chức năng gan hoặc thận bị suy giảm; nhịn ăn hoặc thay đổi lịch trình cũng có thể gây hạ đường huyết.
Một số cá nhân bị hạ đường huyết không có dấu hiệu báo trước, khi các dấu hiệu cảnh báo mờ nhạt, làm tăng nguy cơ xảy ra các cơn nghiêm trọng. Theo dõi liên tục có thể giúp ích trong những trường hợp như vậy.
Hạ đường huyết không chỉ gây khó chịu mà còn nguy hiểm, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Ngất xỉu hoặc mất ý thức có thể dẫn đến chấn thương hoặc tai nạn.
Để chặn cơn hạ đường huyết, luôn mang theo carbohydrate tác dụng nhanh: viên glucose, nước trái cây, mật ong hoặc kẹo. Ảnh: Việt Quốc
Để giảm rủi ro và ngăn chặn tình trạng hạ đường huyết đột ngột, nên:
Ăn uống đều đặn với các bữa ăn cân bằng
Giữ đường huyết ổn định với các bữa ăn và bữa ăn nhẹ kết hợp carbohydrate phức tạp, protein và chất béo lành mạnh. Đối với những người bị hạ đường huyết phản ứng, các bữa ăn nhỏ, thường xuyên giúp ngăn chặn tình trạng tụt đường.
Sử dụng "quy tắc 15-15" cho hạ đường huyết
Nếu bạn nghi ngờ đường huyết thấp (dưới 70 mg/dL), hãy tiêu thụ 15 g carbohydrate tác dụng nhanh, đợi 15 phút, sau đó kiểm tra lại. Nếu vẫn thấp, lặp lại. Sau khi ổn định, hãy ăn một bữa ăn nhẹ có protein để duy trì nồng độ.
Theo dõi thường xuyên
Đối với những người sử dụng insulin hoặc bị các cơn kịch phát thường xuyên, hãy kiểm tra đường huyết thường xuyên hoặc sử dụng máy theo dõi đường huyết liên tục (CGM). CGM có thể cảnh báo bạn về sự sụt giảm trước khi các triệu chứng xảy ra.
Chuẩn bị sẵn các vật dụng khẩn cấp
Luôn mang theo carbohydrate tác dụng nhanh: viên glucose, nước trái cây, mật ong hoặc kẹo. Nếu ai đó không thể nuốt, một bộ glucagon (dạng tiêm hoặc xịt mũi) là rất cần thiết. Dạy những người thân quen của bạn cách sử dụng nó và gọi dịch vụ cấp cứu.
Theo dõi và điều chỉnh
Ghi lại khi nào các cơn hạ đường huyết xảy ra, bạn đã ăn gì và mức độ hoạt động của bạn. Chia sẻ điều này với bác sĩ để điều chỉnh kế hoạch.
Điều chỉnh phản ứng với hoạt động. Tăng lượng thức ăn hoặc giảm thuốc nếu hoạt động thể chất cao hơn. Theo dõi nồng độ trước và sau khi tập thể dục.
Thông báo dấu hiệu với bạn bè và gia đình
Hãy cho những người thân thiết của bạn biết các dấu hiệu cảnh báo của bạn. Trong trường hợp xảy ra một cơn kịch phát nghiêm trọng, họ sẽ biết khi nào cần giúp đỡ hoặc khi nào cần gọi hỗ trợ y tế.
Mỹ Ý (Theo Times of India)
